Ο αστεροειδής που έπεσε στην Κίνα πριν 10.000 χρόνια προκάλεσε έκρηξη ίση με 40 ατομικές βόμβες

Μια ομάδα ερευνητών ανακοίνωσε την ανακάλυψη ενός τεράστιου κρατήρα πρόσκρουσης στην επαρχία Guangdong, ο οποίος σχηματίστηκε πριν περίπου 10.000 χρόνια, την εποχή που ο άνθρωπος έκανε τα πρώτα του βήματα προς τη γεωργία μετά το τέλος της τελευταίας εποχής των παγετώνων. Η δύναμη της πρόσκρουσης, σύμφωνα με τους επιστήμονες, ισοδυναμούσε με την έκρηξη 40 βομβών σαν εκείνη της Χιροσίμα.

Η τοποθεσία, γνωστή πλέον ως Jinlin crater, εντοπίστηκε κοντά στην πόλη Zhaoqing και θεωρείται μοναδική. Είναι ο πρώτος επιβεβαιωμένος κρατήρας πρόσκρουσης στη νότια Κίνα και μόλις ο πέμπτος που έχει βρεθεί ποτέ στη χώρα. Με διάμετρο περίπου 900 μέτρων, ο κρατήρας έχει τη χαρακτηριστική λεκάνη με τα κεκλιμένα τοιχώματα που δημιουργούνται όταν ένας διαστημικός βράχος, περίπου 30 μέτρων σε πλάτος, προσκρούει στο έδαφος με υπερηχητική ταχύτητα.

Η μελέτη εκτιμά ότι το φαινόμενο απελευθέρωσε ενέργεια ίση με 600.000 τόνους TNT. Μια τέτοια πρόσκρουση θα είχε ισοπεδώσει ολόκληρες εκτάσεις γύρω από το σημείο, αλλάζοντας δραστικά τη γεωμορφολογία της περιοχής και πιθανότατα επηρεάζοντας τις πρώτες ανθρώπινες κοινότητες που κατοικούσαν εκεί.

Ο Chen Ming, ερευνητής στο Centre for High Pressure Science and Technology Advanced Research του Πεκίνου και συν-συγγραφέας της μελέτης, εξηγεί ότι ένα τέτοιο γεγονός δεν θα είχε μόνο γεωλογικές συνέπειες, αλλά και οικολογικές.

Η πρόσκρουση ενός τόσο μεγάλου αστεροειδούς θα μπορούσε να έχει μεταβάλει δραματικά το τοπικό περιβάλλον, τη θερμοκρασία, τη βλάστηση, ακόμη και τις πηγές τροφής για τους πρώτους ανθρώπους της περιοχής.

Η χρονολόγηση των περίπου 10.000 ετών συμπίπτει με το τέλος της εποχής των παγετώνων και την έναρξη της γεωργικής δραστηριότητας στην ανατολική Ασία, μια περίοδο όπου ο άνθρωπος εγκατέλειπε τον νομαδικό τρόπο ζωής. Ένα γεγονός τέτοιας κλίμακας, επομένως, θα μπορούσε να έχει αφήσει ανεξίτηλο αποτύπωμα όχι μόνο στη γεωλογία, αλλά και στην ίδια την ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού.

Μέχρι σήμερα, όλοι οι γνωστοί κρατήρες πρόσκρουσης στην Κίνα είχαν εντοπιστεί στα βορειοανατολικά, στις επαρχίες Jilin και Heilongjiang. Εκεί, το ξηρό κλίμα και η χαμηλή βροχόπτωση βοήθησαν στη διατήρηση των γεωλογικών ιχνών για χιλιάδες χρόνια. Αντίθετα, ο νότος της Κίνας χαρακτηρίζεται από έντονες βροχοπτώσεις — πάνω από 1.500 χιλιοστά τον χρόνο — και υψηλή υγρασία, συνθήκες που ευνοούν τη διάβρωση και τη βιολογική αποσύνθεση των πετρωμάτων. Αυτό καθιστά την ανακάλυψη του Jinlin crater ακόμη πιο εντυπωσιακή, καθώς οι πιθανότητες διατήρησης ενός τέτοιου αποτυπώματος σε αυτό το περιβάλλον είναι ελάχιστες.

Για να επιβεβαιώσουν ότι ο κρατήρας προήλθε πράγματι από πτώση αστεροειδούς και όχι από ηφαιστειακή ή τεκτονική δραστηριότητα, οι επιστήμονες εξέτασαν δείγματα χαλαζία που συνέλεξαν από το σημείο. Αναζητούσαν μικροσκοπικές γραμμώσεις που σχηματίζονται μόνο όταν το ορυκτό υποβάλλεται σε ακραίες πιέσεις και θερμοκρασίες, όπως αυτές που δημιουργεί η πρόσκρουση ενός ουράνιου σώματος.

Οι γραμμώσεις αυτές λειτουργούν σαν «υπογραφή» κοσμικού χτυπήματος και θεωρούνται αδιάψευστο στοιχείο για την εξωγήινη προέλευση ενός κρατήρα. Η παρουσία τους στο Jinlin αποτέλεσε το οριστικό επιχείρημα που έπεισε την επιστημονική κοινότητα.

Η ομάδα σκοπεύει να πραγματοποιήσει περαιτέρω μελέτες, όπως ραδιοχρονολόγηση με άνθρακα και ανάλυση ισοτόπων, για να καθορίσει με μεγαλύτερη ακρίβεια την ηλικία και τη σύνθεση του κρατήρα. Αυτά τα δεδομένα θα μπορούσαν να αποκαλύψουν πολύτιμες πληροφορίες για το περιβάλλον της νότιας Κίνας στην αρχή του Ολόκαινου, μιας περιόδου έντονων κλιματικών αλλαγών.

Παράλληλα, οι ερευνητές εκτιμούν ότι υπάρχουν πολλοί ακόμη «κρυμμένοι» κρατήρες κάτω από στρώματα εδάφους, ιζημάτων και βλάστησης. Οι φυσικές διεργασίες της διάβρωσης, οι τεκτονικές κινήσεις και οι γεωλογικές μεταβολές των τελευταίων χιλιετιών μπορεί να έχουν σβήσει ή αλλοιώσει τα σημάδια πολλών αρχαίων προσκρούσεων.

Ο Chen Ming τονίζει ότι η ανακάλυψη του Jinlin crater ίσως είναι μόνο η αρχή. Με τη βοήθεια δορυφορικών δεδομένων και νέων γεωφυσικών τεχνικών, ερευνητικές ομάδες σχεδιάζουν να εξερευνήσουν άλλες περιοχές της Κίνας — από τις παράκτιες πεδιάδες της νότιας ενδοχώρας έως το οροπέδιο του Qinghai-Tibet.

[source]