Αυτό το κοινό χάπι μειώνει κατά 55% την επανεμφάνιση του καρκίνου του παχέος εντέρου

Μια απλή και προσιτή θεραπευτική επιλογή φαίνεται να φέρνει επανάσταση στην αντιμετώπιση του καρκίνου του παχέος εντέρου. Νέα κλινική μελέτη, στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 1.000 ασθενείς, αποκάλυψε ότι η καθημερινή λήψη χαμηλής δόσης ασπιρίνης μειώνει στο μισό τον κίνδυνο υποτροπής της νόσου μετά από χειρουργική επέμβαση. Το εύρημα αυτό, που δημοσιεύτηκε από ερευνητές του Karolinska Institutet και του Karolinska University Hospital, θα μπορούσε να αλλάξει δραστικά τις προοπτικές για χιλιάδες καρκινοπαθείς παγκοσμίως.

Η ερευνητική ομάδα εξέτασε συνολικά 3.508 ασθενείς με καρκίνο του ορθού σταδίου I, II ή III, καθώς και καρκίνο του παχέος εντέρου σταδίου II ή III. Από αυτούς, οι 1.103 βρέθηκαν να φέρουν μια συγκεκριμένη γενετική παραλλαγή στο μονοπάτι PI3K, έναν δείκτη που σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο καρκινικής υποτροπής. Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε μια μεγάλης κλίμακας, τυχαιοποιημένη, διπλά τυφλή και ελεγχόμενη με placebo μελέτη, στην οποία 626 άτομα έλαβαν καθημερινά 160 mg ασπιρίνης για τρία χρόνια, ενώ οι υπόλοιποι έπαιρναν placebo.

Η μελέτη, γνωστή ως ALASCCA trial, αποτέλεσε μια τεράστια επιστημονική προσπάθεια που διεξήχθη σε 33 νοσοκομεία στη Σουηδία, τη Νορβηγία, τη Δανία και τη Φινλανδία. Οι επιστήμονες επικεντρώθηκαν κυρίως σε ασθενείς με μεταλλάξεις στο γονίδιο PIK3CA, καθώς και σε άλλες παραλλαγές των PIK3R1 και PTEN, οι οποίες είναι γνωστό ότι επηρεάζουν τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων. Προηγούμενες ενδείξεις είχαν ήδη δείξει ότι η ασπιρίνη μπορεί να αναστείλει την ανάπτυξη όγκων σε τέτοιες περιπτώσεις, όμως αυτή είναι η πρώτη φορά που το όφελος αποδεικνύεται με τόσο καθαρό τρόπο μέσα από μια κλινική δοκιμή μεγάλης κλίμακας.

«Η ασπιρίνη δοκιμάζεται εδώ σε ένα εντελώς νέο πλαίσιο, ως θεραπεία ακριβείας», δήλωσε η Anna Martling, καθηγήτρια στο Τμήμα Μοριακής Ιατρικής και Χειρουργικής του Karolinska Institutet και πρώτη συγγραφέας της μελέτης. «Πρόκειται για ένα ξεκάθαρο παράδειγμα του πώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε τις γενετικές πληροφορίες ώστε να εξατομικεύσουμε τη θεραπεία και ταυτόχρονα να εξοικονομήσουμε πόρους και να μειώσουμε την ταλαιπωρία των ασθενών».

Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά: για τους ασθενείς με τη μετάλλαξη PIK3, η ασπιρίνη μείωσε τον κίνδυνο υποτροπής κατά 55% σε σχέση με την ομάδα placebo. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η δράση του φαρμάκου είναι πολυπαραγοντική – μειώνει τη φλεγμονή, περιορίζει τη λειτουργία των αιμοπεταλίων και παρεμποδίζει την ανάπτυξη όγκων. Με αυτόν τον τρόπο, δημιουργεί ένα δυσμενές περιβάλλον για τον καρκίνο, ιδιαίτερα σε άτομα που είναι γενετικά προδιατεθειμένα σε δυσλειτουργίες της κυτταρικής διαίρεσης.

Παρόλο που οι επιστήμονες δεν κατανοούν ακόμη πλήρως όλες τις μοριακές διεργασίες που εμπλέκονται, η μελέτη παρέχει ισχυρή βιολογική βάση και δείχνει ότι η θεραπεία με ασπιρίνη μπορεί να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική σε καλά καθορισμένες γενετικές υποομάδες ασθενών. «Η ασπιρίνη είναι διαθέσιμη παγκοσμίως και το κόστος της είναι ελάχιστο σε σύγκριση με τα περισσότερα σύγχρονα αντικαρκινικά φάρμακα», πρόσθεσε η Martling, υπογραμμίζοντας την πρακτική αξία των ευρημάτων.

Η σύνδεση ανάμεσα στην ασπιρίνη και τη μείωση του κινδύνου καρκίνου του παχέος εντέρου είχε φανεί και στο παρελθόν μέσα από παρατηρητικές μελέτες, αλλά τα στοιχεία από κλινικές δοκιμές παρέμεναν ασαφή. Η ALASCCA trial αποτελεί την πρώτη πειστική απόδειξη ότι η ασπιρίνη μπορεί να αξιοποιηθεί κλινικά ως συμπληρωματική θεραπεία για καρκινοπαθείς με συγκεκριμένες γονιδιακές μεταλλάξεις. Επιπλέον, οι επιστήμονες εξετάζουν ήδη τη χρήση της σε άλλες μορφές καρκίνου, όπως στις ωοθηκικές και γαστρεντερικές κακοήθειες.

Κάθε χρόνο περίπου δύο εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως διαγιγνώσκονται με καρκίνο του παχέος εντέρου. Από αυτούς, το 15-20% παρουσιάζει ενεργοποιητικές μεταλλάξεις στο μονοπάτι PI3K, κυρίως στο γονίδιο PIK3CA. Για τους ασθενείς αυτούς, τα νέα αποτελέσματα μπορούν να αλλάξουν την πορεία της θεραπείας τους, καθώς το τριετές ποσοστό υποτροπής μειώθηκε από το 14,1% στην ομάδα placebo στο μόλις 7,7% στην ομάδα που λάμβανε ασπιρίνη.

Η απλότητα της λύσης ίσως είναι το πιο εντυπωσιακό στοιχείο. Ένα κοινό φάρμακο που υπάρχει σε κάθε φαρμακείο, με χαμηλό κόστος και ευρεία διαθεσιμότητα, δείχνει να προσφέρει ουσιαστική προστασία σε μια σοβαρή και συχνά θανατηφόρα ασθένεια. Αν τα αποτελέσματα επιβεβαιωθούν και σε άλλες μελέτες, η ασπιρίνη θα μπορούσε να ενταχθεί γρήγορα στις καθιερωμένες θεραπείες ακριβείας για τον καρκίνο του παχέος εντέρου.

[via]