Μια νέα επιστημονική έρευνα φέρνει στο φως μια απρόσμενη παρενέργεια των φαρμάκων Ozempic και Wegovy, τα οποία έχουν αποκτήσει τεράστια δημοτικότητα στη μάχη κατά της παχυσαρκίας. Πέρα από την αποτελεσματική καταστολή της όρεξης, φαίνεται πως οι ασθενείς που λαμβάνουν αυτά τα σκευάσματα βιώνουν έντονες αλλαγές στην αντίληψή τους για τη γεύση, με πιο εντυπωσιακή την αποστροφή προς το κρέας. Παράλληλα, μια άλλη πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι μειώνεται και η επιθυμία για κατανάλωση αλκοόλ.
Η περίπτωση της Alyssa Fraser είναι χαρακτηριστική. Αφού ξεκίνησε θεραπεία με Wegovy — ένα εμπορικό όνομα του semaglutide, όπως και το Ozempic — διαπίστωσε ότι η αγάπη της για τη μαγειρική εξαφανίστηκε. Το κοτόπουλο και τα ζυμαρικά της προξενούσαν αδιαφορία, οι πρωτεΐνες της θύμιζαν… στάβλο, ενώ ακόμη και το αγαπημένο της λευκό κρασί απέκτησε μια φυτική, αφύσικη επίγευση.
Αυτές οι εμπειρίες δεν είναι μεμονωμένες. Χρήστες του φαρμάκου καταθέτουν σε διαδικτυακά φόρουμ και συμμετέχουν σε επιστημονικές έρευνες, αναφέροντας μειωμένο ενδιαφέρον για πλούσιες, λιπαρές ή γλυκές γεύσεις, ακόμη και για φαγητά που κάποτε αγαπούσαν. Για μερικούς, τα γλυκά γίνονται υπερβολικά γλυκά, ενώ για άλλους το φαγητό γενικά χάνει την ευχαρίστησή του και αντιμετωπίζεται πλέον ως αναγκαία διαδικασία.
Η επιστημονική κοινότητα αρχίζει να στρέφει το βλέμμα της σε αυτό το φαινόμενο. Τα φάρμακα που βασίζονται στο GLP-1, όπως το Ozempic, μιμούνται μια ορμόνη που ρυθμίζει την πείνα και το αίσθημα κορεσμού. Αυτή η ορμόνη επιδρά σε περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την όρεξη και την επιβράβευση, μειώνοντας την επιθυμία για φαγητό. Όμως, τα ευρήματα δείχνουν ότι το φαινόμενο δεν σταματά εκεί.
Μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Food Quality and Preference διαπίστωσε ότι όσοι λαμβάνουν GLP-1 φάρμακα καταναλώνουν λιγότερα επεξεργασμένα τρόφιμα, πίνουν λιγότερα αναψυκτικά και προσλαμβάνουν περίπου 700 θερμίδες λιγότερες την ημέρα. Το ενδιαφέρον, όμως, είναι ότι οι αλλαγές αυτές δεν σχετίζονται μόνο με μειωμένη όρεξη, αλλά ενδεχομένως με άμεση επίδραση στη γεύση.
Ορισμένοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι οι αλλαγές αυτές ενδέχεται να σχετίζονται με την παρουσία υποδοχέων GLP-1 στους γευστικούς κάλυκες, γεγονός που θα μπορούσε να επηρεάζει άμεσα την αίσθηση της γεύσης. Μικρές μελέτες αναφέρουν είτε αύξηση είτε μείωση της ευαισθησίας στις πέντε βασικές γεύσεις, ενισχύοντας την υπόθεση πως οι αλλαγές είναι πολυδιάστατες και όχι απλώς ψυχολογικές ή μεταβολικές.
Παράλληλα, ψυχοβιολόγοι επισημαίνουν τη διαφορά μεταξύ της επιθυμίας και της ευχαρίστησης που προσφέρει το φαγητό. Ένας χρήστης μπορεί να απολαμβάνει ακόμα τη γεύση των τηγανητών, αλλά να μην αισθάνεται καμία επιθυμία να τα καταναλώσει. Φαίνεται ότι τα φάρμακα GLP-1 μειώνουν την ανταπόκριση του εγκεφάλου στο «θέλω» που σχετίζεται με τροφές υψηλής θερμιδικής αξίας, καθιστώντας την εγκράτεια ευκολότερη.
Για πολλούς, αυτή η επίδραση είναι καλοδεχούμενη. Οι λιγότεροι πειρασμοί οδηγούν σε μειωμένη πρόσληψη θερμίδων και συνεπώς σε απώλεια βάρους. Ωστόσο, για άλλους η απώλεια της απόλαυσης του φαγητού προκαλεί μια αίσθηση θλίψης. Η καθημερινότητα χάνει μια βασική της χαρά: την ικανοποίηση που προσφέρει το καλό φαγητό.
Εν κατακλείδι, τα φάρμακα Ozempic και Wegovy συνεχίζουν να γράφουν ιστορία στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Όμως, το τίμημα ίσως είναι η ίδια η σχέση μας με το φαγητό, όχι μόνο ως μέσο επιβίωσης, αλλά και ως απόλαυση. Οι επιστήμονες έχουν μπροστά τους ένα νέο πεδίο έρευνας: πώς η φαρμακολογία μπορεί να αναδιαμορφώσει τις ανθρώπινες αισθήσεις και τη συμπεριφορά, με τρόπους που ακόμα δεν κατανοούμε πλήρως.
[via]
