Στις ατέλειωτες ροές του TikTok, μια υπόσχεση έχει γίνει ιδιαίτερα δημοφιλής: «Πάρε Molecule και ξέχασε ότι το φαγητό υπάρχει». Με ένα τέτοιο μήνυμα, δεν είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς γιατί το συγκεκριμένο χάπι αδυνατίσματος έχει καταφέρει να γίνει viral στη Ρωσία και την Ανατολική Ευρώπη.
Νεαροί χρήστες παρουσιάζουν εντυπωσιακές μεταμορφώσεις, υποστηρίζοντας ότι βρήκαν τη λύση στο άγχος για την εικόνα του σώματός τους. Όμως, πίσω από την εύκολη υπόσχεση κρύβεται μια επικίνδυνη πραγματικότητα: το Molecule περιέχει σιμπουτραμίνη, μια φαρμακευτική ουσία που έχει απαγορευτεί σε ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο και Ευρώπη.
Η απότομη αυτή άνοδος σε δημοτικότητα θυμίζει αντίστοιχες τάσεις στη Δύση, όπου φάρμακα όπως τα Ozempic και Wegovy έχουν κυριαρχήσει στη δημόσια συζήτηση. Ωστόσο, σε αντίθεση με τα εγκεκριμένα αυτά σκευάσματα, το Molecule παρουσιάζεται ως ένα «φυσικό» συμπλήρωμα διατροφής με συστατικά όπως ρίζα πικραλίδας, σπόροι μάραθου και μαύρο τσάι. Μόνο που οι εργαστηριακές αναλύσεις δείχνουν άλλη πραγματικότητα: τα χάπια περιέχουν σιμπουτραμίνη, και μάλιστα χωρίς να το αναγράφουν στη συσκευασία.
Η σιμπουτραμίνη δεν είναι μια άγνωστη ουσία στον χώρο της ιατρικής. Κυκλοφόρησε επίσημα ως Reductil, ένα φάρμακο που υποσχόταν αποτελεσματική απώλεια βάρους. Δρούσε τροποποιώντας τα επίπεδα σεροτονίνης και νοραδρεναλίνης σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου, δίνοντας στον χρήστη αίσθηση κορεσμού πιο γρήγορα και αυξάνοντας ελαφρώς τον ρυθμό με τον οποίο το σώμα καίει ενέργεια. Έρευνες είχαν δείξει ότι μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια 5–10% του σωματικού βάρους όταν συνδυαζόταν με αλλαγές στη διατροφή και τη φυσική δραστηριότητα.
Όμως η αρχική αισιοδοξία δεν κράτησε. Μετά τη δημοσίευση της μεγάλης μελέτης Scout το 2010, η οποία κατέδειξε αυξημένο κίνδυνο εμφράγματος και εγκεφαλικού, ειδικά σε άτομα με ήδη υπάρχοντα καρδιαγγειακά προβλήματα, η ευρωπαϊκή νομοθεσία απέσυρε την έγκριση της σιμπουτραμίνης. Οι ρυθμιστικές αρχές σε ΗΠΑ και Ηνωμένο Βασίλειο ακολούθησαν.
Οι κίνδυνοι της ουσίας είναι πολλοί και τεκμηριωμένοι. Από τις πιο ήπιες παρενέργειες, όπως ξηροστομία, δυσκοιλιότητα, πονοκέφαλος και αϋπνία, μέχρι πολύ πιο σοβαρές επιπτώσεις όπως αύξηση της αρτηριακής πίεσης και επιτάχυνση του καρδιακού ρυθμού, η σιμπουτραμίνη επιβαρύνει σημαντικά το καρδιαγγειακό σύστημα. Σε ανθρώπους με προϋπάρχοντα προβλήματα, η επιβάρυνση μπορεί να είναι επικίνδυνη, φτάνοντας μέχρι και τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής.
Ακόμη πιο ανησυχητικές είναι οι αλληλεπιδράσεις της με άλλα φάρμακα. Η σιμπουτραμίνη μπορεί να οδηγήσει σε συνδρόμο σεροτονίνης όταν λαμβάνεται μαζί με συγκεκριμένα αντικαταθλιπτικά, οπιοειδή αναλγητικά ή φάρμακα για την ημικρανία. Η κατάσταση αυτή είναι δυνητικά θανατηφόρα και συνοδεύεται από συμπτώματα όπως υψηλό πυρετό, σύγχυση, μυϊκές συσπάσεις και καρδιακές αρρυθμίες. Το γεγονός ότι πολλά από τα άτομα που λαμβάνουν τέτοια χάπια δεν γνωρίζουν τι πραγματικά περιέχουν, εντείνει τον κίνδυνο.
Παρά την απαγόρευσή της στη Δύση, η σιμπουτραμίνη εξακολουθεί να επιτρέπεται με ιατρική συνταγή στη Ρωσία. Αυτό έχει δημιουργήσει ένα γκρίζο οικοσύστημα διαδικτυακών πωλήσεων, όπου προϊόντα όπως το Molecule κυκλοφορούν ελεύθερα, συχνά διαφημιζόμενα ως «φυτικά» και «αβλαβή». Χωρίς να υπάγονται σε σαφείς ελέγχους, τα χάπια αυτά μπορούν να περιέχουν κάθε είδους ουσία, ενώ οι καταναλωτές παραμένουν ανυποψίαστοι.
Η κατάσταση αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα του κινδύνου που εγκυμονούν τα μη ρυθμιζόμενα συμπληρώματα αδυνατίσματος. Το αφήγημα της γρήγορης λύσης, ειδικά σε μια εποχή όπου η πίεση για ένα «ιδανικό» σώμα ενισχύεται συνεχώς από τα κοινωνικά δίκτυα, κάνει τέτοια προϊόντα ιδιαίτερα δελεαστικά. Η πραγματικότητα όμως είναι ότι οι συνέπειες μπορεί να είναι πολύ πιο σοβαρές από όσο αφήνει να εννοηθεί το περιτύλιγμα.
Η επιστροφή της σιμπουτραμίνης μέσα από το Molecule υπενθυμίζει ότι ακόμη και ουσίες που κάποτε θεωρούνταν ασφαλείς μπορεί να αποδειχθούν επικίνδυνες, ειδικά όταν διακινούνται παράνομα ή χρησιμοποιούνται χωρίς ιατρική επίβλεψη. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η εύκολη απώλεια βάρους δεν είναι ποτέ πραγματικά εύκολη, και συχνά το τίμημα που πληρώνει το σώμα είναι πολύ μεγαλύτερο από οποιοδήποτε υποσχόμενο όφελος.
[source]
