Μήπως το Σύμπαν περιστρέφεται; Νέα θεωρία ίσως λύσει ένα μεγάλο κοσμολογικό μυστήριο

Μια νέα θεωρία επαναφέρει μια τολμηρή ιδέα στο προσκήνιο: το ενδεχόμενο το ίδιο το Σύμπαν να περιστρέφεται και μάλιστα να το κάνει τόσο αργά, ώστε μια πλήρης στροφή του να διαρκεί… 500 δισεκατομμύρια χρόνια.

Σύμφωνα με τη μελέτη, αυτή η σχεδόν ανεπαίσθητη κοσμική περιστροφή θα μπορούσε να προσφέρει μια λύση σε ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της σύγχρονης κοσμολογίας: τη λεγόμενη «ένταση Hubble» (Hubble tension). Το παράδοξο αυτό αναφέρεται στη διαφορά που παρατηρείται όταν οι επιστήμονες μετρούν την ταχύτητα διαστολής του Σύμπαντος – γνωστή ως σταθερά του Hubble – με διαφορετικές μεθόδους.

Ένταση Hubble: Μια διαφωνία στο «μέτρο του Σύμπαντος»

Η σταθερά του Hubble αποτελεί βασικό στοιχείο στην κατανόηση της εξέλιξης του Σύμπαντος. Η πρώτη μέτρηση έγινε από τον διάσημο αστρονόμο Edwin Hubble το 1929, ο οποίος απέδειξε ότι το Σύμπαν διαστέλλεται.

Σήμερα, οι επιστήμονες μετρούν τη διαστολή με δύο κύριες μεθόδους:

• Παρατηρώντας σουπερνόβα, δηλαδή τις εκρήξεις θανάτου μεγάλων άστρων, και μετρώντας την ταχύτητα απομάκρυνσής τους.
• Αναλύοντας την κοσμική μικροκυματική ακτινοβολία υποβάθρου, το «απομεινάρι» του Big Bang που προέκυψε περίπου 380.000 χρόνια μετά τη δημιουργία του Σύμπαντος.

Όμως, τα αποτελέσματα των δύο μεθόδων διαφέρουν κατά περίπου 10%, δημιουργώντας ένα επιστημονικό πρόβλημα που δεν έχει λυθεί μέχρι σήμερα.

Η ιδέα ενός περιστρεφόμενου Σύμπαντος

Ο αστρονόμος István Szapudi, από το Ινστιτούτο Αστρονομίας του Πανεπιστημίου της Χαβάη, είναι ένας από τους συγγραφείς της νέας μελέτης και ισχυρίζεται ότι η αργή περιστροφή του Σύμπαντος ίσως προσφέρει λύση στην ένταση Hubble.

Η ιδέα ενός περιστρεφόμενου Σύμπαντος δεν είναι καινούρια. Ο μαθηματικός Kurt Gödel είχε παρουσιάσει ένα σχετικό μοντέλο ήδη από το 1949, ενώ και ο Stephen Hawking ασχολήθηκε με το ενδεχόμενο αυτό. Ωστόσο, η σημερινή μελέτη είναι από τις πρώτες που συνδέουν τη θεωρία της περιστροφής με το συγκεκριμένο πρόβλημα των διαφορετικών μετρήσεων της διαστολής.

Οι επιστήμονες σημειώνουν πως σχεδόν όλα τα ουράνια σώματα στο Σύμπαν (πλανήτες, άστρα, γαλαξίες και μαύρες τρύπες) περιστρέφονται. Είναι λοιπόν λογικό, υποστηρίζουν, να υποθέσουμε πως και το ίδιο το Σύμπαν μπορεί να ακολουθεί αυτή τη φυσική συνήθεια.

Ένα μοντέλο χωρίς νέες φυσικές αρχές

Το εντυπωσιακό είναι ότι η υπόθεση της περιστροφής δεν απαιτεί νέες φυσικές θεωρίες. Το μοντέλο βασίζεται σε κλασική Νευτώνεια φυσική, εμπλουτισμένη με στοιχεία από τη Γενική Σχετικότητα του Αϊνστάιν. Ο Szapudi δηλώνει πως θα ήταν επιθυμητή μια πλήρης αντιμετώπιση με τη θεωρία της Γενικής Σχετικότητας, αλλά το βασικό αποτέλεσμα παραμένει σταθερό: η αργή περιστροφή αρκεί για να εξηγήσει τις αποκλίσεις στις μετρήσεις της διαστολής.

Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή η περιστροφή είναι πολύ αργή για να ανιχνευθεί άμεσα με τα σημερινά μέσα. Ωστόσο, επηρεάζει σταδιακά τη συνολική συμπεριφορά του Σύμπαντος και αυτό μπορεί να είναι αρκετό.

Επόμενα βήματα και προοπτικές

Το τρέχον μοντέλο υποθέτει ότι το Σύμπαν είναι ομοιογενές και ισότροπο, δηλαδή δεν παρουσιάζει μεγάλες διακυμάνσεις στην πυκνότητά του. Στο μέλλον, η ερευνητική ομάδα σχεδιάζει να συγκρίνει το μοντέλο της περιστροφής με άλλα καθιερωμένα κοσμολογικά μοντέλα, ώστε να διερευνήσει τη δυναμική του σε περισσότερες λεπτομέρειες.

Η εργασία αυτή προσφέρει ένα νέο παράθυρο στην κατανόηση της κοσμολογίας και της εξέλιξης του Σύμπαντος – και υπενθυμίζει ότι ακόμα και σχεδόν έναν αιώνα μετά την ανακάλυψη της διαστολής, το Σύμπαν εξακολουθεί να κρύβει καλά τα μυστικά του.

[via]