Μια ουσία που μέχρι σήμερα είχε συνδεθεί σχεδόν αποκλειστικά με την υγεία των ματιών, φαίνεται πως κρύβει πολύ περισσότερες δυνατότητες απ’ όσες γνωρίζαμε. Η ζεαξανθίνη, ένα καροτενοειδές που συναντάμε φυσικά σε λαχανικά όπως το σπανάκι και οι πιπεριές, αναδεικνύεται σε απρόσμενο σύμμαχο των αντικαρκινικών θεραπειών, σύμφωνα με νέα μελέτη του University of Chicago Medical Center.
Η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι το συγκεκριμένο διατροφικό συστατικό δεν ενισχύει απλώς την όραση, αλλά ενδυναμώνει και την άμυνα του ανοσοποιητικού απέναντι σε όγκους. Όπως αποκαλύφθηκε στη δημοσίευση στο επιστημονικό περιοδικό Cell Reports Medicine, η ζεαξανθίνη ενεργοποιεί κρίσιμους μηχανισμούς των T-λεμφοκυττάρων, με αποτέλεσμα να πολλαπλασιάζεται η ικανότητά τους να εξουδετερώνουν τα καρκινικά κύτταρα.
Ο επικεφαλής της μελέτης, Jing Chen, καθηγητής Ιατρικής και διακεκριμένος ερευνητής, δήλωσε χαρακτηριστικά:
Δεν περιμέναμε να βρούμε ότι η ζεαξανθίνη, που έχει συνδεθεί εδώ και χρόνια με την υγεία της όρασης, έχει μια εντελώς διαφορετική και εξίσου σημαντική δράση. Ένα απλό διατροφικό θρεπτικό στοιχείο μπορεί να συμπληρώσει και να ενισχύσει σύγχρονες θεραπείες όπως η ανοσοθεραπεία.
Η μελέτη βασίστηκε σε πολυετή έρευνα του εργαστηρίου του Chen σχετικά με τη σύνδεση διατροφής και ανοσοποιητικού. Εξετάζοντας μια εκτενή «βιβλιοθήκη» θρεπτικών ουσιών στο αίμα, οι επιστήμονες εντόπισαν την ζεαξανθίνη ως έναν από τους ισχυρότερους ενισχυτές των CD8+ T κυττάρων. Πρόκειται για εκείνη την κατηγορία λευκών αιμοσφαιρίων που έχουν την ικανότητα να εντοπίζουν και να σκοτώνουν καρκινικά κύτταρα, μέσω ενός μοριακού μηχανισμού που ονομάζεται T-cell receptor (TCR).
Η ζεαξανθίνη φαίνεται πως σταθεροποιεί τη δομή αυτού του υποδοχέα στα CD8+ T κύτταρα, επιτρέποντάς τους να αναγνωρίζουν αποτελεσματικότερα τα καρκινικά κύτταρα. Το αποτέλεσμα είναι μια αλυσιδωτή αντίδραση που οδηγεί σε ισχυρότερη ενεργοποίηση των Τ-κυττάρων, αυξημένη παραγωγή κυτοκινών και ενισχυμένη αντικαρκινική δράση.
Οι ερευνητές προχώρησαν και σε πειράματα σε ζωικά μοντέλα. Η χορήγηση ζεαξανθίνης στη διατροφή ποντικιών με όγκους έδειξε ότι η ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων επιβραδύνθηκε. Το πιο εντυπωσιακό στοιχείο, ωστόσο, ήταν ότι ο συνδυασμός του συμπληρώματος με τις ήδη υπάρχουσες ανοσοθεραπείες – συγκεκριμένα με τους αναστολείς σημείων ελέγχου – αύξησε θεαματικά την αποτελεσματικότητα της θεραπείας.
Τα αποτελέσματα επεκτάθηκαν και σε εργαστηριακά πειράματα με ανθρώπινα Τ-κύτταρα, τα οποία είχαν τροποποιηθεί ώστε να στοχεύουν συγκεκριμένους καρκινικούς δείκτες. Με την προσθήκη ζεαξανθίνης, τα κύτταρα αυτά έγιναν πιο δραστικά απέναντι σε δύσκολους τύπους καρκίνου, όπως το μελάνωμα, το πολλαπλό μυέλωμα και το γλοιοβλάστωμα.
Ο Chen τόνισε ότι
Τα δεδομένα δείχνουν βελτίωση τόσο στη φυσική όσο και στην τεχνητά τροποποιημένη λειτουργία των Τ-κυττάρων, κάτι που αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες να μεταφραστούν τα ευρήματα αυτά σε κλινικές εφαρμογές για ασθενείς.
Σε αντίθεση με πολλά πειραματικά φάρμακα, η ζεαξανθίνη έχει ένα μεγάλο πλεονέκτημα: είναι ήδη διαθέσιμη στην αγορά ως συμπλήρωμα διατροφής για την υγεία των ματιών. Επιπλέον, βρίσκεται σε πληθώρα λαχανικών που καταναλώνονται καθημερινά, όπως το καλαμπόκι, οι πορτοκαλί πιπεριές και το λάχανο kale. Είναι οικονομική, εύκολα προσβάσιμη και με γνωστό προφίλ ασφάλειας, γεγονός που την καθιστά ιδανική υποψήφια για να εξεταστεί σε κλινικές δοκιμές ως συμπλήρωμα αντικαρκινικών θεραπειών.
Η μελέτη αυτή υπογραμμίζει επίσης τη σημασία της διατροφής στη λειτουργία του ανοσοποιητικού. Δεν είναι η πρώτη φορά που η ομάδα του Chen βρίσκει τέτοιου είδους συνδέσεις: σε προηγούμενη έρευνα είχε αναδειχθεί ο ρόλος ενός λιπαρού οξέος, του τρανς-βακενικού οξέος, το οποίο προέρχεται από γαλακτοκομικά και κρέας και φάνηκε επίσης να ενισχύει την ενεργοποίηση των Τ-κυττάρων μέσω διαφορετικού μηχανισμού.
Παρά τα ενθαρρυντικά στοιχεία, οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι η έρευνα βρίσκεται ακόμα σε πρώιμο στάδιο. Μέχρι στιγμής, τα αποτελέσματα προέρχονται κυρίως από πειράματα σε ζώα και καλλιέργειες κυττάρων. Απομένει να φανεί μέσα από κλινικές δοκιμές εάν η ζεαξανθίνη μπορεί πράγματι να βελτιώσει την πορεία των ασθενών με καρκίνο.
Όπως ανέφερε ο Chen,
Τα ευρήματά μας ανοίγουν έναν νέο τομέα, αυτόν της διατροφικής ανοσολογίας, που μελετά πώς συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σε μοριακό επίπεδο. Με περαιτέρω έρευνα, ίσως ανακαλύψουμε φυσικές ενώσεις που θα καταστήσουν τις σημερινές θεραπείες πιο αποτελεσματικές και πιο προσιτές.
Οι σύγχρονες επιστημονικές ανακαλύψεις δείχνουν ότι η διατροφή μπορεί να παίξει ρόλο-κλειδί σε τομείς που μέχρι τώρα θεωρούνταν αποκλειστικό πεδίο της φαρμακολογίας. Επιπλέον, η απλότητα και η διαθεσιμότητα ενός συστατικού όπως η ζεαξανθίνη δίνει ελπίδα για μια πιο δημοκρατική προσέγγιση στη θεραπεία του καρκίνου, φέρνοντας στο προσκήνιο τη δύναμη που μπορεί να κρύβει ένα καθημερινό γεύμα.
[via]
