Αν περνάς ώρες μπροστά στον υπολογιστή ή κολλημένος στον καναπέ, υπάρχει πιθανότητα ένα ποτήρι κακάο να κάνει περισσότερα απ’ ό,τι νομίζεις. Ερευνητές από το University of Birmingham στο Ηνωμένο Βασίλειο υποστηρίζουν πως τα φλαβανόλες, φυσικές ενώσεις που βρίσκονται στο κακάο, μπορούν να προστατεύσουν τα αιμοφόρα αγγεία από τις βλαβερές συνέπειες του παρατεταμένου καθίσματος.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Journal of Physiology, είναι η πρώτη που δείχνει ότι η κατανάλωση ενός ροφήματος κακάο πλούσιου σε φλαβανόλες μπορεί να εξουδετερώσει τη βραχυπρόθεσμη βλάβη που προκαλεί η καθιστική στάση στη λειτουργία των αγγείων – ακόμα και σε άτομα με υψηλό επίπεδο φυσικής κατάστασης.
Η φράση «το καθισιό είναι το νέο κάπνισμα» έχει γίνει σχεδόν κλισέ, όμως η επιστήμη δείχνει πως δεν απέχει πολύ από την αλήθεια. Πολλαπλές μελέτες τα τελευταία χρόνια έχουν δείξει ότι η παρατεταμένη ακινησία αυξάνει δραματικά τον κίνδυνο για παχυσαρκία, διαβήτη, απώλεια μυϊκής μάζας (σαρκοπενία) και χρόνιους πόνους στη μέση και τον αυχένα. Ακόμα και δύο ώρες συνεχούς καθίσματος μπορούν να μειώσουν τη ροή του αίματος και την οξυγόνωση των μυών, επηρεάζοντας τη λειτουργία του καρδιαγγειακού συστήματος.
Το πρόβλημα, όπως εξηγούν οι ερευνητές, είναι ότι το κάθισμα περιορίζει τη φυσιολογική λειτουργία των αγγείων, οδηγώντας σε αυξημένη αρτηριακή πίεση και μειωμένη παροχή αίματος στα άκρα. Με τον καιρό, αυτές οι μικρές δυσλειτουργίες μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιακών και αγγειακών παθήσεων.
Για να εξετάσουν εάν οι φλαβανόλες μπορούν να αντιστρέψουν αυτές τις επιπτώσεις, οι ερευνητές συγκέντρωσαν 40 υγιείς άνδρες ηλικίας 18 έως 45 ετών. Με βάση τις μετρήσεις της μέγιστης κατανάλωσης οξυγόνου (VO2 peak), οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες: «υψηλής φυσικής κατάστασης» και «χαμηλής φυσικής κατάστασης».
Κάθε ομάδα χωρίστηκε ξανά στα δύο. Οι μισοί κατανάλωσαν ένα ρόφημα κακάο πλούσιο σε φλαβανόλες (περιείχε 695 mg συνολικά), ενώ οι υπόλοιποι ένα παρόμοιο ρόφημα με ελάχιστες φλαβανόλες (μόλις 5,6 mg). Στη συνέχεια, όλοι οι συμμετέχοντες κάθισαν ακίνητοι σε καρέκλες για δύο ώρες αναπαράγοντας, ουσιαστικά, αυτό που πολλοί από εμάς κάνουμε καθημερινά στο γραφείο.
Μετά τις δύο ώρες, οι ερευνητές μέτρησαν τη λειτουργία των αγγείων με τη μέθοδο διαστολής του βραχιονίου αγγείου (FMD), μια τεχνική που δείχνει πόσο καλά ανταποκρίνονται τα αγγεία στις μεταβολές της ροής αίματος.
Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά: όσοι είχαν πιει το ρόφημα με υψηλή περιεκτικότητα σε φλαβανόλες δεν εμφάνισαν καμία μείωση στη λειτουργία των αγγείων, είτε ανήκαν στην ομάδα των γυμνασμένων είτε σε εκείνη των λιγότερο fit συμμετεχόντων. Αντίθετα, εκείνοι που είχαν πιει το «φτωχό» σε φλαβανόλες κακάο παρουσίασαν μείωση στη ροή του αίματος, αύξηση της διαστολικής πίεσης και χαμηλότερη οξυγόνωση στους μυς.
Όπως εξηγεί ο Sam Lucas, συν-συγγραφέας της μελέτης,
Το επίπεδο φυσικής κατάστασης από μόνο του δεν προστατεύει από τις αγγειακές επιπτώσεις της καθιστικής στάσης. Ωστόσο, η κατανάλωση κακάο πλούσιου σε φλαβανόλες φαίνεται να αποτρέπει πλήρως αυτή την προσωρινή επιδείνωση.
Αν και η ιδέα ενός «θεραπευτικού» ροφήματος σοκολάτας ακούγεται δελεαστική, οι ερευνητές υπενθυμίζουν ότι οι φλαβανόλες υπάρχουν και σε πολλές άλλες τροφές. Ο Alessio Daniele, επίσης μέλος της ερευνητικής ομάδας, αναφέρει πως μήλα, δαμάσκηνα, μούρα, ξηροί καρποί, τσάι (πράσινο και μαύρο), κόκκινο κρασί, λάχανο και ντομάτες αποτελούν εξαιρετικές πηγές αυτών των φυσικών ενώσεων.
«Σε έναν κόσμο όπου οι καθιστικοί τρόποι ζωής είναι πια κανόνας, η κατανάλωση τροφών και ροφημάτων πλούσιων σε φλαβανόλες, σε συνδυασμό με μικρά διαλείμματα κίνησης, μπορεί να αποτελέσει έναν απλό και αποτελεσματικό τρόπο βελτίωσης της υγείας των αγγείων μακροπρόθεσμα», σχολιάζει η Catarina Rendeiro, επίσης συν-συγγραφέας της μελέτης.
Οι φλαβανόλες είναι μια κατηγορία φυτικών ενώσεων με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι συμβάλλουν στη χαλάρωση των αγγείων, στη μείωση της φλεγμονής και στη βελτίωση της κυκλοφορίας. Η νέα έρευνα δείχνει ότι μπορούν επίσης να λειτουργήσουν ως «προστατευτικό στρώμα» έναντι της παροδικής βλάβης που προκαλεί η ακινησία, ουσιαστικά επαναφέροντας τη φυσιολογική λειτουργία του αγγειακού συστήματος.
Αν και οι ερευνητές τονίζουν πως δεν πρέπει να αντικαταστήσουμε την κίνηση με ένα φλιτζάνι κακάο, τα αποτελέσματα ανοίγουν τον δρόμο για νέες παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής και τη διατροφή, ειδικά για όσους εργάζονται καθιστοί για ώρες κάθε μέρα.
[source]