Πότε σχηματίστηκαν οι πλανήτες του Ηλιακού μας Συστήματος; Τα 50gr που μπορεί να αλλάξουν τη θεωρία
Ένα δείγμα από τον μετεωρίτη Northwest Africa 12264, που έχει βάρος μόλις 50 γραμμάρια, ενδέχεται να αλλάξει τον τρόπο που οι επιστήμονες αντιλαμβάνονται το πότε και πού σχηματίστηκαν οι πλανήτες γύρω από τον Ήλιο. Μέχρι τώρα, η επικρατούσα θεωρία υποστήριζε ότι οι τέσσερις εσωτερικοί βραχώδεις πλανήτες (Ερμής, Αφροδίτη, Γη και Άρης) δημιουργήθηκαν πρώτοι, περίπου πριν από 4,566 δισεκατομμύρια χρόνια, όταν το Ηλιακό Σύστημα βρισκόταν στα πρώτα στάδια της διαμόρφωσής του. Οι εξωτερικοί πλανήτες και τα παγωμένα ουράνια σώματα, όπως ο Δίας, ο Κρόνος και οι υπόλοιποι γίγαντες του Ηλιακού Συστήματος, εκτιμάται ότι σχηματίστηκαν λίγο αργότερα, γύρω στα 4,563 δισεκατομμύρια χρόνια πριν. Αυτή η χρονοκαθυστέρηση αποδίδεται στη χαμηλότερη θερμοκρασία των εξώτερων περιοχών, η οποία καθυστερούσε τις διαδικασίες συσσώρευσης και διαφοροποίησης των υλικών.
Η νέα μελέτη, ωστόσο, προτείνει ένα διαφορετικό σενάριο. Σύμφωνα με τους ερευνητές, το δείγμα του μετεωρίτη Northwest Africa 12264, που αγοράστηκε από έμπορο στο Μαρόκο το 2018, έχει χημική σύσταση που δεν αντιστοιχεί στο εσωτερικό Ηλιακό Σύστημα. Συγκεκριμένα, η αναλογία μεταξύ χρωμίου και οξυγόνου υποδεικνύει ότι προέρχεται από τις πιο απομακρυσμένες περιοχές, πέρα από τη ζώνη των αστεροειδών, πιθανότατα από την περιοχή πέρα από τον Δία.
Με τη βοήθεια προηγμένων ισοτοπικών τεχνικών χρονολόγησης, η ερευνητική ομάδα υπολόγισε ότι ο μετεωρίτης αυτός σχηματίστηκε πριν από 4,564 δισεκατομμύρια χρόνια. Δηλαδή, μόλις δύο με τρία εκατομμύρια χρόνια μετά τον σχηματισμό των πρώτων στερεών σωμάτων του Ηλιακού Συστήματος. Έως τώρα, θεωρούσαμε ότι τόσο πρώιμος σχηματισμός περιοριζόταν αποκλειστικά στα αντικείμενα του εσωτερικού Ηλιακού Συστήματος.
Η σημασία αυτής της ανακάλυψης είναι μεγάλη, καθώς υπονοεί ότι οι εξωτερικοί βραχώδεις πλανήτες και παγωμένα σώματα δεν άργησαν καθόλου να αναπτυχθούν συγκριτικά με τους εσωτερικούς. Αντίθετα, ενδέχεται να σχηματίστηκαν σχεδόν ταυτόχρονα. Αυτό όχι μόνο προκαλεί αμφιβολίες σχετικά με τη χρονολογική εξέλιξη του Ηλιακού μας Συστήματος, αλλά θέτει νέα θεμέλια για τη μελέτη πλανητικών συστημάτων γενικότερα, ακόμη και πέρα από τα όρια του δικού μας γαλαξία.
Οι πλανήτες δημιουργούνται μέσα σε περιστρεφόμενους δίσκους από αέριο και σκόνη που περιβάλλουν τα νεαρά άστρα. Καθώς τα σωματίδια συγκρούονται και συγκολλώνται μέσα από τη διαδικασία της συσσώρευσης, οι νεοσύστατοι πλανήτες θερμαίνονται και αρχίζουν να διαφοροποιούνται εσωτερικά, αποκτώντας πυρήνα, μανδύα και φλοιό.
Αποστολές της NASA, όπως το τηλεσκόπιο Hubble, το διαστημικό σκάφος New Horizons και η αποστολή Lucy, έχουν φέρει στο φως πολύτιμα στοιχεία για αυτά τα «απολιθώματα» του Ηλιακού μας Συστήματος. Μέσα από αυτές τις αποστολές, οι επιστήμονες έχουν πρόσβαση σε δεδομένα που προσφέρουν σημαντικές ενδείξεις για την πρώιμη ιστορία του Ήλιου και των πλανητών του.
Η νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στις 4 Ιουλίου στο επιστημονικό περιοδικό Communications Earth & Environment, φέρνει λοιπόν μια εντελώς νέα διάσταση στην κοσμολογική αφήγηση που γνωρίζαμε μέχρι σήμερα. Οι συντάκτες της υποστηρίζουν ότι το γεγονός πως ένα αντικείμενο από τις εξώτερες περιοχές του Ηλιακού Συστήματος παρουσιάζει τόσο πρώιμη ηλικία, σημαίνει ότι η διαφοροποίηση και ο σχηματισμός των πλανητών συνέβη ταυτόχρονα σε ολόκληρο το Ηλιακό Σύστημα.
Εάν επιβεβαιωθούν τα ευρήματα αυτά, τότε ίσως πρέπει να επαναξιολογηθεί όχι μόνο η χρονολογική σειρά με την οποία δημιουργήθηκαν οι πλανήτες, αλλά και οι μηχανισμοί που καθορίζουν τη δομή και τη γέννηση πλανητικών συστημάτων στο Σύμπαν. Με άλλα λόγια, ο μικρός αυτός μετεωρίτης μπορεί να αποδειχθεί καθοριστικός για την αναδιαμόρφωση της πλανητικής κοσμολογίας όπως την ξέρουμε.
[via]
