Η κατάκτηση του Άρη παραμένει ένα από τα πιο φιλόδοξα όνειρα της ανθρωπότητας για την εξερεύνηση του Διαστήματος. Παρά τα τεράστια τεχνικά, οικονομικά και φυσικά εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν πριν δούμε ανθρώπους να περπατούν στην επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη, μια εταιρεία από το Τέξας έχει ήδη βάλει στο στόχαστρο κάτι διαφορετικό: να στείλει εκεί τους νεκρούς μας.
Η Celestis Inc., με έδρα το Χιούστον, ανακοίνωσε πως ανοίγει τη λίστα κρατήσεων για την πρώτη αποστολή που θα μεταφέρει αποτεφρωμένα λείψανα και δείγματα DNA ανθρώπων σε τροχιά γύρω από τον Άρη. Η αποστολή φέρει το όνομα Mars300 και έχει ως ημερομηνία-στόχο το 2030.
Από το 1997, η Celestis έχει ήδη στείλει στο Διάστημα τις στάχτες ή το DNA εκατοντάδων ανθρώπων, κατοικίδιων και διάσημων προσωπικοτήτων, σε συνεργασία με διάφορους παρόχους εκτόξευσης. Οι αποστολές της έχουν ταξιδέψει πέρα από τη Γη, σε υποτροχιακές πτήσεις, σε τροχιά, ακόμα και σε αποστολές που κατέληξαν σε splashdown στον Ειρηνικό Ωκεανό, όπου τα δοχεία συλλέγονταν και παραδίδονταν στις οικογένειες ως αναμνηστικά.
Με το Mars300, η εταιρεία ανεβάζει τον πήχη θεαματικά. Η αποστολή προβλέπεται να εκτοξευθεί ως δευτερεύον φορτίο μαζί με μια μελλοντική εμπορική αποστολή προς τον Άρη, πιθανότατα μέσω του Starship της SpaceX, το μόνο διαστημικό σκάφος που αυτή τη στιγμή δείχνει να έχει τις δυνατότητες να μεταφέρει φορτία μέχρι τον Κόκκινο Πλανήτη.
Η Celestis έχει ανοίξει θέσεις για τους πρώτους 300 συμμετέχοντες, με κόστος 24.995 δολάρια ανά θέση. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν ήδη να καταβάλουν προκαταβολή 10% για να εξασφαλίσουν την «πτήση» τους ή, πιο σωστά, την τελευταία τους στάση στο ταξίδι προς τα αστέρια. Σύμφωνα με την εταιρεία, τα χρήματα θα παραμείνουν σε ειδικό τραπεζικό λογαριασμό υπό την επίβλεψη των πελατών, μέχρι να επιβεβαιωθεί ο πάροχος εκτόξευσης και η ημερομηνία αποστολής.
Για τον ιδρυτή και CEO της Celestis, Charles Chafer, η αποστολή στον Άρη δεν είναι απλώς μια ακόμα εμπορική ιδέα. Τη θεωρεί ως ένα βήμα που συνδυάζει την επιστήμη, την εξερεύνηση και την ανθρώπινη ανάγκη για μνήμη και κληρονομιά. «Αυτή η αποστολή αντιπροσωπεύει το επόμενο υπεύθυνο βήμα της ανθρωπότητας προς τα άστρα», δήλωσε. «Στέλνοντας αποτεφρωμένα λείψανα και DNA στον Άρη, ενώνουμε την επιστημονική πρόοδο με την ανθρώπινη επιθυμία να αφήσουμε ένα ίχνος πέρα από τη Γη».
Η ιδέα δεν είναι εντελώς νέα για την Celestis. Στις προηγούμενες αποστολές της έχουν ταξιδέψει θρυλικές φιγούρες όπως οι Nichelle Nichols και DeForest Kelley του Star Trek, ο δημιουργός της σειράς Gene Roddenberry και η σύζυγός του Majel Barrett Roddenberry, αλλά και ο James “Scotty” Doohan. Το 2024, η εταιρεία μετέφερε επίσης συμβολικά λείψανα του εμβληματικού καλλιτέχνη οπτικών εφέ Douglas Trumbull— γνωστού από το 2001: A Space Odyssey και το Close Encounters of the Third Kind — στην αποστολή Enterprise Flight.
Παρά τον ενθουσιασμό, παραμένουν αρκετά ερωτήματα γύρω από τη βιωσιμότητα του εγχειρήματος. Πέρα από το προφανές τεχνικό ζήτημα — ποια εταιρεία θα μπορεί να μεταφέρει ένα τέτοιο φορτίο στον Άρη ως δευτερεύουσα αποστολή — υπάρχουν και σημαντικά νομικά και ηθικά εμπόδια.
Η Celestis έχει δηλώσει ότι θα τηρήσει αυστηρά τα πρωτόκολλα πλανητικής προστασίας της COSPAR, τα οποία έχουν στόχο να αποτρέψουν τη μόλυνση άλλων ουράνιων σωμάτων από γήινες ουσίες ή μικροοργανισμούς. Ωστόσο, δεν είναι σαφές πώς θα εξασφαλιστεί ότι οι κάψουλες με τα λείψανα δεν θα επηρεάσουν το οικοσύστημα του Άρη, ειδικά σε μια εποχή όπου η επιστημονική κοινότητα εστιάζει στην αναζήτηση ιχνών ζωής εκεί.
Η εταιρεία επίσης έχει αντιμετωπίσει και αποτυχίες. Το περασμένο καλοκαίρι, η αποστολή Mission Possible της The Exploration Company, που μετέφερε και φορτίο της Celestis, χάθηκε στη θάλασσα κατά την κάθοδό της στον Ειρηνικό, όταν δεν λειτούργησε σωστά το αλεξίπτωτο.
Παρά τα εμπόδια, το όραμα της Celestis παραμένει γοητευτικό. Δεν πρόκειται μόνο για μια εμπορική υπηρεσία, αλλά για μια νέα μορφή τελετουργίας που συνδέει τη μνήμη των νεκρών με το διαστημικό μέλλον του ανθρώπινου είδους. Αν το σχέδιο πετύχει, τα πρώτα ανθρώπινα ίχνη που θα φτάσουν ποτέ στον Άρη ίσως να μην ανήκουν σε ζωντανούς εξερευνητές, αλλά σε όσους επέλεξαν να ταξιδέψουν εκεί… έστω και μετά θάνατον.
[source]