Ένα νέο φάρμακο δίνει σοβαρές ελπίδες για την θεραπεία του καρκίνου του πνεύμονα
Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι η πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο παγκοσμίως. Μια δοκιμή ενός νέου αντικαρκινικού φαρμάκου διαπίστωσε ότι πέντε χρόνια μετά τη θεραπεία, το 60% των ασθενών με μια πολύ συχνή μορφή της νόσου εξακολουθούν να ζουν και ο καρκίνος δεν έχει προχωρήσει.
Η πρωτεΐνη κινάση του αναπλαστικού λεμφώματος (ALK) βοηθά στον έλεγχο της ανάπτυξης των κυττάρων. Παράγεται από το γονίδιο ALK, το οποίο μπορεί να αναδιαταχθεί από ορισμένους καρκίνους, συμπεριλαμβανομένου του μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα (NSCLC), προκαλώντας την ανάπτυξη και εξάπλωση του καρκίνου. Ένας από τους δύο κύριους τύπους καρκίνου του πνεύμονα (ο άλλος είναι ο μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμον) ο μη μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα αντιπροσωπεύει περίπου το 80% έως 85% των καρκίνων του πνεύμονα, με τους θετικούς στην ALK όγκους να εμφανίζονται σε περίπου 3% έως 5% αυτών των περιπτώσεων. Ο ALK-θετικός NSCLC είναι συνήθως πιο επιθετικός και παρατηρείται σε νεότερα άτομα με ιστορικό ελαφρού ή μη καπνίσματος.
Η λορλατινίμπη είναι ένας τρίτης γενιάς αναστολέας της ALK, ο νεότερος σε μια κατηγορία φαρμάκων που αποτελούν την καθιερωμένη θεραπεία πρώτης γραμμής για ασθενείς με ALK-θετικό μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα. Μια πρόσφατη διεθνής κλινική δοκιμή με επικεφαλής το Κέντρο Καρκίνου Peter MacCallum (Peter Mac) στη Μελβούρνη της Αυστραλίας, αξιολόγησε την επίδραση του φαρμάκου στη μακροπρόθεσμη εξέλιξη της νόσου σε ασθενείς με προχωρημένο ALK-θετικό NSCLC. Τα αποτελέσματα ήταν αξιοσημείωτα.
«Απ' όσο γνωρίζουμε, τα αποτελέσματα αυτά είναι πρωτοφανή», δήλωσε ο καθηγητής Ben Solomon του Peter Mac, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα The Guardian.
Στη μελέτη Φάσης ΙΙΙ, 296 ασθενείς με προηγουμένως μη θεραπευμένο, προχωρημένο ALK-θετικό μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα ανατέθηκαν τυχαία να λάβουν είτε lorlatinib είτε crizotinib, έναν αναστολέα ALK πρώτης γενιάς που πωλείται ως Xalkori. Η λορλατινίμπη χορηγείται ως δισκίο μία φορά την ημέρα, ενώ η κριζοτινίμπη χορηγείται δύο φορές την ημέρα. Το πρωτεύον καταληκτικό σημείο της μελέτης ήταν η επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου, ενώ το βασικό δευτερεύον καταληκτικό σημείο ήταν η συνολική επιβίωση. Ένα άλλο δευτερεύον καταληκτικό σημείο ήταν εάν ο καρκίνος είχε κάνει μετάσταση στον εγκέφαλο.
Πέντε χρόνια μετά τη θεραπεία, το 60% των ασθενών που έλαβαν λορλατινίμπη ήταν ακόμη ζωντανοί χωρίς σημάδια εξέλιξης της νόσου, σε σύγκριση με το 8% των ασθενών που έλαβαν crizotinib. Υπήρξε επίσης 81% μείωση του κινδύνου εξέλιξης του καρκίνου ή θανάτου και 94% μείωση της εξέλιξης των εγκεφαλικών μεταστάσεων σε σύγκριση με το crizotinib.
Η τρέχουσα δοκιμή ήταν μια επικαιροποίηση της παρακολούθησης στα τρία έτη, η οποία έδειξε παρόμοια ποσοστά επιβίωσης χωρίς εξέλιξη και ανάπτυξης στον εγκέφαλο.
«Αυτή η επικαιροποιημένη ανάλυση δείχνει ότι η λορλατινίμπη βοήθησε τους ασθενείς να ζήσουν περισσότερο χωρίς εξέλιξη της νόσου, με την πλειονότητα των ασθενών να βιώνει διατηρούμενο όφελος για πάνω από πέντε έτη, συμπεριλαμβανομένων σχεδόν όλων των ασθενών που είχαν προστασία από την εξέλιξη της νόσου στον εγκέφαλο», δήλωσε ο Solomon.
Σύμφωνα με τα δεδομένα από προηγούμενες δοκιμές, η λορλατινίμπη συσχετίστηκε με υψηλότερη συχνότητα ανεπιθύμητων ενεργειών από την κρισοτινίμπη, 77% έναντι 57%, κυρίως λόγω αυξημένων λιπιδίων του αίματος (χοληστερόλη και τριγλυκερίδια). Ωστόσο, οι καρδιαγγειακές ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν παρόμοιες μεταξύ των ομάδων θεραπείας. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες που σχετίζονταν με τη λορλατινίμπη ήταν διαχειρίσιμες με μείωση της δόσης χωρίς να επηρεάζεται η αποτελεσματικότητα του φαρμάκου. Τα ποσοστά επιβίωσης χωρίς εξέλιξη της νόσου και ο χρόνος μέχρι την εξέλιξη του εγκεφάλου ήταν παρόμοια στους ασθενείς των οποίων η δόση μειώθηκε εντός των πρώτων 16 εβδομάδων και σε εκείνους που δεν έλαβαν μειωμένη δόση.
Μετά από πέντε χρόνια παρακολούθησης, τα ευρήματα της μελέτης αντιπροσωπεύουν τα μακροβιότερα δεδομένα επιβίωσης χωρίς εξέλιξη που έχουν ποτέ αναφερθεί με οποιαδήποτε στοχευμένη θεραπεία ενός παράγοντα σε προχωρημένο μη μικροκυτταρικό καρκίνο και σε όλους τους μεταστατικούς συμπαγείς καρκινικούς όγκους.
«Αυτές οι βελτιώσεις στην έκβαση των ασθενών με ALK-θετικό NSCLC αντιπροσωπεύουν μια αξιοσημείωτη πρόοδο στον καρκίνο του πνεύμονα», δήλωσε ο Solomon.
*Η κεντρική εικόνα προέρχεται από την Robina Weermeijer on Unsplash
[via]