Όλοι έχουμε βρεθεί σε αυτή τη θέση: βιασύνη, καμία άλλη επιλογή, και μπροστά μας μια δημόσια τουαλέτα που δεν εμπνέει εμπιστοσύνη. Άλλοτε το κάθισμα μοιάζει βρόμικο, άλλοτε πεντακάθαρο, αλλά η απορία μένει ίδια: είναι ασφαλές να καθίσουμε ή θα κολλήσουμε μικρόβια;
Ένας υγιής ενήλικας αποβάλλει καθημερινά πάνω από ένα λίτρο ούρων και περισσότερα από 100 γραμμάρια κοπράνων. Μαζί τους, αποβάλλονται και εκατομμύρια μικροοργανισμοί: βακτήρια, ιοί, ακόμη και παράσιτα. Σε περιπτώσεις διάρροιας, η ποσότητα και η επικινδυνότητα αυτών των μικροβίων πολλαπλασιάζεται. Έτσι, οι δημόσιες τουαλέτες συχνά μετατρέπονται σε μια «μικροβιακή σούπα», ιδιαίτερα όταν η καθαριότητα δεν γίνεται τόσο συχνά όσο θα έπρεπε.
Στις επιφάνειες έχουν ανιχνευθεί βακτήρια του εντέρου όπως E. coli, Klebsiella και Enterococcus, ιοί όπως ο norovirus και ο rotavirus που προκαλούν γαστρεντερίτιδα, αλλά και δερματικά βακτήρια όπως ο Staphylococcus aureus – ακόμη και πολυανθεκτικά στελέχη. Δεν λείπουν ούτε τα αυγά παρασίτων, ενώ συχνά σχηματίζεται και βιοφίλμ, δηλαδή μια κολλώδης μάζα μικροβίων που εγκαθίσταται σε κρυφά σημεία, όπως κάτω από τα χείλη της λεκάνης.
Παρά την κακή φήμη που έχουν, τα καθίσματα των τουαλετών δεν είναι απαραίτητα οι πιο βρόμικες επιφάνειες. Έρευνες δείχνουν ότι συχνά τα χερούλια στις πόρτες, οι βρύσες και οι μηχανισμοί καζανακίων φιλοξενούν πολύ περισσότερα μικρόβια, καθώς αγγίζονται συνεχώς – συχνά από χέρια που δεν έχουν πλυθεί.
Ωστόσο, ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους προκύπτει όταν τραβάμε το καζανάκι με το καπάκι ανοιχτό. Το φαινόμενο αυτό, γνωστό ως «toilet plume», εκτοξεύει σταγονίδια που περιέχουν μικρόβια έως και δύο μέτρα μακριά, επιμολύνοντας τον αέρα και τις γύρω επιφάνειες.
Πώς μεταδίδονται τα μικρόβια;
Οι τρόποι είναι πολλοί:
- Με την άμεση επαφή, όταν καθόμαστε σε μολυσμένο κάθισμα ή αγγίζουμε μολυσμένα σημεία. Αν και το υγιές δέρμα αποτελεί φραγμό, τυχόν πληγές διευκολύνουν την είσοδο μικροβίων.
- Με το άγγιγμα του προσώπου, όταν φέρνουμε τα χέρια μας στα μάτια ή το στόμα χωρίς να τα έχουμε πλύνει.
- Με την εισπνοή μικροσταγονιδίων από καζανάκια ή στεγνωτήρες χεριών.
- Με πιτσιλιές νερού από τη λεκάνη, που μπορεί να μεταφέρουν παθογόνα ακόμη και μετά από διαδοχικά καζανάκια.
Τι μπορούμε να κάνουμε για να προστατευτούμε
Η καλή υγιεινή είναι το κλειδί. Οι ειδικοί προτείνουν μερικές απλές, αλλά αποτελεσματικές συνήθειες:
- Χρήση καλυμμάτων καθίσματος ή χαρτιού υγείας πριν καθίσουμε.
- Αν υπάρχει καπάκι, να το κατεβάζουμε πριν τραβήξουμε καζανάκι. Ένα γρήγορο πέρασμα με αντισηπτικό μαντηλάκι μπορεί επίσης να μειώσει τα μικρόβια.
- Προσεκτικό πλύσιμο χεριών για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα με σαπούνι και νερό.
- Χρήση αντισηπτικού σε περίπτωση που δεν υπάρχει σαπούνι.
- Προτίμηση στις χάρτινες πετσέτες αντί για στεγνωτήρες αέρα, που μπορούν να διασπείρουν μικρόβια στον χώρο.
- Τακτική απολύμανση του κινητού τηλεφώνου και αποφυγή χρήσης του μέσα στην τουαλέτα.
- Καθαρισμός των χώρων αλλαγής μωρών πριν και μετά τη χρήση.
Τελικά, είναι ασφαλές να καθίσουμε;
Για τους περισσότερους υγιείς ανθρώπους, η απάντηση είναι ναι. Η απευθείας μόλυνση από το κάθισμα είναι σπάνια και, στην πράξη, οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι προέρχονται από τα χέρια και τις επιφάνειες που αγγίζουμε. Ένα γρήγορο καθάρισμα του καθίσματος ή η χρήση προστατευτικού καλύμματος μπορεί να προσφέρει επιπλέον αίσθηση ασφάλειας.
Αυτό που έχει περισσότερη σημασία είναι η τήρηση βασικών κανόνων υγιεινής: σωστό πλύσιμο χεριών, προσοχή στα αντικείμενα που αγγίζουμε, και αποφυγή του λεγόμενου «hovering» – δηλαδή να μην καθόμαστε κανονικά αλλά να αιωρούμαστε πάνω από τη λεκάνη. Αυτή η πρακτική όχι μόνο δυσκολεύει την πλήρη κένωση της ουροδόχου κύστης, αλλά μπορεί να δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα από όσα λύνει.
Οι δημόσιες τουαλέτες είναι αναπόφευκτο κομμάτι της καθημερινότητας, και παρότι γεμάτες μικρόβια, η πραγματική απειλή για την υγεία μας είναι μικρότερη από ό,τι πιστεύουμε. Με λίγη προσοχή και σωστή υγιεινή, η χρήση τους μπορεί να είναι ασφαλής. Αντί λοιπόν να φοβόμαστε το κάθισμα, καλύτερα να επικεντρωνόμαστε στο σωστό πλύσιμο χεριών και στην απολύμανση όσων αντικειμένων κουβαλάμε μαζί μας.
[via]
