Τι θα γινόταν αν πυροβολούσες ένα όπλο στο Διάστημα

Στη Γη, η εικόνα ενός πυροβολισμού είναι γνώριμη και ερμηνεύεται με βάση δυνάμεις που βιώνουμε καθημερινά. Η βαρύτητα τραβά τη σφαίρα προς τα κάτω, η ατμόσφαιρα την επιβραδύνει λόγω τριβής, ενώ ο άνθρωπος που κρατά το όπλο παραμένει σταθερός χάρη στο έδαφος κάτω από τα πόδια του. Ωστόσο, μόλις απομακρυνθούμε από τον πλανήτη μας και βρεθούμε στο απόλυτο κενό, όλα αυτά τα δεδομένα παύουν να ισχύουν. Δεν υπάρχει αέρας, δεν υπάρχει βαρύτητα με τον τρόπο που τη γνωρίζουμε, και κάθε κίνηση διέπεται από τους αμείλικτους νόμους της φυσικής. Το ίδιο ισχύει και για ένα τόσο «γήινο» αντικείμενο όπως ένα πιστόλι.

Η πρώτη απορία που γεννιέται είναι αν ένα όπλο θα μπορούσε καν να λειτουργήσει στο Διάστημα. Η απουσία ατμόσφαιρας και οξυγόνου φαίνεται να αποτελεί εμπόδιο, όμως η τεχνολογία των φυσιγγίων δίνει την απάντηση. Κάθε φυσίγγιο περιέχει τα πάντα που χρειάζονται για να εκτοξευτεί μια σφαίρα: το βλήμα, το καψούλι πυροδότησης και το χημικό προωθητικό, το οποίο περιλαμβάνει τον δικό του οξειδωτικό παράγοντα. Αυτό σημαίνει ότι ο πυροβολισμός μπορεί να συμβεί οπουδήποτε, ανεξάρτητα από την ύπαρξη ατμόσφαιρας. Μόλις πατηθεί η σκανδάλη, η χημική αντίδραση θα εκτοξεύσει τη σφαίρα κανονικά.

Από εκεί και πέρα, όμως, το ταξίδι της σφαίρας είναι τελείως διαφορετικό. Στη Γη, η αντίσταση του αέρα και η βαρύτητα περιορίζουν την πορεία της. Στο Διάστημα, χωρίς ατμοσφαιρική τριβή, η σφαίρα δεν θα επιβραδυνθεί ποτέ. Θα συνεχίσει ευθεία στην πορεία της επ’ άπειρον, εκτός κι αν συναντήσει τη βαρυτική έλξη κάποιου ουράνιου σώματος που θα την εκτρέψει.

Το ζήτημα, βέβαια, δεν αφορά μόνο το βλήμα. Ο άνθρωπος που κρατά το όπλο θα βιώσει στο πετσί του τον τρίτο νόμο του Newton: για κάθε δράση υπάρχει μια ίση και αντίθετη αντίδραση. Στη Γη, το σώμα μας και το έδαφος απορροφούν το πισωγύρισμα του όπλου. Στο Διάστημα, όμως, ο πυροβολισμός θα σπρώξει τον αστροναύτη προς την αντίθετη κατεύθυνση. Με κανένα σταθερό σημείο για να κρατηθεί, ο ίδιος θα αρχίσει να αιωρείται, παρασυρμένος από την ανάκρουση, ίσως για πάντα, αν δεν υπάρχει τρόπος να διορθώσει την πορεία του.

Παρά τα κινηματογραφικά σενάρια, η πιθανότητα μια σφαίρα να χτυπήσει κάτι στο Διάστημα είναι σχεδόν μηδενική. Το Σύμπαν είναι τόσο απέραντο, που οι επιστήμονες χρειάστηκαν να επινοήσουν νέες μονάδες μέτρησης, όπως το αστρονομικό μονάδα, για να περιγράψουν τις αποστάσεις. Μια μικροσκοπική σφαίρα δεν έχει ουσιαστικά καμία πιθανότητα να βρει στον δρόμο της έναν πλανήτη, μια σελήνη ή ακόμη και έναν δορυφόρο. Η μοναδική εξαίρεση θα μπορούσε να είναι αν η βολή γινόταν σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη Γη, όπου η βαρυτική έλξη θα μπορούσε να φέρει τελικά το βλήμα πίσω στην ατμόσφαιρα. Αν όμως η σφαίρα ξεφύγει από το πεδίο έλξης της Γης, τότε απλώς θα συνεχίσει την ατέρμονη πορεία της στο κενό.

Κι αν το σενάριο φαίνεται ήδη απίθανο, η συνεχής διαστολή του Σύμπαντος το κάνει ακόμα πιο ακραίο. Οι γαλαξίες απομακρύνονται διαρκώς ο ένας από τον άλλο, καθώς ο ίδιος ο χωροχρόνος τεντώνεται. Σε κοσμικές κλίμακες χρόνου, αυτό σημαίνει ότι ένας πιθανός στόχος όχι μόνο δεν θα βρεθεί ποτέ στην πορεία της σφαίρας, αλλά ίσως να απομακρύνεται ταχύτερα κι από το ίδιο το βλήμα. Έτσι, το μικρό μεταλλικό αντικείμενο θα καταλήξει να περιπλανιέται για πάντα, ένα ακόμη θραύσμα ύλης χαμένο στο απέραντο σκοτάδι.

Η εικόνα ενός όπλου που πυροβολεί στο Διάστημα δεν είναι απλώς μια φανταστική άσκηση σκέψης. Φέρνει στο φως βασικούς νόμους της φυσικής και μας θυμίζει πόσο διαφορετική είναι η καθημερινή μας εμπειρία στον πλανήτη σε σχέση με τις ακραίες συνθήκες έξω από αυτόν. Είτε ως επιστημονικό πείραμα είτε ως αφορμή για φιλοσοφική αναζήτηση, η ιδέα ότι μια σφαίρα μπορεί να ταξιδεύει για πάντα χωρίς να συναντήσει ποτέ προορισμό δείχνει πόσο μικρή είναι η ανθρώπινη κλίμακα μπροστά στο άπειρο του Σύμπαντος.

Loading