Μπορεί η άσκηση και τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα να αποτελούν το μυστικό για ένα πιο υγιές στόμα; Μια νέα μελέτη δείχνει πως ο συνδυασμός τους μπορεί να ενισχύσει το ανοσοποιητικό σύστημα, να μειώσει τη φλεγμονή και να προστατεύσει τα δόντια από σοβαρές βλάβες.
Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Scientific Reports και χρηματοδοτήθηκε από το Fundação de Amparo à Pesquisa do Estado de São Paulo (FAPESP), αποκαλύπτει πως η τακτική σωματική δραστηριότητα σε συνδυασμό με συμπληρώματα ωμέγα-3 μπορεί να περιορίσει τη χρόνια φλεγμονή που προκαλείται από την αποκαλούμενη «αποφρακτική περιοδοντίτιδα», μια λοίμωξη που πλήττει τη ρίζα των δοντιών και οδηγεί σταδιακά σε απώλεια οστού.
Η υποφυσιακή αποπληξία (apical periodontitis) είναι μια ύπουλη πάθηση: προκαλείται όταν βακτήρια από τερηδονισμένα δόντια φτάσουν ως την άκρη της ρίζας, προκαλώντας φλεγμονή στο γύρω οστό. Αν δεν αντιμετωπιστεί, η μόλυνση εξαπλώνεται, καταστρέφει ιστούς και μπορεί να οδηγήσει σε κινητικότητα ή απώλεια του δοντιού.
Ο Rogério de Castilho, καθηγητής στο Araçatuba School of Dentistry του São Paulo State University (FOA-UNESP), εξηγεί ότι η πάθηση μπορεί να υπάρχει για καιρό χωρίς ορατά συμπτώματα.
Πολλοί ασθενείς δεν γνωρίζουν καν ότι έχουν το πρόβλημα, μέχρι να μειωθεί η άμυνα του οργανισμού και η κατάσταση να γίνει οξεία. Τότε εμφανίζεται πόνος, πρήξιμο, και σε σοβαρές περιπτώσεις, δημιουργείται πύον στο σημείο.
Η ομάδα του Castilho διερεύνησε πώς η άσκηση και τα ωμέγα-3 μπορούν να βοηθήσουν τον οργανισμό να αντιμετωπίσει τέτοιου είδους χρόνιες λοιμώξεις. Στο πλαίσιο της μελέτης, οι ερευνητές προκάλεσαν τεχνητά περιοδοντίτιδα σε 30 αρουραίους και τους χώρισαν σε τρεις ομάδες: η πρώτη δεν έλαβε καμία θεραπεία, η δεύτερη ακολούθησε πρόγραμμα κολύμβησης για 30 ημέρες και η τρίτη συνδύασε άσκηση με συμπληρώματα ωμέγα-3 — τα γνωστά λιπαρά οξέα που βρίσκονται στα ψάρια και είναι γνωστά για την αντιφλεγμονώδη δράση τους.
Η Ana Paula Fernandes Ribeiro, πρώτη συγγραφέας της μελέτης, εξηγεί:
Η φυσική άσκηση από μόνη της βελτίωσε τη συνολική ανοσολογική λειτουργία των ζώων. Όταν όμως συνδυάστηκε με τα ωμέγα-3, τα αποτελέσματα ήταν ακόμη πιο εντυπωσιακά: η φλεγμονή μειώθηκε σημαντικά και η απώλεια οστού γύρω από τα δόντια περιορίστηκε αισθητά.
Τα αποτελέσματα επιβεβαιώθηκαν μέσα από εργαστηριακές αναλύσεις: τα ζώα που ακολούθησαν και τα δύο προγράμματα εμφάνισαν τις χαμηλότερες συγκεντρώσεις φλεγμονωδών δεικτών, όπως η ιντερλευκίνη IL-17 και ο παράγοντας TNF-α — μόρια που συνήθως αυξάνονται σε χρόνιες λοιμώξεις.
Επιπλέον, οι ερευνητές παρατήρησαν μικρότερο αριθμό οστεοκλαστών, των κυττάρων που «τρώνε» το οστό. Οι αξονικές σαρώσεις (micro-CT) επιβεβαίωσαν ότι τα ζώα που ασκούνταν είχαν λιγότερη απώλεια οστού σε σχέση με εκείνα που δεν υποβλήθηκαν σε καμία παρέμβαση, ενώ η ομάδα που έλαβε και ωμέγα-3 παρουσίασε τη μεγαλύτερη προστασία συνολικά.
Η σημασία αυτής της ανακάλυψης ξεπερνά τη στοματική υγιεινή. Οι επιστήμονες υπογραμμίζουν ότι η περιοδοντίτιδα δεν είναι μόνο ένα οδοντιατρικό πρόβλημα: έχει στενή σχέση με συστηματικές παθήσεις όπως ο διαβήτης, το μεταβολικό σύνδρομο, η αθηροσκλήρωση και η νεφρική ανεπάρκεια. Κάθε μία μπορεί να επιδεινώσει την άλλη, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο μεταξύ της φλεγμονής στο στόμα και της γενικότερης υγείας του οργανισμού.
Αυτό σημαίνει ότι η αντιμετώπιση των στοματικών λοιμώξεων με φυσικές, μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις — όπως η άσκηση και η καλή διατροφή — μπορεί να έχει πολύ ευρύτερα οφέλη για το σώμα. Όπως σημειώνει ο Castilho,
Τα δεδομένα δείχνουν ότι μπορούμε να αξιοποιήσουμε τις φυσικές άμυνες του οργανισμού για να μειώσουμε τη φλεγμονή χωρίς παρενέργειες, αξιοποιώντας συνήθειες που ήδη προάγουν την υγεία.
Αν και τα πειράματα έγιναν σε ζώα, οι ερευνητές πιστεύουν ότι τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά και για τους ανθρώπους. Ο Jacinto, μέλος της ερευνητικής ομάδας, τονίζει ότι χρειάζονται κλινικές μελέτες σε μεγάλο δείγμα ασθενών για να επιβεβαιωθούν τα ευρήματα, αλλά προσθέτει πως «υπάρχει ήδη πληθώρα αποδείξεων για τα οφέλη της άσκησης και των ωμέγα-3 στη συνολική υγεία — αυτή η έρευνα προσθέτει έναν ακόμα κρίκο σε αυτή την αλυσίδα».
Η μελέτη χρηματοδοτήθηκε από το πρόγραμμα υποτροφιών της FAPESP και ανοίγει νέους δρόμους για μια πιο ολιστική προσέγγιση στην πρόληψη και θεραπεία των οδοντικών λοιμώξεων.
[source]
