Anthropic: Συμφωνία – ορόσημο 1,5 δισ. δολαρίων με συγγραφείς για παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων

Η Anthropic, μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης και δημιουργός του Claude AI, προχώρησε σε συμφωνία που αναμένεται να καθορίσει το μέλλον της σχέσης ανάμεσα στην AI βιομηχανία και τα πνευματικά δικαιώματα. Σύμφωνα με τους όρους της, η εταιρεία θα καταβάλει τουλάχιστον 1,5 δισ. δολάρια σε συγγραφείς, μετά από συλλογική αγωγή που κατήγγειλε ότι χρησιμοποίησε πειρατικές εκδόσεις βιβλίων για την εκπαίδευση των γλωσσικών της μοντέλων.

Η συμφωνία προβλέπει αποζημίωση περίπου 3.000 δολαρίων για κάθε έργο που παραβιάστηκε. Η υπόθεση καλύπτει περίπου 500.000 βιβλία, με τον τελικό αριθμό να αναμένεται να αυξηθεί όταν ολοκληρωθεί η καταγραφή των υλικών. Για κάθε επιπλέον έργο που ενταχθεί στη λίστα, η Anthropic θα πληρώνει το ίδιο ποσό. Το δικαστήριο πρόκειται να λάβει την τελική λίστα μέχρι τον Οκτώβριο.

Πρόκειται για τον πρώτο μεγάλο διακανονισμό στις ΗΠΑ που αφορά την τεχνητή νοημοσύνη και την παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων. Η σημασία του είναι τεράστια, καθώς μπορεί να διαμορφώσει τη στάση των ρυθμιστικών αρχών και να αποτελέσει προηγούμενο για τις δημιουργικές βιομηχανίες σε όλο τον κόσμο. Οι δικηγόροι των συγγραφέων χαρακτήρισαν τη συμφωνία «ιστορική νίκη», ενώ τόνισαν ότι η επιλογή μιας δίκης θα εγκυμονούσε σοβαρούς κινδύνους.

Ο Justin Nelson, συνήγορος των εναγόντων, επισήμανε ότι:

Πρόκειται για την πρώτη συμφωνία αυτού του είδους στην εποχή της AI, που εξασφαλίζει ουσιαστική αποζημίωση για κάθε συγγραφέα και στέλνει σαφές μήνυμα: η παράνομη λήψη έργων από πειρατικές βιβλιοθήκες δεν είναι αποδεκτή.

Η Anthropic, χωρίς να παραδέχεται ευθύνη, υποστήριξε μέσω της Aparna Sridhar, αναπληρώτριας νομικής συμβούλου, ότι η συμφωνία «κλείνει οριστικά τις εκκρεμείς απαιτήσεις» και πως η εταιρεία παραμένει δεσμευμένη στην ανάπτυξη «ασφαλών συστημάτων AI που βοηθούν τους ανθρώπους να επεκτείνουν τις δυνατότητές τους και να προωθήσουν την επιστήμη».

Η υπόθεση ξεκίνησε το 2024, όταν οι συγγραφείς Andrea Bartz, Kirk Wallace Johnson και Charles Graeber κατέθεσαν αγωγή στο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο της Καλιφόρνιας, κατηγορώντας την εταιρεία ότι εκπαίδευσε τα μοντέλα της σε έργα τους χωρίς άδεια.

Τον Ιούνιο, ο δικαστής William Alsup είχε κρίνει ότι μέρος της εκπαίδευσης των μοντέλων θα μπορούσε να καλυφθεί από τη νομική έννοια της «fair use», η οποία επιτρέπει σε ορισμένες περιπτώσεις τη χρήση προστατευμένων έργων χωρίς άδεια. Ωστόσο, έκρινε ότι η χρήση υλικού από πειρατικές πηγές –όπως η διαβόητη πλατφόρμα LibGen– επέτρεπε στους συγγραφείς να διεκδικήσουν αποζημίωση μέσω συλλογικής αγωγής.

Στην απόφασή του τόνισε πως «η Anthropic κατέβασε πάνω από επτά εκατομμύρια πειρατικά αντίγραφα βιβλίων, πλήρωσε μηδενικά ποσά και κράτησε αυτά τα αρχεία στη βιβλιοθήκη της, ακόμα κι όταν αποφάσισε ότι δεν θα τα χρησιμοποιήσει».

Η συλλογική αγωγή είναι «opt-out», που σημαίνει ότι οι συγγραφείς που δεν ικανοποιούνται από τους όρους μπορούν να αποσυρθούν και να καταθέσουν δικές τους μηνύσεις. Οι δικηγόροι των εναγόντων υπέβαλαν αίτημα ώστε το ακριβές ποσοστό αυτών που πρέπει να αποχωρήσουν για να ακυρωθεί η συμφωνία να παραμείνει απόρρητο.

Οι δικαιούχοι καλούνται να καταχωρίσουν τα στοιχεία τους σε ειδική διαδικτυακή πλατφόρμα, ενώ εάν εγκριθεί η συμφωνία, θα δημιουργηθεί βάση δεδομένων που θα καταγράφει όλα τα έργα που καλύπτονται. Η Maria Pallante, πρόεδρος της Association of American Publishers, τόνισε πως η υπόθεση «στέλνει σαφές μήνυμα ότι οι εταιρείες AI δεν μπορούν να αποκτούν παράνομα περιεχόμενο από σκιώδεις βιβλιοθήκες για να τροφοδοτούν τα μοντέλα τους».

Παρά τη συμφωνία, η Anthropic δεν ξεμπερδεύει με τις νομικές περιπέτειες. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται αντιμέτωπη και με μεγάλες δισκογραφικές εταιρείες, όπως η Universal Music Group, που υποστηρίζουν ότι χρησιμοποίησε προστατευμένους στίχους για να εκπαιδεύσει το chatbot Claude. Οι δισκογραφικές μάλιστα υποστηρίζουν ότι η Anthropic κατέφυγε ακόμη και σε peer-to-peer πλατφόρμες όπως το BitTorrent για να κατεβάσει τραγούδια.

Ο Edward Lee, καθηγητής νομικής στο Santa Clara University, χαρακτήρισε τη συμφωνία «τη μεγαλύτερη δημοσίως καταγεγραμμένη διευθέτηση πνευματικών δικαιωμάτων». Το ύψος της αποζημίωσης, αλλά κυρίως το νομικό προηγούμενο που δημιουργεί, αναμένεται να διαμορφώσουν τη στάση της βιομηχανίας τεχνητής νοημοσύνης απέναντι στους δημιουργούς.

Η υπόθεση Anthropic δείχνει ότι η εποχή που οι εταιρείες AI αντλούσαν ανεξέλεγκτα δεδομένα από το διαδίκτυο πλησιάζει στο τέλος της. Οι επόμενες μάχες στα δικαστήρια θα δείξουν αν η νέα ισορροπία θα προστατεύσει πραγματικά τους δημιουργούς ή αν οι τεχνολογικοί κολοσσοί θα βρουν άλλους τρόπους να κινούνται στα όρια της νομιμότητας.

[via]