Ο Κινεζικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός (PLA) αποκάλυψε μια νέα, επαναστατική πλατφόρμα ρομποτικής τεχνολογίας. Πρόκειται για ένα σύστημα μάχης που δεν βασίζεται απλώς σε προγραμματισμένες εντολές, αλλά έχει την ικανότητα να «αντιγράφει» και να εκτελεί τις κινήσεις του ανθρώπου-χειριστή του σε πραγματικό χρόνο, με ανατριχιαστική ακρίβεια.
Η αποκάλυψη, που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της 12ης Διεθνούς Εβδομάδας Στρατιωτικών Δοκίμων (IACW) στη Ναντζίνγκ, έχει προκαλέσει αίσθηση στη διεθνή αμυντική κοινότητα, καθώς σηματοδοτεί τη μετάβαση από τα αυτόνομα drones στα «συνδεδεμένα» ανθρωποειδή που λειτουργούν ως φυσική προέκταση του μαχητή.
Η Τεχνολογία πίσω από τον «Σιδερένιο Στρατιώτη»
Σύμφωνα με αναφορές που προέρχονται από κινεζικά μέσα, το σύστημα βασίζεται σε έναν συνδυασμό προηγμένων αισθητήρων κίνησης και Τεχνητής Νοημοσύνης (AI).
Κατά τη διάρκεια της επίδειξης, ένας στρατιώτης εξοπλισμένος με μια ελαφριά στολή καταγραφής κίνησης (motion-sensing suit) εκτελούσε διάφορες τακτικές ενέργειες. Το ρομπότ, στεκόμενο σε απόσταση, μιμούνταν ακαριαία κάθε κίνηση: από το σήκωμα του χεριού και τη σκόπευση, μέχρι περίπλοκους ελιγμούς άμυνας ή γροθιές.
Το κλειδί της επιτυχίας δεν είναι μόνο η ταχύτητα μετάδοσης της εντολής, αλλά η «ευφυής ερμηνεία» της κίνησης. Το λογισμικό AI που ενσωματώνει το ρομπότ δεν μεταφέρει απλώς δεδομένα θέσης, αλλά «καταλαβαίνει» την πρόθεση του χειριστή και προσαρμόζει την ισορροπία και τη μηχανική του ρομπότ ώστε η κίνηση να εκτελεστεί σωστά στο φυσικό περιβάλλον, διορθώνοντας μικρο-σφάλματα που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πτώση.
Το τέλος του Joystick: Γιατί αυτή η εξέλιξη αλλάζει τα δεδομένα
Μέχρι σήμερα, ο έλεγχος των στρατιωτικών ρομπότ (όπως τα τετράποδα «σκυλιά» της Boston Dynamics ή τα εξουδετέρωσης εκρηκτικών) απαιτούσε εξειδικευμένη εκπαίδευση σε χειριστήρια, tablets και πολύπλοκα interfaces. Αυτό δημιουργούσε ένα «γνωστικό φορτίο» στον στρατιώτη, ο οποίος έπρεπε να αποσπάσει την προσοχή του από το πεδίο της μάχης για να χειριστεί το μηχάνημα.
Η νέα κινεζική προσέγγιση λύνει αυτό το πρόβλημα μέσω της βιο-μίμησης. Ο στρατιώτης δεν χρειάζεται να σκεφτεί «πώς θα κάνω το ρομπότ να σκύψει» πατώντας κουμπιά. Απλώς σκύβει ο ίδιος. Το ρομπότ γίνεται το «avatar» του στο πεδίο.
Αυτό προσφέρει τεράστια τακτικά πλεονεκτήματα:
- Προστασία της ανθρώπινης ζωής: Ο χειριστής μπορεί να βρίσκεται σε ένα οχυρωμένο καταφύγιο, ενώ το ρομπότ εκκαθαρίζει ένα κτίριο, ανοίγει ύποπτες πόρτες ή μεταφέρει πυρομαχικά υπό τα πυρά του εχθρού.
- Άμεση Αντίδραση: Η καθυστέρηση (latency) μειώνεται στο ελάχιστο, επιτρέποντας στο ρομπότ να αντιδράσει σε απειλές με την ταχύτητα των ανθρώπινων αντανακλαστικών, αλλά με την αντοχή του χάλυβα.
- Ψυχολογικός Πόλεμος: Η θέα ενός μηχανικού στρατιώτη που κινείται με τη φυσικότητα και τη ρευστότητα ενός ανθρώπου προκαλεί δέος και φόβο στον αντίπαλο, πολύ περισσότερο από ένα απρόσωπο ερπυστριοφόρο όχημα.
Η γεωπολιτική σκακιέρα και η κούρσα των εξοπλισμών
Η παρουσίαση του ρομπότ ενώπιον εκπροσώπων από 13 ξένες χώρες δεν ήταν τυχαία. Η Κίνα επιθυμεί να δείξει ότι έχει καλύψει το τεχνολογικό χάσμα με τις ΗΠΑ και πλέον καινοτομεί. Ενώ οι ΗΠΑ πρωτοπορούν εδώ και χρόνια με εταιρείες όπως η Boston Dynamics (και πλέον με τα ανθρωποειδή της Tesla), η Κίνα επιταχύνει την ενσωμάτωση αυτών των τεχνολογιών απευθείας στις ένοπλες δυνάμεις της.
Οι αναλυτές επισημαίνουν ότι η συγκεκριμένη τεχνολογία εντάσσεται στο ευρύτερο δόγμα του Πεκίνου για τον «ευφυή πόλεμο» (intelligentized warfare), όπου η τεχνητή νοημοσύνη, τα σμήνη drones και τα ρομποτικά συστήματα θα συνεργάζονται αρμονικά με τις ανθρώπινες μονάδες.
Το ηθικό δίλημμα και το μέλλον
Παρόλο που η τεχνολογία εντυπωσιάζει, εγείρει και σοβαρά ερωτήματα. Η τηλεχειριζόμενη φύση αυτών των ρομπότ διατηρεί τον άνθρωπο σε ρόλο ελεγκτή, κάτι που θεωρητικά μετριάζει τις ανησυχίες για τα πλήρως αυτόνομα φονικά όπλα. Ωστόσο, η απόσταση του χειριστή από τη βία του πεδίου μάχης μπορεί να οδηγήσει σε μια «αποστασιοποιημένη» μορφή πολέμου, όπου η λήψη της απόφασης για πυρ γίνεται πιο εύκολη, καθώς ο κίνδυνος για τον ίδιο τον στρατιώτη μηδενίζεται.
Επιπλέον, τίθεται το ζήτημα της κυβερνοασφάλειας. Τι θα συμβεί αν η σύνδεση μεταξύ του στρατιώτη και του ρομπότ παραβιαστεί; Θα μπορούσε ο εχθρός να πάρει τον έλεγχο και να το στρέψει εναντίον του δημιουργού του;