Αν και κάθε στιγμή της ζωής μας βρισκόμαστε πάνω σε έναν πλανήτη που κινείται με ιλιγγιώδεις ταχύτητες στο Διάστημα, κανείς μας δεν το αισθάνεται. Δεν ζαλιζόμαστε, δεν παρατηρούμε καμία κίνηση γύρω μας, και όλα μοιάζουν απόλυτα σταθερά. Όμως η αλήθεια είναι εντελώς διαφορετική: η Γη δεν σταματά ποτέ να κινείται.
Η Γη εκτελεί δύο βασικές κινήσεις. Η πρώτη είναι η περιστροφή της γύρω από τον άξονά της – μια νοητή γραμμή που ενώνει τον Βόρειο και τον Νότιο Πόλο. Κάθε εικοσιτετράωρο ολοκληρώνει μία πλήρη περιστροφή, με ταχύτητα περίπου 1.670 χιλιομέτρων την ώρα στον ισημερινό. Παράλληλα, η Γη κινείται και γύρω από τον Ήλιο, διαγράφοντας μια ελαφρώς ελλειπτική τροχιά. Για να ολοκληρώσει αυτή τη διαδρομή χρειάζεται έναν χρόνο, ταξιδεύοντας με μέση ταχύτητα περίπου 107.000 χιλιομέτρων την ώρα.
Αν σκεφτούμε αυτές τις ταχύτητες, είναι φυσικό να αναρωτηθούμε: γιατί δεν τις νιώθουμε; Πώς γίνεται να μη συνειδητοποιούμε ότι κινούμαστε με ταχύτητες που καμία ανθρώπινη μηχανή δεν μπορεί να προσεγγίσει;
Η απάντηση, όπως εξηγεί η αστροφυσικός Nilakshi Veerabathina, βρίσκεται στη φύση της κίνησης. Νιώθουμε μια μετακίνηση μόνο όταν υπάρχει αλλαγή — επιτάχυνση, επιβράδυνση ή απότομη στροφή. Όταν η κίνηση είναι σταθερή και ομαλή, ο ανθρώπινος οργανισμός δεν μπορεί να την αντιληφθεί.
Σκεφτείτε, για παράδειγμα, ένα αεροπλάνο σε σταθερό ύψος και ταχύτητα. Μπορεί να πετά με εκατοντάδες χιλιόμετρα την ώρα, όμως μέσα στην καμπίνα όλα φαίνονται ακίνητα. Οι επιβάτες περπατούν, πίνουν τον καφέ τους, ξεχνούν ότι κινούνται. Αυτό συμβαίνει επειδή κινούνται μαζί με το αεροπλάνο – δεν υπάρχει διαφορά ταχύτητας ανάμεσά τους για να προκαλέσει αίσθηση κίνησης.
Το ίδιο ισχύει και για τη Γη. Εμείς, τα σπίτια, τα βουνά, οι ωκεανοί – όλα κινούνται μαζί με τον πλανήτη, με την ίδια ταχύτητα και κατεύθυνση. Αν η Γη επιτάχυνε ή επιβράδυνε απότομα, θα το νιώθαμε. Όμως εδώ και δισεκατομμύρια χρόνια, περιστρέφεται και περιφέρεται με σχεδόν απόλυτη σταθερότητα. Οι μικρές μεταβολές στην ταχύτητα της τροχιάς της –λίγο πιο γρήγορα όταν βρίσκεται κοντά στον Ήλιο και λίγο πιο αργά όταν απομακρύνεται– συμβαίνουν τόσο ομαλά που είναι αδύνατο να τις αντιληφθούμε.
Ένας ακόμη λόγος που δεν αισθανόμαστε την κίνηση της Γης είναι το τεράστιο μέγεθός της. Αν φανταστούμε τη Γη σαν μια τεράστια μπάλα με διάμετρο περίπου 13.000 χιλιομέτρων, εμείς είμαστε σαν μικροσκοπικά μυρμήγκια πάνω στην επιφάνειά της. Η κίνηση ενός τόσο μεγάλου σώματος είναι ανεπαίσθητη για τους μικρούς επιβάτες του.
Επιπλέον, στο Διάστημα δεν υπάρχουν σταθερά σημεία αναφοράς για να μας βοηθήσουν να αντιληφθούμε ότι κινούμαστε. Όταν ταξιδεύουμε με αυτοκίνητο, βλέπουμε δέντρα ή κτίρια να περνούν δίπλα μας, και έτσι ο εγκέφαλος αντιλαμβάνεται την κίνηση. Στο Διάστημα, όμως, τα αστέρια είναι τόσο μακριά που φαίνονται ακίνητα, παρότι η Γη κινείται σε σχέση με αυτά με απίστευτη ταχύτητα.
Αν και δεν το αισθανόμαστε, υπάρχουν πολλά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η Γη πράγματι κινείται. Η εναλλαγή μέρας και νύχτας οφείλεται στην περιστροφή της γύρω από τον άξονά της: καθώς η Γη γυρίζει, διαφορετικά σημεία του πλανήτη φωτίζονται από τον Ήλιο, ενώ άλλα βυθίζονται στο σκοτάδι. Αν η Γη δεν περιστρεφόταν, η μισή θα βρισκόταν μονίμως στο φως και η άλλη μισή στην αιώνια νύχτα.
Οι εποχές είναι άλλο ένα αποτέλεσμα αυτής της συνεχούς κίνησης. Ο άξονας της Γης είναι ελαφρώς κεκλιμένος, με αποτέλεσμα, καθώς ο πλανήτης περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο, να αλλάζει η ποσότητα ηλιακού φωτός που δέχεται κάθε περιοχή. Έτσι προκύπτουν η άνοιξη, το καλοκαίρι, το φθινόπωρο και ο χειμώνας.
Ακόμη και τα αστέρια αποκαλύπτουν την κίνηση της Γης. Τη νύχτα φαίνεται σαν να κινούνται αργά στον ουρανό, αλλά στην πραγματικότητα αυτό οφείλεται στην περιστροφή του πλανήτη. Επιπλέον, η θέση των αστερισμών αλλάζει με την πάροδο των μηνών, καθώς η Γη μετακινείται στην τροχιά της γύρω από τον Ήλιο και βλέπουμε τον ουρανό από διαφορετική οπτική γωνία.
Οι επιστήμονες έχουν πλέον επιβεβαιώσει αυτές τις κινήσεις με τη βοήθεια δορυφόρων και διαστημικών τηλεσκοπίων. Παρότι εμείς δεν το νιώθουμε, τα στοιχεία είναι αδιάσειστα: η Γη περιστρέφεται και περιφέρεται ασταμάτητα μέσα στο Διάστημα.
Κι αν αυτό δεν είναι αρκετά εντυπωσιακό, ας θυμηθούμε ότι ούτε ο Ήλιος μένει ακίνητος. Ολόκληρο το Ηλιακό μας Σύστημα ταξιδεύει γύρω από το κέντρο του γαλαξία μας, του Milky Way, με ταχύτητα εκατοντάδων χιλιάδων χιλιομέτρων την ώρα. Τίποτα στο Σύμπαν δεν στέκεται πραγματικά ακίνητο – όλα βρίσκονται σε διαρκή, αέναη κίνηση.
[via]
