Μια νέα σειρά επιστημονικών οδηγιών έρχεται να αλλάξει τα δεδομένα γύρω από τη διατροφή και τη χρόνια δυσκοιλιότητα. Η Βρετανική Διαιτολογική Ένωση (British Dietetic Association) δημοσίευσε πρόσφατα επικαιροποιημένες συστάσεις για το τι πρέπει –και τι όχι– να τρώμε και να πίνουμε όταν αντιμετωπίζουμε μακροχρόνια προβλήματα δυσκοιλιότητας. Και ενώ τα περισσότερα μέσα επικεντρώθηκαν στο πιο... πράσινο κομμάτι της είδησης, δηλαδή την προτροπή για κατανάλωση ακτινιδίων κάθε μέρα, η πραγματική ανατροπή κρύβεται αλλού: οι ειδικοί δεν συνιστούν πλέον απαραίτητα δίαιτες υψηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες.
Η ερευνητική ομάδα που συνέταξε τις οδηγίες ανέλυσε 75 κλινικές μελέτες, προκειμένου να καθορίσει ποιες διατροφικές πρακτικές έχουν πράγματι αποτέλεσμα στη χρόνια δυσκοιλιότητα. Ο όρος «χρόνια» χρησιμοποιήθηκε με ευρύ τρόπο, καλύπτοντας περιπτώσεις όπου τα άτομα αντιμετωπίζουν σκληρά ή σπάνια κόπρανα για τουλάχιστον τρεις μήνες. Το αποτέλεσμα ήταν η διατύπωση 59 επίσημων συστάσεων αν και, όπως παραδέχονται οι ίδιοι οι ερευνητές, πολλές από αυτές βασίζονται σε δεδομένα περιορισμένης ποιότητας.
Το σημείο που κέρδισε τη δημοσιότητα είναι η προτροπή να καταναλώνουμε δύο έως τρία ακτινίδια την ημέρα για τουλάχιστον τέσσερις εβδομάδες. Και όχι, δεν έχει σημασία αν είναι πράσινα ή χρυσά, αφού και τα δύο φαίνεται να προσφέρουν παρόμοια οφέλη.
Ο λόγος βρίσκεται στη μοναδική σύσταση του φρούτου. Οι φυτικές ίνες του ακτινιδίου διογκώνονται περισσότερο όταν αναμειγνύονται με νερό σε σχέση με εκείνες του μήλου, βοηθώντας στη δημιουργία πιο ογκωδών κοπράνων που κινούνται ευκολότερα στο έντερο. Η κατανάλωση του φλοιού προσφέρει επιπλέον φυτικές ίνες, αλλά δεν είναι απαραίτητη για να επιτευχθεί το όφελος.
Επιπλέον, το πράσινο ακτινίδιο περιέχει το ένζυμο ακτινιδίνη, το οποίο διευκολύνει την πέψη των πρωτεϊνών στο στομάχι και το λεπτό έντερο, βοηθώντας έτσι στη συνολική κινητικότητα του πεπτικού. Οι ερευνητές αναφέρουν επίσης ότι οι κρύσταλλοι ραφίδες που περιέχονται στον καρπό αυξάνουν την παραγωγή βλέννας στο έντερο, λειτουργώντας ως φυσικό λιπαντικό. Μια ακόμη ενδιαφέρουσα παρατήρηση είναι ότι η τακτική κατανάλωση ακτινιδίων φαίνεται να μειώνει τον πληθυσμό βακτηρίων που παράγουν μεθάνιο, παράγοντας που έχει συνδεθεί με πιο «αργή» κινητικότητα του εντέρου.
Οι οδηγίες προτείνουν επίσης την κατανάλωση 0,5 έως 1,5 λίτρων μεταλλικού νερού την ημέρα για δύο έως έξι εβδομάδες. Η αιτία είναι η περιεκτικότητα πολλών μεταλλικών νερών σε μαγνήσιο, στοιχείο που λειτουργεί φυσικά ως ήπιο καθαρτικό. Το οξείδιο μαγνησίου, το οποίο συχνά χρησιμοποιείται και σε συμπληρώματα, μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση της συχνότητας των κενώσεων και στη μαλάκωση των κοπράνων.
Η συνιστώμενη ποσότητα είναι από 0,5 έως 1,5 γραμμάρια την ημέρα για τουλάχιστον τέσσερις εβδομάδες. Ωστόσο, οι ειδικοί τονίζουν ότι δεν είναι κατάλληλο για όλους, ειδικά για όσους έχουν προβλήματα στα νεφρά ή λαμβάνουν φάρμακα που ενδέχεται να αλληλεπιδράσουν με το μαγνήσιο.
Μια ακόμη διαπίστωση αφορά τη σίκαλη. Μελέτες δείχνουν ότι το ψωμί σίκαλης είναι πιο αποτελεσματικό στην ανακούφιση της δυσκοιλιότητας από το λευκό ψωμί ή ακόμα και από ορισμένα καθαρτικά. Οι οδηγίες προτείνουν έξι έως οκτώ φέτες ημερησίως για τουλάχιστον τρεις εβδομάδες. Παρ’ όλα αυτά, οι ερευνητές αναγνωρίζουν ότι αυτός ο στόχος είναι δύσκολο να επιτευχθεί στην πράξη — και φυσικά δεν ενδείκνυται για άτομα με κοιλιοκάκη, αφού η σίκαλη περιέχει γλουτένη.
Η μεγαλύτερη έκπληξη, ωστόσο, προέρχεται από την αμφισβήτηση της αξίας των παραδοσιακών «δίαιτων πλούσιων σε φυτικές ίνες». Οι ερευνητές εντόπισαν μόνο μία τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη μελέτη που συνέκρινε δίαιτα υψηλής (25–30 γραμμάρια την ημέρα) με χαμηλής περιεκτικότητας σε ίνες (15–20 γραμμάρια). Το αποτέλεσμα ήταν απογοητευτικό για την πρώτη κατηγορία: δεν παρατηρήθηκε ουσιαστική βελτίωση στη δυσκοιλιότητα, ενώ οι συμμετέχοντες στη δίαιτα με λιγότερες ίνες ανέφεραν λιγότερο φούσκωμα και αέρια.
Αυτό δεν σημαίνει ότι οι φυτικές ίνες είναι περιττές. Οι ειδικοί συνεχίζουν να προτείνουν τη λήψη τουλάχιστον 10 γραμμαρίων την ημέρα μέσω συμπληρωμάτων, όπως το ψύλλιο, το οποίο έχει αποδειχθεί αποτελεσματικό για τη χρόνια δυσκοιλιότητα. Ωστόσο, η υπερβολική πρόσληψη φυτικών ινών δεν αποτελεί πανάκεια.
Σε αντίθεση με τις παλαιότερες, πιο γενικές οδηγίες, οι νέες συστάσεις δίνουν έμφαση στην εξατομίκευση. Αντί για καθολικές λύσεις, οι ερευνητές προτείνουν διατροφικές παρεμβάσεις βασισμένες στα συμπτώματα και στις ανάγκες κάθε ατόμου.
Η ουσία είναι ότι μικρές, στοχευμένες αλλαγές μπορούν να κάνουν διαφορά: δύο ακτινίδια την ημέρα, ένα ποτήρι νερό πλούσιο σε μαγνήσιο και λίγο ψωμί σίκαλης μπορεί να αποδειχθούν πιο αποτελεσματικά από οποιαδήποτε αυστηρή δίαιτα υψηλών ινών.
[source]