Μια εντυπωσιακή, πρωτοφανής απεικόνιση του γαλαξία Sculptor παρουσίασαν αστρονόμοι, αξιοποιώντας τις δυνατότητες του οργάνου MUSE στο τηλεσκόπιο Very Large Telescope (VLT), που βρίσκεται στη Χιλή. Η εικόνα, που απεικονίζει τον γαλαξία NGC 253 με εξαιρετική ευκρίνεια, αποκαλύπτει λεπτομέρειες που δύσκολα μπορούσαν έως τώρα να αποτυπωθούν.
Ο γαλαξίας Sculptor, γνωστός και ως NGC 253, απέχει περίπου 11 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη και βρίσκεται σε ιδανική απόσταση για επιστημονική μελέτη. Σύμφωνα με τον επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας Enrico Congiu του Universidad de Chile, η συγκεκριμένη τοποθεσία προσφέρει έναν μοναδικό συνδυασμό: ο γαλαξίας είναι αρκετά κοντά ώστε να παρατηρείται η εσωτερική του δομή με λεπτομέρεια, αλλά και αρκετά μεγάλος ώστε να μπορεί να μελετηθεί συνολικά.
Για τη δημιουργία της εικόνας απαιτήθηκαν 100 επιμέρους λήψεις, που συγκεντρώθηκαν σε διάστημα 50 ωρών παρατήρησης με το MUSE. Το αποτέλεσμα είναι μια εικόνα υψηλής ανάλυσης που καλύπτει 65.000 έτη φωτός από τα 90.000 έτη φωτός συνολικού μήκους του γαλαξία. Η ποιότητα της εικόνας επιτρέπει στους επιστήμονες να εστιάζουν τόσο σε επιμέρους περιοχές σχηματισμού άστρων όσο και να μελετούν το γαλαξιακό σύστημα ως ενιαίο σύνολο.
Όπως εξηγεί η Kathryn Kreckel από το Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης, η εικόνα προσφέρει τη δυνατότητα να εντοπίζονται περιοχές σχηματισμού άστρων σε κλίμακα σχεδόν ατομική, ενώ ταυτόχρονα να διατηρείται η συνολική οπτική του γαλαξία.
Η σύνθεση της εικόνας βασίζεται σε «ψευδοχρώματα», αποδίδοντας συγκεκριμένα μήκη κύματος φωτός που εκπέμπονται από στοιχεία όπως υδρογόνο, άζωτο, θείο και οξυγόνο. Οι ροζ αποχρώσεις αντιστοιχούν σε αέρια που έχουν διεγερθεί από την ακτινοβολία νεογέννητων άστρων, ενώ στο κέντρο του γαλαξία διακρίνεται μια λευκή «ακτίνα», η οποία οφείλεται σε εξερχόμενα ρεύματα καυτού αερίου από τη μαύρη τρύπα στο κέντρο του.
Μέσω αυτής της νέας οπτικής, η επιστημονική ομάδα κατόρθωσε να εντοπίσει 500 νέα πλανητικά νεφελώματα. Οι σχηματισμοί αυτοί, που δημιουργούνται όταν άστρα σαν τον ήλιο φτάνουν στο τέλος της ζωής τους και μετατρέπονται σε ερυθρούς γίγαντες, είναι σπάνιοι εκτός του Γαλαξία και των γειτονικών του συστημάτων. Όπως επισημαίνει ο Fabian Scheuermann, επίσης από το Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης, οι αντίστοιχες ανιχνεύσεις σε άλλους γαλαξίες σπάνια ξεπερνούν τις 100.
Τα πλανητικά νεφελώματα έχουν ιδιαίτερη αξία για την αστρονομία, καθώς μπορούν να αξιοποιηθούν για ακριβέστερες μετρήσεις αποστάσεων στο Διάστημα. Ο Adam Leroy από το Ohio State University εξηγεί ότι η επαλήθευση της απόστασης ενός γαλαξία αποτελεί θεμέλιο στοιχείο για κάθε επιστημονική μελέτη που τον αφορά.
Οι ερευνητές, πάντως, δεν σταματούν εδώ. Στόχος τους είναι να εμβαθύνουν ακόμη περισσότερο στη μελέτη των ροών θερμού αερίου μέσα στον NGC 253, διερευνώντας πώς τέτοιου είδους μικρές διεργασίες μπορούν να επηρεάζουν ολόκληρα γαλαξιακά συστήματα. Όπως σημειώνει ο Congiu, παραμένει μυστήριο πώς τόσο λεπτομερείς διεργασίες καταφέρνουν να επηρεάσουν μια κοσμική δομή χιλιάδες φορές μεγαλύτερη.
[via]
