Μια νέα εκτεταμένη επιστημονική ανασκόπηση από το NYU Langone Health φέρνει ξανά στο προσκήνιο τους κινδύνους που κρύβονται στην καθημερινή μας επαφή με τα πλαστικά. Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό The Lancet Child & Adolescent Health, καταλήγει ότι η έκθεση σε χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή πλαστικών προϊόντων – ιδιαίτερα κατά την παιδική ηλικία – μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας που εκδηλώνονται από τα πρώτα χρόνια και συνεχίζονται σε όλη τη διάρκεια της ζωής.
Οι επιστήμονες επικεντρώνονται σε τρεις κύριες κατηγορίες ουσιών: τις φθαλικές ενώσεις, που χαρίζουν ευκαμψία στο πλαστικό, τις δισφαινόλες, που το καθιστούν πιο σκληρό, και τις υπερφθοροαλκυλικές ουσίες (PFAS), γνωστές για την ανθεκτικότητά τους στη θερμότητα και το νερό. Όπως προκύπτει από εκατοντάδες μελέτες που παρακολούθησαν χιλιάδες μητέρες, έμβρυα και παιδιά, οι ουσίες αυτές συνδέονται με καρδιακές παθήσεις, παχυσαρκία, άσθμα, υπογονιμότητα, αλλά και με επιβραδυμένη ή προβληματική ανάπτυξη του εγκεφάλου.
«Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι το πλαστικό συμβάλλει στην εμφάνιση χρόνιων ασθενειών από πολύ νωρίς, με συνέπειες που ακολουθούν το παιδί μέχρι την εφηβεία και την ενηλικίωση», εξηγεί ο επικεφαλής της μελέτης Leonardo Trasande, παιδίατρος και καθηγητής στο NYU Grossman School of Medicine. «Αν θέλουμε να διασφαλίσουμε υγιή παιδιά με μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής, πρέπει να μειώσουμε δραστικά τη χρήση αυτών των υλικών».
Οι ουσίες αυτές βρίσκονται σχεδόν παντού: στη συσκευασία τροφίμων, σε καλλυντικά, ακόμη και στις αποδείξεις από ταμειακές μηχανές. Όταν τα πλαστικά θερμαίνονται, πλένονται ή φθείρονται, απελευθερώνουν μικροπλαστικά και νανοσωματίδια που τελικά καταλήγουν στον ανθρώπινο οργανισμό. Έχει ήδη αποδειχθεί ότι οι χημικές ενώσεις προκαλούν υπερδραστηριότητα του ανοσοποιητικού με χρόνια φλεγμονή, ενώ επηρεάζουν και την ισορροπία των ορμονών, που ρυθμίζουν σχεδόν κάθε λειτουργία του σώματος. Παράλληλα, πολλές μελέτες δείχνουν συσχέτιση με απώλεια IQ και διαταραχές όπως ο αυτισμός και η ΔΕΠΥ.
Η ανασκόπηση στο Lancet δεν περιορίστηκε μόνο στους κινδύνους, αλλά κατέγραψε και στρατηγικές μείωσης της έκθεσης σε πλαστικά. Σύμφωνα με τον Trasande, οι γονείς μπορούν να κάνουν απλές και οικονομικές επιλογές, όπως η αντικατάσταση πλαστικών δοχείων με γυάλινα ή ανοξείδωτα, καθώς και η αποφυγή του ζεστάματος ή του πλυσίματος πλαστικών σκευών σε υψηλές θερμοκρασίες. Παράλληλα, οι γιατροί μπορούν να ενημερώνουν και να καθοδηγούν τις οικογένειες προς ασφαλέστερες λύσεις, ενώ σχολεία και κοινότητες μπορούν να παίξουν ενεργό ρόλο στην εκπαίδευση των παιδιών για τους κινδύνους που κρύβει το πλαστικό.
Στο πολιτικό επίπεδο, η μελέτη καλεί σε αυστηρότερη ρύθμιση και περιορισμό της παραγωγής μη αναγκαίων πλαστικών, ειδικά σε φτωχότερες περιοχές που ήδη επιβαρύνονται από ανισότητες στην υγεία. Τα ευρήματα παρουσιάστηκαν σε συνάντηση ειδικών στη Νέα Υόρκη, την ίδια εβδομάδα που η διεθνής κοινότητα συζητούσε στη Γενεύη το υπό διαμόρφωση Global Plastics Treaty του ΟΗΕ. Περισσότερες από 100 χώρες ζητούν νομικά δεσμευτικά όρια στην παραγωγή, και η έρευνα του NYU Langone δίνει ένα ακόμη ισχυρό επιχείρημα υπέρ μιας σκληρής και άμεσης συμφωνίας.
Ο Trasande υπογραμμίζει πως οι οικονομικές αντιρρήσεις, που συχνά προβάλλει η βιομηχανία, είναι παραπλανητικές. Το κόστος για τη δημόσια υγεία είναι τεράστιο: μόνο στις ΗΠΑ, οι δαπάνες που συνδέονται με τις επιπτώσεις από την έκθεση σε πλαστικά χημικά εκτιμώνται σε περίπου 250 δισεκατομμύρια δολάρια τον χρόνο.
Η συζήτηση γύρω από το ζήτημα συνεχίζεται και στο συνέδριο «Plastics, Human Health, and Solutions Symposium» που διοργανώνει το NYU Langone Health σήμερα (22 Σεπτεμβρίου). Εκεί, ερευνητές θα παρουσιάσουν τα πιο πρόσφατα στοιχεία για τις συνέπειες των μικροπλαστικών, τις πολιτικές εξελίξεις, αλλά και την ανάγκη ρυθμίσεων που θα προστατεύουν τη δημόσια υγεία.
Παρά τις σοβαρές απειλές που συνδέονται με την αλόγιστη χρήση πλαστικών, οι ερευνητές δεν παραγνωρίζουν την αναγκαιότητά τους σε ορισμένους τομείς, όπως η παιδιατρική ιατρική. Σωλήνες σίτισης για πρόωρα βρέφη, νεφελοποιητές για παιδιά με άσθμα ή μάσκες που μειώνουν τη μετάδοση λοιμώξεων είναι παραδείγματα όπου το πλαστικό παραμένει πολύτιμο και αναντικατάστατο. Ωστόσο, τονίζουν ότι η μεγάλη πρόκληση είναι να περιοριστεί η περιττή χρήση του στην καθημερινότητα και στη βιομηχανία.
[via]
