Ο μεγαλύτερος δορυφόρος του Κρόνου, ο Τιτάνας, είναι γνωστό εδώ και χρόνια ότι φιλοξενεί ποτάμια και θάλασσες υγρού μεθανίου στην επιφάνεια του, ένα μοναδικό φαινόμενο στο Ηλιακό μας Σύστημα, εκτός από τη Γη. Ωστόσο, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, οι επιστήμονες δεν κατάφεραν να εντοπίσουν τα χαρακτηριστικά δέλτα που αναμένονταν στις εκβολές των ποταμών του.
Στη Γη, τα δέλτα σχηματίζονται όταν ποτάμια εκβάλλουν σε μεγαλύτερα υδάτινα σώματα, δημιουργώντας υγροτόπους γεμάτους ιζήματα. Η ύπαρξη τους θεωρείται σχεδόν δεδομένη όπου υπάρχουν ποτάμια και ιζήματα. Όμως, όπως εξηγεί ο επικεφαλής της μελέτης Sam Birch, επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μπράουν στο Ρόουντ Άιλαντ, «ο Τιτάνας είναι παράξενος, ένα πραγματικό εργαστήριο για τη μελέτη φαινομένων που πιστεύαμε ότι κατανοούσαμε».
Η επιστημονική ομάδα είχε μεγάλες προσδοκίες: τα δέλτα συγκεντρώνουν ιζήματα από εκτεταμένες περιοχές και αποτελούν πηγές πολύτιμων πληροφοριών για το κλίμα, την τεκτονική δραστηριότητα και ίσως ακόμη και για την ύπαρξη μορφών ζωής. Η απογοήτευση ήταν μεγάλη όταν τα δεδομένα δεν αποκάλυψαν ούτε ένα τέτοιο σχηματισμό.
Η ύπαρξη υγρού μεθανίου στην επιφάνεια του Τιτάνα έχει επιβεβαιωθεί από το διαστημικό σκάφος Cassini της NASA, το οποίο κατά τις πολυάριθμες διελεύσεις του χρησιμοποίησε τεχνολογία συνθετικού ραντάρ (SAR) για να διαπεράσει την πυκνή ατμόσφαιρα του δορυφόρου. Το ραντάρ αποκάλυψε την ύπαρξη καναλιών και εκτεταμένων επίπεδων περιοχών, ενδεικτικών μεγάλων λιμνών ή θαλασσών.
Ωστόσο, το υγρό μεθάνιο, σε ρηχά βάθη, εμφανίζεται σχεδόν διαφανές στα δεδομένα SAR, δυσκολεύοντας σημαντικά τη μελέτη των ακτογραμμών. Αυτό το τεχνικό εμπόδιο ώθησε την ομάδα του Birch να αναπτύξει ένα υπολογιστικό μοντέλο που αναπαράγει πώς θα έμοιαζαν οι γήινες ακτογραμμές αν αντικαθιστούσαμε το νερό με μεθάνιο και τις εξετάζαμε με τη μέθοδο SAR.
«Ουσιαστικά, δημιουργήσαμε συνθετικές εικόνες SAR της Γης, προσομοιώνοντας τις ιδιότητες των υγρών του Τιτάνα αντί για το νερό», δήλωσε ο Birch. Με αυτόν τον τρόπο, μπόρεσαν να επιβεβαιώσουν ότι μεγάλες ακτογραμμές και δέλτα θα έπρεπε να είναι ορατά στα δεδομένα, αν υπήρχαν πράγματι στον Τιτάνα.
Η νέα ανάλυση των δεδομένων του Cassini αποκάλυψε επίσης απρόσμενα ευρήματα: βαθιές κοιλότητες άγνωστης προέλευσης μέσα σε λίμνες και θάλασσες, καθώς και βαθείς διαύλους που διασχίζουν τον πυθμένα των θαλασσών του Τιτάνα, χωρίς να δίνουν σαφείς ενδείξεις για το πώς σχηματίστηκαν.
Ο Τιτάνας αποτελεί εδώ και χρόνια αντικείμενο ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για την επιστημονική κοινότητα, όχι μόνο για τη γεωμορφολογία του, αλλά και λόγω της πιθανότητας να φιλοξενεί κάποιου είδους ζωή. Με ατμόσφαιρα πλούσια σε μεθάνιο και επιφάνειες καλυμμένες με υγρά υδρογονάνθρακα, πολλοί επιστήμονες τον θεωρούν ως ένα πιθανό ανάλογο της πρώιμης Γης.
[via]
