Καθώς οι γεωπολιτικές εντάσεις εντείνονται, η συζήτηση γύρω από τα συστήματα αντιπυραυλικής άμυνας επανέρχεται δυναμικά. Ο πρόσφατος πόλεμος μεταξύ Ιράν και Ισραήλ έφερε και πάλι στο προσκήνιο το περίφημο Iron Dome, το σύστημα που εδώ και χρόνια προστατεύει τον ισραηλινό εναέριο χώρο από ρουκέτες και πυραύλους. Στην Ευρώπη ήδη εκφράζεται η επιθυμία για τη δημιουργία ενός αντίστοιχου «θόλου», ενώ στις Ηνωμένες Πολιτείες ο Donald Trump προώθησε την ιδέα του Golden Dome, ενός δορυφορικού δικτύου ικανού να αναχαιτίζει ακόμη και υπερηχητικούς πυραύλους.
Και η Κίνα; Αν και διαθέτει ήδη πολλαπλά στρώματα άμυνας με συστήματα όπως τα Dong Neng-3, HQ-19 και HQ-29, δεν έχει στα χέρια της ένα ενιαίο «ομπρελοειδές» σύστημα όπως αυτό που ονειρεύεται η Ουάσιγκτον. Ωστόσο, οι Κινέζοι επιστήμονες παρουσιάζουν μια τεχνολογία που θα μπορούσε να ξεπεράσει κάθε υπάρχον μέσο ανίχνευσης. Και η έμπνευση για αυτήν; Ένα ταπεινό σκαθάρι.
Η φύση δείχνει τον δρόμο
Το συγκεκριμένο είδος σκαθαριού είναι γνωστό για μια μοναδική ιδιότητα: μπορεί να ανιχνεύει φωτιές σε απόσταση έως και 80 χιλιομέτρων, χάρη σε έναν εξαιρετικά ευαίσθητο αισθητήρα στο εξωσκελετό του. Αυτό το βιολογικό «υπερ-όργανο», πιο ισχυρό και ακριβές από πολλά σύγχρονα υπέρυθρα συστήματα, αποτέλεσε τη βάση έμπνευσης για τους ερευνητές. Στόχος τους ήταν να μιμηθούν αυτή την ικανότητα και να τη μετατρέψουν σε τεχνολογία αιχμής, ικανή να εντοπίζει θερμά αντικείμενα με πρωτοφανή ταχύτητα και ακρίβεια.
Από το εργαστήριο στο πεδίο
Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο Nature, παρουσίασε δύο κρίσιμες δοκιμές. Στην πρώτη, οι επιστήμονες δημιούργησαν μια «ετεροδομή» από δισεληνίδιο του παλλαδίου, ένα υλικό με ισχυρή απορρόφηση στο μεσαίο υπέρυθρο φάσμα, και πεντακένιο, έναν οργανικό ημιαγωγό. Το αποτέλεσμα ήταν ένας αισθητήρας με ευαισθησία κοντά σε αυτή του σκαθαριού, ικανός να ανιχνεύσει ακτινοβολία μόλις 0,5 milliwatts ανά τετραγωνικό εκατοστό.
Στη δεύτερη δοκιμή, χρησιμοποιήθηκαν μαύρος φώσφορος και κράμα ινδίου-σεληνίου. Το σύστημα κατέγραψε «φωτονική μνήμη» της τάξης των 0,5 μικροδευτερολέπτων, ταχύτερη κατά 20.000 φορές από τα συμβατικά οπτικά μέσα αποθήκευσης. Αυτή η συνδυαστική δυνατότητα ανίχνευσης, αποθήκευσης και επεξεργασίας δεδομένων σε εξαιρετικά μικρούς χρόνους, ανοίγει τον δρόμο για εφαρμογές που ξεπερνούν κατά πολύ την τρέχουσα τεχνολογία.
Δυνατότητες και χρήσεις
Σύμφωνα με τους ερευνητές, το νέο σύστημα μπορεί να λειτουργήσει σε δύσκολες συνθήκες, όπως καπνό, ομίχλη ή σκόνη, προσφέροντας καθαρή εικόνα και ακριβή εντοπισμό στόχων. Σημαντικό πλεονέκτημα είναι ότι η τεχνολογία αυτή δεν χρειάζεται ψύξη και μπορεί να λειτουργεί σε θερμοκρασία δωματίου, γεγονός που μειώνει το κόστος και την ενεργειακή κατανάλωση.
Οι πιθανές εφαρμογές δεν περιορίζονται στο στρατιωτικό πεδίο. Το σύστημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ανίχνευση πυρκαγιών, σε οχήματα αυτόνομης οδήγησης, σε εξελιγμένες συσκευές νυχτερινής όρασης, αλλά και σε άλλους τομείς πολιτικής προστασίας. Παρόλα αυτά, η στρατιωτική αξιοποίηση παραμένει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον.
Ένας νέος «αντιπυραυλικός θόλος»;
Επί του παρόντος, η Κίνα δεν διαθέτει ένα ολοκληρωμένο σύστημα τύπου Dome. Ωστόσο, η τεχνολογία αυτή θα μπορούσε να αποτελέσει το θεμέλιο για έναν νέο αντιαεροπορικό «θόλο», που θα μπορούσε να αποδειχθεί πιο αποτελεσματικός ακόμη και από τον φιλόδοξο Golden Dome του Trump. Το μυστικό βρίσκεται στο γεγονός ότι το νέο κινεζικό σύστημα δεν βασίζεται αποκλειστικά σε παραδοσιακούς ημιαγωγούς πυριτίου, αλλά ενσωματώνει σε ένα ενιαίο «πακέτο» τις λειτουργίες ανίχνευσης, μνήμης και επεξεργασίας. Έτσι, μπορεί να αντιδρά με ταχύτητες που τα σημερινά συστήματα δεν μπορούν να φτάσουν.
Η γεωπολιτική διάσταση
Παρά τα εντυπωσιακά πειράματα, ούτε ο Golden Dome ούτε ο υποθετικός «θόλος» της Κίνας έχουν ακόμη υλοποιηθεί. Το σχέδιο του Trump βρίσκεται σε επίπεδο πρότασης, ενώ και η κινεζική τεχνολογία παραμένει σε εργαστηριακό στάδιο. Παρόλα αυτά, το Πεκίνο έδειξε έντονη δυσαρέσκεια για το αμερικανικό σχέδιο, προειδοποιώντας πως θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια νέα κούρσα εξοπλισμών και να μετατρέψει το Διάστημα σε πολεμικό πεδίο.
Σήμερα, η Κίνα συνεχίζει να επενδύει σε πολυεπίπεδα συστήματα άμυνας – από τα αντιδορυφορικά HQ-29 έως το σύστημα αναχαίτισης Dong Neng-3. Η προοπτική, όμως, ενός «βιομιμητικού» υπερόπλου που εμπνέεται από ένα σκαθάρι, ανοίγει νέους δρόμους όχι μόνο για την άμυνά της, αλλά και για το πώς οι μεγάλες δυνάμεις θα αναμετρηθούν στο μέλλον για την κυριαρχία στον ουρανό και το Διάστημα.
[via]
