Η Γη που γνωρίζουμε σήμερα ίσως να μην είναι η ίδια με αυτή που σχηματίστηκε πριν από 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια. Σύμφωνα με μια θεωρία που εδώ και χρόνια συζητείται στη διεθνή επιστημονική κοινότητα, ο πλανήτης μας συγκρούστηκε τότε με ένα σώμα μεγέθους παρόμοιου με αυτό του Άρη. Αντί να καταστραφεί, η Γη μεταμορφώθηκε, ενσωματώνοντας τη μάζα του ξένου ουράνιου σώματος. Τώρα, μια νέα έρευνα από το University of Bern έρχεται να προσθέσει ένα κρίσιμο στοιχείο: χωρίς αυτή την κοσμική σύγκρουση, οι βασικές προϋποθέσεις για την εμφάνιση ζωής στον πλανήτη μας πιθανόν να μην είχαν δημιουργηθεί ποτέ.
Οι ερευνητές της ελβετικής ομάδας υποστηρίζουν ότι η πρώιμη Γη –η λεγόμενη proto-Earth– λόγω της εγγύτητάς της στον Ήλιο έχανε γρήγορα τα πτητικά στοιχεία που είναι απαραίτητα για τη δημιουργία πολύπλοκων μορίων. Υδρογόνο, άνθρακας και θείο, σύμφωνα με την ανάλυσή τους, εξατμίστηκαν μέσα στα πρώτα τρία εκατομμύρια χρόνια από τη γέννηση του πλανήτη. Έτσι, αν η Γη είχε εξελιχθεί χωρίς εξωτερικές παρεμβάσεις, πιθανότατα θα είχε παραμείνει ένας ξηρός και αφιλόξενος κόσμος, ακατάλληλος για την ανάπτυξη σύνθετης ζωής.
Αντίθετα, ένα σώμα που προερχόταν από τις πιο απομακρυσμένες περιοχές του Ηλιακού μας Συστήματος, εκεί δηλαδή όπου σχηματίζονται βράχοι πλούσιοι σε νερό και πτητικές ενώσεις, θα μπορούσε, με μια σύγκρουση με την proto-Earth, να μεταφέρει ακριβώς εκείνα τα χημικά συστατικά που σήμερα καθιστούν τον πλανήτη μας μοναδικό. Αυτή η υπόθεση έρχεται να ενισχύσει προηγούμενες θεωρίες που μιλούν για εξωγήινη προέλευση του νερού στη Γη, όπως εκείνη που αποδίδει την παρουσία του στις βροχές παγωμένων μετεωριτών που έπληξαν τον πλανήτη στα πρώτα του χρόνια.
Η ερευνητική ομάδα δημοσίευσε τα ευρήματά της στο περιοδικό Science Advances. Βασίστηκε στη μέτρηση της ραδιενεργού διάσπασης του μαγγανίου-53 προς χρώμιο-53, τόσο σε δείγματα από τη Γη όσο και σε μετεωρίτες που έχουν βρεθεί στην επιφάνειά της. Καθώς οι μετεωρίτες σχηματίστηκαν την ίδια περίοδο με τον Ήλιο και τους πλανήτες, η μελέτη της σύστασής τους λειτουργεί σαν μια χρονοκάψουλα που αποκαλύπτει τι συνέβαινε τότε στο Ηλιακό Σύστημα.
Οι μετρήσεις αποκάλυψαν ότι η proto-Earth «σφράγισε» τη χημική της σύσταση μόλις τρία εκατομμύρια χρόνια μετά τη γέννηση του Ηλιακού Συστήματος. Το γεγονός ότι η αναλογία μαγγανίου προς χρώμιο ήταν πολύ χαμηλή δείχνει πως ο νεαρός πλανήτης ήταν εξαιρετικά θερμός, σε σημείο που μπορούσε να αποβάλει ακόμα και το μαγγάνιο. Αν λοιπόν ένα τέτοιο σχετικά ανθεκτικό στοιχείο εξαφανίστηκε, είναι λογικό ότι το ίδιο συνέβη και με άλλα πιο πτητικά και κρίσιμα στοιχεία, όπως το υδρογόνο και ο άνθρακας.
«Χάρη στα αποτελέσματά μας γνωρίζουμε ότι η proto-Earth ήταν αρχικά ένας ξηρός βραχώδης πλανήτης. Μπορούμε συνεπώς να υποθέσουμε ότι μόνο η σύγκρουση με τη Theia έφερε τα πτητικά στοιχεία στη Γη και τελικά έκανε δυνατή την εμφάνιση ζωής», δήλωσε ο Pascal Kruttasch, πρώτος συγγραφέας της μελέτης, σε ανακοίνωση του University of Bern.
Η Theia είναι το υποθετικό σώμα μεγέθους Άρη που θεωρείται ότι συγκρούστηκε με την πρώιμη Γη περίπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια πριν. Οι ερευνητές υπολογίζουν ότι η πρόσκρουση συνέβη 30 έως 100 εκατομμύρια χρόνια μετά την αρχή του Ηλιακού Συστήματος, δηλαδή αρκετά αργότερα από τη στιγμή που η proto-Earth είχε ήδη μετατραπεί σε έναν άνυδρο και άγονο κόσμο.
Η έλευση του νερού και των άλλων πτητικών στοιχείων, βέβαια, δεν σήμαινε αυτομάτως και την εμφάνιση ζωής. Το νερό από μόνο του δεν δημιουργεί βιολογικές διεργασίες, αλλά διαμορφώνει το κατάλληλο περιβάλλον ώστε να αναπτυχθούν πιο σύνθετα μόρια. Με την παρουσία του ανοίγει ο δρόμος για τις χημικές αλληλεπιδράσεις που αργότερα θα οδηγήσουν στη γέννηση κυττάρων. Με αυτή την έννοια, η Theia έστρωσε το σκηνικό, αλλά δεν άναψε τη σπίθα.
Η θεωρία αυτή έχει πρακτικές συνέπειες στην κατανόηση της εξέλιξης της ζωής και στη μελέτη άλλων πλανητικών συστημάτων. Αν η παρουσία ζωής στη Γη εξαρτήθηκε από μια τόσο σπάνια και βίαιη σύγκρουση, τότε η πιθανότητα να επαναληφθεί ένα παρόμοιο σενάριο αλλού στο Σύμπαν ίσως είναι μικρότερη από όσο φανταζόμασταν. Από την άλλη, το γεγονός ότι η Γη επιβίωσε και μεταμορφώθηκε δείχνει και την ανθεκτικότητα των πλανητών απέναντι σε ακραία κοσμικά γεγονότα.
[via]
Διαβάστε επίσης
