Σε μια εποχή όπου η κλιματική κρίση επιδεινώνεται και η ρύπανση από πλαστικό έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις, η ανάγκη για βιώσιμες λύσεις στη διαχείριση αποβλήτων γίνεται επιτακτική. Ωστόσο, σύμφωνα με νέα έκθεση του Center for Climate Integrity (CCI), μια από τις πιο προβεβλημένες τεχνολογίες για την αντιμετώπιση του προβλήματος, η λεγόμενη προηγμένη ή χημική ανακύκλωση, δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα επικοινωνιακό τέχνασμα της βιομηχανίας πλαστικών.
Κάθε χρόνο, εκατοντάδες εκατομμύρια τόνοι πλαστικού παράγονται παγκοσμίως, αλλά μόλις ένα μικρό ποσοστό τους ανακυκλώνεται με σωστό τρόπο. Το υπόλοιπο καταλήγει στις χωματερές, στους ωκεανούς ή στην ατμόσφαιρα, προκαλώντας σοβαρές περιβαλλοντικές και υγειονομικές επιπτώσεις.
Η προηγμένη ανακύκλωση περιλαμβάνει τεχνικές όπως η πυρόλυση, με τις οποίες το πλαστικό αποδομείται στα βασικά του μόρια, επιτρέποντας (θεωρητικά) την επ’ αόριστον αναγέννηση του σε νέα προϊόντα. Πρόκειται για τεχνολογίες που παρουσιάζονται από τη βιομηχανία ως καινοτόμες λύσεις κυκλικής οικονομίας.
Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο Davis Allen, συγγραφέας της έκθεσης του CCI, αυτές οι μέθοδοι δεν είναι καθόλου καινούργιες. Πατέντες υπάρχουν ήδη από τη δεκαετία του 1950 και η ιδέα διαφημιζόταν ως επαναστατική ήδη από το 1970. Παρά τις δεκαετίες έρευνας, ποτέ δεν κατάφεραν να εφαρμοστούν σε ευρεία βιομηχανική κλίμακα με ουσιαστικά αποτελέσματα.
Η έκθεση αποκαλύπτει ότι μεγάλες πετρελαϊκές και χημικές εταιρείες, όπως η Shell, η ExxonMobil και η Chevron, προωθούν την προηγμένη ανακύκλωση ως οικολογική λύση, παρόλο που γνωρίζουν καλά τους τεχνικούς και οικονομικούς της περιορισμούς. Χαρακτηριστικά, ήδη από το 1994, στέλεχος της Exxon χαρακτήρισε την πυρόλυση ως «μη βιώσιμη οικονομικά».
Ακόμα χειρότερα, πολλές από τις εγκαταστάσεις αυτών των τεχνολογιών δεν ανακυκλώνουν το πλαστικό σε νέα προϊόντα, αλλά παράγουν καύσιμα. Αυτό ακυρώνει κάθε έννοια κυκλικής οικονομίας, αφού το υλικό τελικά καίγεται, εκπέμποντας ρύπους και ενισχύοντας το πρόβλημα που υποτίθεται ότι λύνει.
Η διαδικασία της χημικής ανακύκλωσης απαιτεί τεράστιες ποσότητες ενέργειας και παράγει τοξικές ουσίες και αέρια του θερμοκηπίου. Πολλά από τα εργοστάσια λειτουργούν μόνο με βιομηχανικά απορρίμματα, που είναι πιο «καθαρά» από τα καθημερινά απορρίμματα των καταναλωτών, τα οποία είναι ετερογενή και δύσκολα στη διαχείριση.
Παρά τα παραπάνω, ο κλάδος συνεχίζει να υπερασπίζεται την τεχνολογία, με οργανώσεις όπως το American Chemistry Council να κατηγορούν περιβαλλοντικές οργανώσεις ότι «αγνοούν την επιστήμη». Όμως το CCI απαντά πως πρόκειται ξεκάθαρα για μια εκτεταμένη επιχείρηση greenwashing.
Ο Davis Allen υπογραμμίζει ότι το οικοσύστημα πληροφόρησης γύρω από την προηγμένη ανακύκλωση κυριαρχείται σχεδόν αποκλειστικά από τη βιομηχανία, αφήνοντας ελάχιστο χώρο για ανεξάρτητη, αντικειμενική αξιολόγηση. Η έκθεση του CCI έχει στόχο να εξοπλίσει την κοινωνία με τα εργαλεία εκείνα που χρειάζονται για να αποδομήσουν τους ισχυρισμούς των εταιρειών.
Η περίπτωση της προηγμένης ανακύκλωσης αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα του πώς η τεχνολογία μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πρόσχημα για να αποφευχθούν οι πραγματικές λύσεις: μείωση παραγωγής, υπεύθυνη κατανάλωση και επένδυση σε αποδοτικές και δοκιμασμένες μεθόδους ανακύκλωσης...
[via]
