Σε ένα κατόρθωμα που πριν μερικά χρόνια φάνταζε αδύνατο, η Κίνα κατάφερε να εξασφαλίσει την αυτάρκειά της σε ουράνιο για τις επόμενες δεκαετίες, θέτοντας τα θεμέλια για την περαιτέρω ενίσχυση του πυρηνικού της προγράμματος.
Η σημασία της πυρηνικής ενέργειας για την Κίνα είναι καθοριστική. Από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, η χώρα έχει αναπτύξει εντυπωσιακά τις πυρηνικές του υποδομές, καθώς το 2002 διέθετε μόλις δύο πυρηνικούς αντιδραστήρες, ενώ σήμερα, ο αριθμός αυτός έχει εκτιναχθεί στους 58, γεγονός που την κατατάσσει δεύτερη παγκοσμίως, πίσω μόνο από τις ΗΠΑ με 94.
Ο ακρογωνιαίος λίθος κάθε πυρηνικού προγράμματος είναι το ουράνιο, ένα χημικό στοιχείο που συναντάται στη φύση σε πολύ χαμηλές συγκεντρώσεις, κυρίως σε πετρώματα, εδάφη και νερά. Η εξαγωγή και επεξεργασία του είναι εξαιρετικά περίπλοκη και δαπανηρή, καθώς απαιτεί χημικές διεργασίες διαχωρισμού από άλλα στοιχεία και προσμίξεις.
Το ουράνιο αποτελείται από 92 πρωτόνια και ισάριθμα ηλεκτρόνια, ενώ ο αριθμός των νετρονίων στο πυρήνα του μπορεί να διαφέρει, γεγονός που οδηγεί στην ύπαρξη διαφορετικών ισοτόπων. Το πιο χρήσιμο για την πυρηνική σχάση είναι το ουράνιο-235, επειδή όταν βομβαρδιστεί με ένα νετρόνιο μετατρέπεται σε ουράνιο-236, το οποίο είναι ασταθές και διασπάται σε δύο ελαφρύτερους πυρήνες, απελευθερώνοντας ενέργεια και επιπλέον νετρόνια. Αυτή η διαδικασία είναι η βάση της πυρηνικής ενέργειας.
Μέχρι πρόσφατα, η Κίνα κάλυπτε τις ανάγκες της σε ουράνιο από εσωτερικά κοιτάσματα στις περιοχές Xinjiang, Jiangxi, Guangdong, Yunnan και Sichuan, ενώ πραγματοποιούσε και εισαγωγές από χώρες όπως το Καζακστάν, η Ρωσία, η Ναμίμπια, ο Καναδάς και η Αυστραλία. Το μεγαλύτερο όμως γνωστό κοίτασμα ουρανίου της χώρας βρίσκεται στην περιοχή Ordos, στο βόρειο τμήμα της Κίνας και μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν πρακτικά ανεξάντλητο αλλά μη αξιοποιήσιμο.
Το πρόβλημα με το κοίτασμα στην Ordos ήταν ότι το ουράνιο ήταν διάσπαρτο και δεμένο με άλλα ιζηματογενή πετρώματα, κάτι που καθιστούσε την εξόρυξή του τεχνικά δύσκολη και οικονομικά ασύμφορη. Για χρόνια, το Πεκίνο είχε εγκαταλείψει την ιδέα της εκμετάλλευσής του. Όμως το 2023 αποφάσισε να επαναξιολογήσει τις δυνατότητες του κοιτάσματος και ξεκίνησε το φιλόδοξο project με την κωδική ονομασία "National Uranium No.1".
Ο στόχος του project ήταν σαφής: η ανάπτυξη μιας τεχνολογίας ικανής να εξάγει και να επεξεργάζεται το ουράνιο της Ordos με τρόπο βιώσιμο και αποδοτικό. Η λύση που τελικά υιοθετήθηκε βασίστηκε στη μέθοδο της επιτόπιας εκχύλισης, γνωστής ως in situ leaching. Η μέθοδος αυτή περιλαμβάνει την έγχυση διαλύματος διοξειδίου του άνθρακα και οξυγόνου στο υπόγειο κοίτασμα, ώστε να διαλυθεί το ουράνιο. Στη συνέχεια, το εμπλουτισμένο υγρό αντλείται στην επιφάνεια για περαιτέρω επεξεργασία.
Στα μέσα του 2024, η Κίνα κατάφερε για πρώτη φορά να παραγάγει φυσικό ουράνιο με αυτή τη μέθοδο και, όπως ανακοινώθηκε από την China National Nuclear Corporation (CNNC), έχει ήδη παραχθεί και το πρώτο βαρέλι ουρανίου από την Ordos. Σύμφωνα με την National Uranium Corporation of China, η επιτυχία δεν έγκειται μόνο στην τεχνική επίλυση του προβλήματος, αλλά και στο γεγονός ότι η διαδικασία είναι οικονομικά βιώσιμη και φιλική προς το περιβάλλον.
[via]
