Εντυπωσιακές εικόνες από το πολικό σέλας του Δία κατέγραψε πρόσφατα το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb, προσφέροντας για πρώτη φορά απαράμιλλης ανάλυσης λεπτομέρειες ενός φαινομένου που μέχρι σήμερα παρέμενε σχετικά αινιγματικό.
Το συγκεκριμένο σέλας είναι πολύ πιο ισχυρό από το αντίστοιχο στη Γη και προκαλείται από φορτισμένα σωματίδια που συγκρούονται με την ατμόσφαιρα του πλανήτη. Όπως και στο γήινο Βόρειο Σέλας, το φαινόμενο προκύπτει από ηλιακές καταιγίδες. Ωστόσο, στον Δία, η πηγή δεν είναι αποκλειστικά ο Ήλιος.
Η ανάλυση των εικόνων αποκάλυψε ότι το σέλας του Δία δημιουργείται επίσης από φορτισμένα σωματίδια που προέρχονται από την έντονη ηφαιστειακή δραστηριότητα στον δορυφόρο Ιώ, ο οποίος εκτοξεύει υλικά που καταλήγουν στην ατμόσφαιρα του πλανήτη. Σε συνδυασμό με το εξαιρετικά ισχυρό μαγνητικό πεδίο του Δία, δημιουργείται ένα μοναδικά πολύπλοκο και εντυπωσιακό σύστημα σέλαος, πολύ πιο εξελιγμένο από αυτό της Γης.
Οι εικόνες που καταγράφηκαν με τη βοήθεια της κάμερας NIRCam (Near-Infrared Camera) του James Webb αποκάλυψαν νέα φωτεινά σημεία και ραγδαίες μεταβολές στην ένταση του σέλαος, στοιχεία που μέχρι σήμερα ήταν αόρατα ακόμη και με το Hubble. Ο Jonathan Nichols, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας στο Πανεπιστήμιο του Λέστερ, χαρακτήρισε την εμπειρία της παρατήρησης ως «ένα χριστουγεννιάτικο δώρο που με άφησε άφωνο».
Η ερευνητική ομάδα περίμενε να δει σταδιακές αλλαγές στο σέλας, αλλά αντίθετα παρατήρησε μια «ζωντανή» και σχεδόν εκρηκτική συμπεριφορά του φωτεινού φαινομένου, με τις μεταβολές να συμβαίνουν ανά δευτερόλεπτο. Αυτή η ταχύτατη δυναμική συμπεριφορά καταγράφηκε με πρωτοφανή λεπτομέρεια χάρη στην ευαισθησία του James Webb.
Επιπλέον, για πρώτη φορά, οι επιστήμονες κατάφεραν να καταγράψουν εικόνες από ταυτόχρονες παρατηρήσεις του Hubble (σε υπεριώδες φως) και του James Webb (σε κοντινό υπέρυθρο φως), επιτρέποντας άμεσες συγκρίσεις που ανέδειξαν το πόσα περισσότερα μπορεί να «δει» το νέο τηλεσκόπιο σε σχέση με τον προκάτοχό του.
Τα ευρήματα αναμένεται να βοηθήσουν στην καλύτερη κατανόηση του μαγνητικού πεδίου του Δία, του τρόπου που ο πλανήτης θερμαίνεται και ψύχεται, αλλά και της σύνθετης ατμοσφαιρικής του δυναμικής. Όπως σημείωσαν οι επιστήμονες, πρόκειται μόνο για το πρώτο βήμα σε μια πορεία κατανόησης ενός από τους πιο μυστηριώδεις και εντυπωσιακούς πλανήτες του Ηλιακού μας Συστήματος.
Οι παρατηρήσεις του James Webb συνεχίζουν να αποκαλύπτουν μυστικά του Σύμπαντος που μέχρι πρότινος ήταν πέρα από τις δυνατότητες της ανθρωπότητας, επιβεβαιώνοντας την επένδυση σε διαστημική τεχνολογία αιχμής και την αξία της διεθνούς συνεργασίας στην εξερεύνηση του Διαστήματος.
[via]
