Το TikTok επιχειρεί μια εντυπωσιακή και κάπως ειρωνική στροφή: η πλατφόρμα που έστησε αυτοκρατορία πάνω στο ασταμάτητο scroll παρουσιάζει τώρα μια σειρά από εργαλεία που στοχεύουν να περιορίσουν ακριβώς αυτό. Με μια δόση wellness αισθητικής και gamification, η εφαρμογή προσθέτει ημερολόγια θετικών σκέψεων, ήχους χαλάρωσης και ακόμη και badges για όσους χρησιμοποιούν λιγότερο την πλατφόρμα.
Η εταιρεία αναδιαμορφώνει πλήρως τη σελίδα διαχείρισης χρόνου οθόνης, μετατρέποντάς την από απλό μενού ρυθμίσεων σε ένα κέντρο «ψηφιακής φροντίδας». Το νέο σύστημα διαθέτει πάνω από 120 προτροπές που ενθαρρύνουν τους χρήστες να θέτουν θετική πρόθεση για την ημέρα τους, σχεδόν σαν μίνι συνεδρίες αυτοβοήθειας. Σε αυτό προστίθεται ένας generator χαλαρωτικών ήχων, όπως βροχή ή κύματα, καθώς και ασκήσεις αναπνοής, μια προσέγγιση που θυμίζει εφαρμογές ευεξίας, μόνο που εδώ βρίσκεται μέσα σε μία από τις πιο εθιστικές εφαρμογές του πλανήτη.
Παράλληλα, η σελίδα αυτή εμπλουτίζεται με περιεχόμενο από δημιουργούς που μιλούν για ψηφιακή υγεία, περιορισμό χρόνου οθόνης και εργαλεία γονικού ελέγχου. Το TikTok θέλει προφανώς να μετατρέψει την ίδια την κοινότητά του σε σύμμαχο αυτής της προσπάθειας, δίνοντας έμφαση στην εκπαίδευση και όχι στην επιβολή.
Αυτό που τραβά περισσότερο την προσοχή, ωστόσο, είναι το νέο σύστημα επιβράβευσης. Το TikTok εγκαινιάζει badges που αποκτώνται όταν ο χρήστης σέβεται τα όρια χρόνου οθόνης που ο ίδιος έχει ορίσει. Η λογική είναι απλή: αν οι χρήστες (ιδιαίτερα οι έφηβοι) νιώσουν ότι επιβραβεύονται για υγιέστερες συνήθειες, τότε είναι πιο πιθανό να τις υιοθετήσουν. Η εταιρεία αναφέρει ότι εξέτασε σχετική ακαδημαϊκή βιβλιογραφία και διαπίστωσε πως υπερβολικά περιοριστικά εργαλεία συχνά χειροτερεύουν την κατάσταση στους εφήβους, αυξάνοντας το άγχος και τη συμπεριφορά απόκρυψης.
Για να κερδίσει κάποιος ένα badge, πρέπει να ολοκληρώσει συγκεκριμένες «αποστολές». Η πρώτη αφορά τις ώρες ύπνου: αποφυγή χρήσης της εφαρμογής τη νύχτα. Άλλη αποστολή σχετίζεται με τη χρήση του affirmation journal ή των εργαλείων χαλάρωσης. Επιπλέον, υπάρχει badge για όσους θέτουν ημερήσιο όριο χρήσης και το τηρούν, καθώς και για εκείνους που βλέπουν το εβδομαδιαίο report χρήσης ή προσκαλούν φίλους να συμμετάσχουν στις ίδιες αποστολές. Το TikTok, σε αυτή τη φάση, μοιάζει να εφαρμόζει τεχνικές game design με σκοπό όχι να αυξήσει τη χρήση, αλλά να τη μειώσει με ελεγχόμενο τρόπο.
Κατά τη διάρκεια δοκιμών, η πλατφόρμα παρατήρησε αυξημένη επισκεψιμότητα στην ανανεωμένη σελίδα σε σχέση με το παλιό μενού screen time. Το affirmation journal, μάλιστα, αναδείχθηκε ως το πιο δημοφιλές εργαλείο, δείχνοντας ότι οι χρήστες φαίνεται να ανταποκρίνονται σε ψηφιακά περιβάλλοντα αυτοστοχασμού, όταν αυτά ενσωματώνονται ομαλά στις καθημερινές εφαρμογές τους. Η εταιρεία σχεδιάζει επίσης να εμφανίζει συνδέσμους προς αυτά τα εργαλεία όταν ο χρήστης μπαίνει στην εφαρμογή αργά τη νύχτα ή όταν φτάσει το προσωπικό του όριο screen time.
Φυσικά, όλα αυτά έρχονται σε μια περίοδο που οι μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες αντιμετωπίζουν αυξημένη πίεση για καλύτερη προστασία των νεότερων χρηστών. Τον τελευταίο μήνα, Meta, YouTube, OpenAI και Discord έχουν εισαγάγει νέα εργαλεία ασφάλειας, επιχειρώντας να πείσουν γονείς, νομοθέτες και ρυθμιστικές αρχές ότι λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τους την ψηφιακή ευημερία παιδιών και εφήβων.
Το TikTok μάλιστα είχε προσθέσει νέα εργαλεία γονικού ελέγχου ήδη από τον Ιούλιο, επιτρέποντας στους κηδεμόνες να μπλοκάρουν συγκεκριμένους λογαριασμούς και να λαμβάνουν ειδοποιήσεις όταν ένας έφηβος ανεβάζει δημόσιο βίντεο ή story. Τα νέα εργαλεία ευεξίας έρχονται να συμπληρώσουν αυτή την προσπάθεια, αλλά με μια πιο ήπια, ψυχολογικά προσαρμοσμένη προσέγγιση.
