Μια νέα μελέτη αποκαλύπτει έναν αναπάντεχο σύμμαχο στη μάχη κατά του καρκίνου του μαστού: το φαρμακευτικό σκεύασμα tirzepatide (τιρζεπατίδη), που μέχρι σήμερα ήταν γνωστό κυρίως για την αποτελεσματικότητά του στην απώλεια βάρους.
Η ουσία, η οποία κυκλοφορεί εμπορικά ως Mounjaro για τον διαβήτη και ως Zepbound για την παχυσαρκία, φαίνεται πως δεν περιορίζεται μόνο στη ρύθμιση του σωματικού βάρους. Σύμφωνα με τα πρώτα ευρήματα μελέτης που παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο της Endocrine Society (ENDO 2025) στο Σαν Φρανσίσκο, το tirzepatide μείωσε σημαντικά την ανάπτυξη όγκων του μαστού σε παχύσαρκα ποντίκια.
Η Amanda Kucinskas, υποψήφια διδάκτωρ στο Πανεπιστήμιο του Michigan και μέλος των εργαστηρίων των Drs. Erin Giles και Kanakadurga Singer, σημειώνει ότι τα δεδομένα είναι ακόμη προκαταρκτικά. Ωστόσο, προσθέτει πως η μείωση της μάζας λίπους μέσω της φαρμακευτικής αγωγής φαίνεται να έχει θετική επίδραση στην έκβαση του καρκίνου του μαστού, τουλάχιστον στο ζωικό μοντέλο.
Η παχυσαρκία αποτελεί γνωστό παράγοντα κινδύνου για τον καρκίνο του μαστού, με πληθώρα μελετών να δείχνουν ότι αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης και επιδεινώνει την πρόγνωση. Αν και η απώλεια βάρους μπορεί να βελτιώσει τις προοπτικές των ασθενών, οι παραδοσιακές μέθοδοι, όπως η δίαιτα και η άσκηση, συχνά αποτυγχάνουν να προσφέρουν σταθερά και ουσιαστικά αποτελέσματα.
Σε αυτό το πλαίσιο, η επιστημονική ομάδα μελέτησε την επίδραση του tirzepatide, ενός φαρμάκου νέας γενιάς που δρα σε υποδοχείς GLP-1 και GIP, οι οποίοι σχετίζονται με τον μεταβολισμό της γλυκόζης και τη ρύθμιση της όρεξης. Το ερώτημα που ήθελαν να απαντήσουν οι ερευνητές ήταν αν αυτό το φάρμακο μπορεί να μειώσει όχι μόνο το σωματικό βάρος αλλά και την ανάπτυξη όγκων που συνδέονται με την παχυσαρκία.
Στη μελέτη συμμετείχαν 16 ποντίκια της κοινής εργαστηριακής σειράς C57BL/6, ηλικίας εννέα εβδομάδων. Τα ποντίκια τράφηκαν με δίαιτα πλούσια σε λίπος (40%) και εκτέθηκαν σε θερμό περιβάλλον ώστε να επιταχυνθεί η παχυσαρκία. Σε ηλικία 32 εβδομάδων, τα ζώα χωρίστηκαν τυχαία σε δύο ομάδες: η μία έλαβε το tirzepatide ανά δεύτερη ημέρα για συνολικά 16 εβδομάδες, ενώ η άλλη ομάδα έλαβε εικονικό φάρμακο. Η εξέλιξη των όγκων παρακολουθούνταν δύο φορές την εβδομάδα.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα ποντίκια που έλαβαν το tirzepatide παρουσίασαν μείωση περίπου 20% στο σωματικό βάρος και το λίπος του σώματος. Η απώλεια αυτή αποδόθηκε κυρίως στη μείωση της λιπώδους μάζας, καθώς οι αποθήκες λίπους στο σώμα μειώθηκαν αισθητά σε σχέση με την ομάδα ελέγχου.
Πέρα όμως από την απώλεια βάρους, το φάρμακο φαίνεται να είχε και αντικαρκινική δράση. Τα ποντίκια που έλαβαν tirzepatide εμφάνισαν μικρότερο μέγεθος όγκων σε σχέση με τα υπόλοιπα. Επιπλέον, η τελική ανάλυση έδειξε ότι το μέγεθος των όγκων σχετιζόταν άμεσα με το συνολικό βάρος, τη λιπώδη μάζα και το λίπος στο ήπαρ. Με άλλα λόγια, όσο λιγότερο λίπος υπήρχε στον οργανισμό, τόσο μικρότεροι ήταν και οι όγκοι.
Αν και τα αποτελέσματα αυτά προέρχονται από ζωικά μοντέλα και δεν μπορούν ακόμη να γενικευθούν σε ανθρώπους, η Amanda Kucinskas εκτιμά πως ανοίγουν νέους δρόμους για την αντιμετώπιση των καρκίνων που σχετίζονται με την παχυσαρκία. Ο συνδυασμός απώλειας βάρους και αντικαρκινικής δράσης καθιστά το tirzepatide ιδιαίτερα υποσχόμενο.
Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι βρίσκεται σε εξέλιξη συνεργασία με το εργαστήριο του Dr. Steve Hursting στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας στο Chapel Hill. Σκοπός της νέας φάσης της έρευνας είναι να διαχωριστεί το αποτέλεσμα της απώλειας βάρους από την άμεση επίδραση του φαρμάκου στους όγκους. Δηλαδή, οι επιστήμονες θέλουν να διαπιστώσουν αν η μείωση των όγκων οφείλεται αποκλειστικά στην απώλεια λίπους ή αν το tirzepatide επενεργεί και άμεσα στα καρκινικά κύτταρα.
[via]
