Η Κίνα ανεβάζει ταχύτητα στην κούρσα του Διαστήματος, υιοθετώντας μια μέθοδο που άλλαξε για πάντα την αυτοκινητοβιομηχανία. Το Πεκίνο σχεδιάζει μια ριζική μεταρρύθμιση στην αεροδιαστημική του βιομηχανία, φέρνοντας τη λογική της παραγωγής «γραμμής συναρμολόγησης», γνωστής από την Toyota, στην κατασκευή πυραύλων και δορυφόρων. Η φιλοδοξία είναι ξεκάθαρη: να μειωθεί το κόστος, να αυξηθεί η ταχύτητα και να κλείσει η ψαλίδα με τις ΗΠΑ.
Η σημερινή πραγματικότητα δείχνει την απόσταση που χωρίζει τους δύο ανταγωνιστές. Το 2024 οι ΗΠΑ πραγματοποίησαν 158 εκτοξεύσεις σε τροχιά, η πλειονότητα εκ των οποίων ανήκει στη SpaceX του Elon Musk. Η Κίνα περιορίστηκε σε μόλις 68. Το χάσμα είναι εμφανές, σε μια περίοδο όπου η αγορά των διαστημικών υπηρεσιών γνωρίζει αλματώδη ανάπτυξη. Οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι μέχρι το 2045 τα φορτία που θα μεταφέρονται σε τροχιά θα αγγίξουν τους 170.000 τόνους ετησίως. Για το Πεκίνο, το να παραμείνει απλός παρατηρητής δεν αποτελεί επιλογή.
Η στρατηγική καινοτομία αφορά τον ίδιο τον τρόπο παραγωγής. Μέχρι σήμερα, οι κινεζικές εγκαταστάσεις ακολουθούσαν το παραδοσιακό «push» μοντέλο: τα εξαρτήματα κατασκευάζονταν εκ των προτέρων, με βάση τις προβλέψεις για μελλοντικές εκτοξεύσεις. Αυτό όμως οδηγούσε σε συσσωρεύσεις, σπατάλες και καθυστερήσεις.
Το νέο σχέδιο φέρνει στο προσκήνιο τη λογική του «pull», εμπνευσμένη από την ιαπωνική αυτοκινητοβιομηχανία. Τα κομμάτια μπαίνουν στη γραμμή συναρμολόγησης μόνο όταν χρειάζονται για το τελικό στάδιο παραγωγής. Με αυτόν τον τρόπο περιορίζονται οι αποθήκες γεμάτες εξαρτήματα, μειώνονται οι καθυστερήσεις και αυξάνεται η συνολική αποδοτικότητα. Μια φιλοσοφία που η Toyota ανέδειξε σε βασικό άξονα της lean manufacturing προσέγγισης, τώρα επιχειρείται να μεταφερθεί στον χώρο των εκτοξεύσεων.
Η Κίνα δεν βλέπει τη μεταρρύθμιση αυτή ως μια μεμονωμένη βιομηχανική πρωτοβουλία, αλλά ως εθνικό σχέδιο. Στη διαδικασία εμπλέκονται κρατικοί οργανισμοί, ερευνητικά κέντρα και ιδιωτικοί προμηθευτές, με στόχο να δημιουργηθεί μια ευέλικτη αλυσίδα παραγωγής. Η China Aerospace Science and Technology Corporation (CASC) χαρακτήρισε το νέο μοντέλο «συστημική και ανατρεπτική μεταμόρφωση», ικανή να καταστήσει κάθε φάση της παραγωγικής διαδικασίας δυναμική και προσαρμοστική.
Δεν μιλάμε πλέον για άκαμπτες γραμμές παραγωγής, αλλά για επαναδιαμορφώσιμα τμήματα που αξιοποιούν την τεχνητή νοημοσύνη και τη ρομποτική για να προσαρμόζονται σε πραγματικό χρόνο.
Στο επίκεντρο βρίσκεται μια ψηφιακή πλατφόρμα που συνδέει εργαστήρια, εργοστάσια και προμηθευτές. Ακόμα και μέσα σε δίκτυα με υψηλό βαθμό διαβάθμισης ασφαλείας, το σύστημα λειτουργεί σαν έναν εικονικό πίνακα ελέγχου, όπου οι υπεύθυνοι μπορούν να παρακολουθούν την πρόοδο σε κάθε βήμα της παραγωγής. Αν υπάρξει καθυστέρηση ή εμπλοκή, το δίκτυο δίνει άμεσο σήμα, επιτρέποντας ταχύτατη αντίδραση.
Ο στόχος είναι ένας: να δημιουργηθεί ένα οικοσύστημα ενοποιημένο και ευέλικτο, ικανό να ανταποκρίνεται στη διαρκώς αυξανόμενη ζήτηση για δορυφόρους και φορείς εκτόξευσης.
Πίσω από την τεχνική καινοτομία κρύβεται η στρατηγική διάσταση. Τα μεγάλα κινεζικά προγράμματα δορυφορικών αστερισμών, όπως τα Guowang, Qianfan και Hongtu-3, έχουν σχεδιαστεί για να ανταγωνιστούν ευθέως τις αντίστοιχες πρωτοβουλίες του Elon Musk. Η δημιουργία δικτύων με χιλιάδες δορυφόρους θα προσφέρει στο Πεκίνο πρωτοφανείς δυνατότητες επικοινωνίας και παρακολούθησης, εδραιώνοντας την επιρροή του τόσο στο πεδίο της τεχνολογίας όσο και στη γεωπολιτική σκακιέρα.
Αν η νέα μέθοδος αποδειχθεί αποτελεσματική, η απόσταση που σήμερα χωρίζει την Κίνα από τις Ηνωμένες Πολιτείες ενδέχεται να μειωθεί πολύ γρηγορότερα απ’ όσο υπολογίζεται.
Η σύγκρουση για την κυριαρχία στο Διάστημα δεν περιορίζεται πλέον σε θέματα επιστημονικού κύρους. Είναι μια μάχη για τον έλεγχο των μελλοντικών δικτύων επικοινωνίας, για την ανάπτυξη νέων υπηρεσιών και για την οικονομική εκμετάλλευση της τροχιάς γύρω από τη Γη. Στο πλαίσιο αυτό, η Κίνα επιχειρεί να αναβαθμίσει τις παραγωγικές της ικανότητες, ακολουθώντας μια στρατηγική που αποδείχθηκε νικηφόρα στη βιομηχανία αυτοκινήτου.
[via]
