Η εξερεύνηση του Άρη τα τελευταία χρόνια δεν μας έχει χαρίσει μόνο εντυπωσιακές εικόνες του τοπίου του, αλλά και λεπτομερείς πληροφορίες για τη χημική του σύσταση. Αυτές οι ανακαλύψεις έχουν αρχίσει να φωτίζουν άγνωστες πτυχές της γεωλογικής ιστορίας του πλανήτη. Τώρα, μια νέα παρατήρηση από περιοχές κοντά στο επιβλητικό σύστημα φαραγγιών Valles Marineris έχει τραβήξει το ενδιαφέρον της NASA και της επιστημονικής κοινότητας: τα δεδομένα δείχνουν την ύπαρξη στρωμάτων σιδηρούχων θειικών αλάτων με ασυνήθιστα χαρακτηριστικά, που ίσως ανήκουν σε ένα ορυκτό το οποίο δεν έχει καταγραφεί ποτέ μέχρι σήμερα.
Η έρευνα, με επικεφαλής την Janice Bishop του SETI Institute και του NASA Ames Research Center στη Silicon Valley, επικεντρώθηκε όχι μόνο στο Valles Marineris, αλλά και στο οροπέδιο πάνω από το Juventae Chasma καθώς και στην περιοχή πρόσκρουσης που ονομάζεται Aram Chaos. Χρησιμοποιώντας φασματοσκοπικές παρατηρήσεις από δορυφόρους σε τροχιά γύρω από τον Άρη, οι επιστήμονες εντόπισαν χαρακτηριστικές «υπογραφές» που παραπέμπουν σε ορυκτά που συνδυάζουν σίδηρο, θείο και ομάδες υδροξυλίου.
Για να διερευνήσουν πώς μπορεί να σχηματίστηκαν αυτά τα υλικά στον Άρη, οι ερευνητές προχώρησαν σε εργαστηριακές προσομοιώσεις. Διαπίστωσαν ότι οι ενώσεις υδροξυσουλφιδικού σιδήρου μπορούν να προκύψουν όταν υδρoύχα θειικά σιδήρου θερμαίνονται παρουσία οξυγόνου. Η διαδικασία αυτή επέτρεψε την αναπαραγωγή ενός υλικού σχεδόν πανομοιότυπου με εκείνου που ανιχνεύθηκε στον Κόκκινο Πλανήτη. Μάλιστα, η ανάλυση αποκάλυψε ότι διαθέτει δομικές και θερμικές ιδιότητες που δεν ταιριάζουν με κανένα γνωστό ορυκτό στη Γη, κάτι που ενισχύει την υπόθεση πως μπορεί να πρόκειται για ένα ολοκαίνουριο μέλος του ορυκτολογικού καταλόγου.
Ωστόσο, για να υπάρξει επίσημη αναγνώριση από τη Διεθνή Ορυκτολογική Ένωση, απαιτείται η ανεύρεση φυσικού δείγματος του ορυκτού στη Γη. Μέχρι τότε, ο χαρακτηρισμός του θα παραμείνει προσωρινός. Παρ’ όλα αυτά, η σημασία της ανακάλυψης είναι αδιαμφισβήτητη: υποδηλώνει ότι ορισμένες περιοχές του Άρη υπέστησαν χημική και θερμική δραστηριότητα πιο πρόσφατα απ’ όσο θεωρούσαμε μέχρι τώρα.
Αν η ύπαρξη αυτού του ορυκτού επιβεβαιωθεί, θα μπορούσε να αποτελέσει πολύτιμο κλειδί για την ανασύνθεση των διεργασιών που διαμόρφωσαν την επιφάνεια του Άρη. Η αλληλεπίδραση νερού, θερμότητας και οξειδωτικών μηχανισμών είναι κρίσιμη όχι μόνο για την κατανόηση της γεωλογίας του πλανήτη, αλλά και για την αναζήτηση ενδείξεων παλαιότερης ζωής. Η παρουσία νερού, έστω και στο μακρινό παρελθόν, θεωρείται θεμελιώδες στοιχείο για την κατοικησιμότητα, ενώ τα υδρoύχα ορυκτά λειτουργούν σαν «απολιθωμένα» ίχνη που μαρτυρούν αυτό το παρελθόν.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στις 5 Αυγούστου στο περιοδικό Nature Communications, προσθέτει ένα ακόμη κομμάτι στο πολύπλοκο παζλ της αρειανής γεωλογίας. Δείχνει πώς η συνδυασμένη χρήση δορυφορικών δεδομένων και εργαστηριακών πειραμάτων μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για νέες ανακαλύψεις, οι οποίες ίσως αλλάξουν τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την ιστορία και τις δυνατότητες του Κόκκινου Πλανήτη.
[via]