Η Σκοτεινή Ύλη παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της σύγχρονης φυσικής. Παρότι οι επιστήμονες θεωρούν ότι αποτελεί περίπου το 85% της μάζας του Σύμπαντος, κανείς δεν μπορεί να την «δει» άμεσα, καθώς δεν αλληλεπιδρά με το φως. Μια νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Physical Review D, φέρνει στο φως μια συναρπαστική υπόθεση: η Σκοτεινή Ύλη θα μπορούσε να μεταμορφώνει ολόκληρους πλανήτες σε μαύρες τρύπες.
Η ιδέα πίσω από τη μελέτη
Σύμφωνα με τους ερευνητές, εξαιρετικά βαριά σωματίδια Σκοτεινής Ύλης έχουν τη δυνατότητα να συσσωρεύονται στον πυρήνα αέριων πλανητών, όπως ο Δίας. Αν η συγκέντρωση αυτών των σωματιδίων φτάσει σε κρίσιμα επίπεδα, τότε μπορεί να προκαλέσει την κατάρρευση του πλανήτη σε μια μικροσκοπική μαύρη τρύπα. Το αποτέλεσμα θα ήταν ένα ουράνιο σώμα που θα διατηρούσε τη μάζα του αρχικού πλανήτη, αλλά θα είχε εντελώς διαφορετική φύση και συμπεριφορά.
Η προϋπόθεση για να ισχύει το παραπάνω σενάριο είναι τα σωματίδια σκοτεινής ύλης να μην αλληλοεξουδετερώνονται, όπως προβλέπεται από ορισμένα θεωρητικά μοντέλα. Αντίθετα, εάν είναι σταθερά και αρκετά βαριά, θα μπορούσαν να συγκεντρωθούν στον πυρήνα του πλανήτη και να πυροδοτήσουν αυτήν τη μεταμόρφωση. Με τον τρόπο αυτό, αποκλείονται πιο ελαφριοί υποψήφιοι, όπως τα αξιόνια, που αποτελούν μια από τις δημοφιλείς υποθέσεις στη Σωματιδιακή Φυσική.
Ένα νέο παράθυρο στο μυστήριο της Σκοτεινής Ύλης
Η εικόνα που προκύπτει είναι συναρπαστική: η ύπαρξη τέτοιων «μαύρων τρυπών πλανητικής μάζας» θα έδινε στους αστρονόμους μια μοναδική ευκαιρία να μελετήσουν τη Σκοτεινή Ύλη έμμεσα, μέσω της παρατήρησης εξωπλανητών. Αν επιβεβαιωθεί, η θεωρία θα μπορούσε να ανοίξει δρόμους για την κατανόηση ενός από τα μεγαλύτερα κοσμικά αινίγματα.
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι οι αέριοι γίγαντες, ανάλογα με την πυκνότητα και τη θερμοκρασία τους, ενδέχεται να φιλοξενήσουν περισσότερες από μία μαύρες τρύπες στη διάρκεια της ζωής τους. Ένας τέτοιος μηχανισμός θα μπορούσε να αφήσει πίσω του ουράνια σώματα που μοιάζουν με πλανήτες στη μάζα, αλλά διαθέτουν τις βαρυτικές ιδιότητες μιας μαύρης τρύπας. Η πιθανή ανίχνευση ενός τέτοιου αντικειμένου θα αποτελούσε ένα εξαιρετικά ισχυρό επιχείρημα υπέρ του συγκεκριμένου μοντέλου.
Μαύρες τρύπες πέρα από τα γνωστά όρια
Σήμερα, οι επιστήμονες γνωρίζουν τρεις βασικές κατηγορίες μαύρων τρυπών. Υπάρχουν οι μαύρες τρύπες αστρικής μάζας, που προκύπτουν από την κατάρρευση άστρων με μάζα τουλάχιστον τριπλάσια από εκείνη του Ήλιου. Σπανιότερα παρατηρούνται οι ενδιάμεσες μαύρες τρύπες, ενώ στα κέντρα των γαλαξιών συναντώνται οι υπερμεγέθεις, με μάζες δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερες από του Ήλιου.
Η πιθανή ανακάλυψη μιας μαύρης τρύπας με μάζα αντίστοιχη του Δία – μόλις το 0,1% της ηλιακής μάζας – θα ήταν κάτι εντελώς πρωτόγνωρο. Ένα τέτοιο εύρημα θα ανάγκαζε τους επιστήμονες να επαναπροσδιορίσουν πολλά από όσα γνωρίζουμε για τη φύση του Σύμπαντος και τους μηχανισμούς σχηματισμού των κοσμικών δομών.
Έμμεσες ενδείξεις και προοπτικές
Οι αστρονόμοι δεν αποκλείουν ότι τέτοια φαινόμενα μπορεί να αφήνουν ανιχνεύσιμα ίχνη. Για παράδειγμα, ένας πλανήτης που θερμαίνεται εσωτερικά χωρίς να υπάρχει κάποια προφανής γεωφυσική εξήγηση, ή που εκπέμπει ασυνήθιστη ακτινοβολία, θα μπορούσε να κρύβει στον πυρήνα του μια μικροσκοπική μαύρη τρύπα.
Μέχρι σήμερα έχουν επιβεβαιωθεί πάνω από 5.000 εξωπλανήτες, πολλοί από τους οποίους κινούνται σε περιοχές του Γαλαξία όπου πιστεύεται ότι υπάρχει υψηλή συγκέντρωση σκοτεινής ύλης, όπως το κέντρο του. Είναι πιθανό λοιπόν οι πρώτες απτές ενδείξεις για αυτήν τη θεωρία να προκύψουν από εκεί.
Μια νέα κοσμική αφήγηση
Αν και η ιδέα πλανητών που μετατρέπονται σε μαύρες τρύπες μοιάζει σχεδόν επιστημονική φαντασία, η μελέτη προσφέρει ένα πλαίσιο που θα μπορούσε να ελεγχθεί μέσω παρατηρήσεων. Η προοπτική να εντοπιστεί κάποτε ένα αντικείμενο με μάζα πλανήτη αλλά με τη βαρυτική συμπεριφορά μαύρης τρύπας ανοίγει έναν νέο, απρόσμενο δρόμο για την κατανόηση της σκοτεινής ύλης.
Σε κάθε περίπτωση, το σενάριο αυτό αναδεικνύει πόσο πολλά παραμένουν άγνωστα για το Σύμπαν. Αν επιβεβαιωθεί, δεν θα αλλάξει μόνο τον τρόπο που βλέπουμε τους εξωπλανήτες, αλλά και τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την ίδια τη φύση της πραγματικότητας. Μέχρι τότε, η Σκοτεινή Ύλη συνεχίζει να στέκεται σαν μια αόρατη σκιά που καθορίζει τη δομή και την εξέλιξη του κόσμου μας.
[via]
