Για δεκαετίες η εικόνα της Κίνας ήταν συνώνυμη με τη ρύπανση. Ομίχλη καυσαερίων, γκρίζοι ουρανοί, μάσκες στους δρόμους των πόλεων. Η χώρα που τροφοδότησε με ακατάπαυστο άνθρακα την αλματώδη βιομηχανική της ανάπτυξη έγινε το κατεξοχήν παράδειγμα περιβαλλοντικής υποβάθμισης. Ωστόσο, η πραγματικότητα του σήμερα δείχνει μια διαφορετική εικόνα: η Κίνα επιχειρεί να μετατραπεί στο πρώτο «ηλεκτροκράτος» της Ιστορίας, δηλαδή σε μια δύναμη που θεμελιώνει την παγκόσμια ισχύ της πάνω στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τις νέες τεχνολογίες.
Η μετάβαση αυτή δεν ήρθε τυχαία. Αποτελεί προϊόν πολιτικών αποφάσεων που αποτυπώθηκαν στα πενταετή αναπτυξιακά σχέδια της χώρας. Ο στόχος δεν ήταν μόνο να καθαρίσει ο αέρας, αλλά και να ενισχυθεί η ενεργειακή ανεξαρτησία του Πεκίνου, περιορίζοντας την εξάρτηση από εισαγόμενους πόρους. Έτσι γεννήθηκε η στρατηγική «Made in China 2025», ένα βιομηχανικό πλάνο που έβαλε στην πρώτη γραμμή την πράσινη ενέργεια, την ηλεκτροκίνηση και την παραγωγή εξοπλισμού υψηλής τεχνολογίας.
Τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά. Στην επαρχία Qinghai λειτουργεί ένα από τα μεγαλύτερα φωτοβολταϊκά πάρκα του κόσμου: εκτείνεται σε 610 τετραγωνικά χιλιόμετρα, φιλοξενεί 7 εκατομμύρια ηλιακά πάνελ και έχει τη δυνατότητα να τροφοδοτεί με ηλεκτρικό ρεύμα 5 εκατομμύρια νοικοκυριά. Η κλίμακα του έργου είναι τέτοια που αποτυπώνει τον συμβολισμό της αλλαγής πορείας της χώρας. Δεν είναι τυχαίο ότι στο εσωτερικό της Κίνας μιλούν ακόμη και για «φωτοβολταϊκά πρόβατα», ένα προσωνύμιο που χρησιμοποιείται για να περιγράψει το συνδυασμό παραδοσιακής κτηνοτροφίας με τις νέες ενεργειακές υποδομές.
Μόνο στο πρώτο εξάμηνο του 2025, η χώρα πρόσθεσε 212 GW από νέα φωτοβολταϊκά και 51 GW από αιολικά. Ταυτόχρονα, κατέχει ηγετικό ρόλο στην παγκόσμια παραγωγή πράσινης τεχνολογίας: κατασκευάζει το 80% των ηλιακών πάνελ διεθνώς, το 60% των ανεμογεννητριών και το 70% των μπαταριών για ηλεκτρικά οχήματα.
Αυτή η βιομηχανική υπεροχή δεν περιορίζεται μόνο στην κάλυψη των εσωτερικών αναγκών, αλλά επιτρέπει στην Κίνα να εξάγει τεχνολογία και να τοποθετείται ως καθοριστικός παίκτης στον νέο ενεργειακό χάρτη. Με άλλα λόγια, η Κίνα δεν είναι πλέον απλώς ένας τεράστιος καταναλωτής ενέργειας, αλλά και ο μεγαλύτερος παραγωγός των εργαλείων που θα καθορίσουν το μέλλον της.
Παρόλα αυτά, η αντίφαση παραμένει. Ο άνθρακας εξακολουθεί να αποτελεί κρίσιμο κομμάτι του ενεργειακού μείγματος, τόσο για την ασφάλεια του εφοδιασμού όσο και για τις εκατομμύρια θέσεις εργασίας που στηρίζονται σε αυτόν. Το δίλημμα είναι σαφές: πώς θα μπορέσει η Κίνα να ηγηθεί της παγκόσμιας μετάβασης στις ανανεώσιμες, ενώ ταυτόχρονα συνεχίζει να στηρίζεται σε ένα από τα πιο ρυπογόνα καύσιμα; Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα θα κρίνει όχι μόνο το μέλλον της ίδιας, αλλά και της παγκόσμιας ενεργειακής ισορροπίας.
[via]
