Η Ευρωπαϊκή Ένωση ξεκίνησε μια νέα, ιδιαίτερα αιχμηρή έρευνα γύρω από τη Meta, επικεντρωμένη αυτή τη φορά στους κανόνες που επιβάλλει στη χρήση AI chatbots μέσα στο WhatsApp.
Οι ρίζες της διαμάχης βρίσκονται σε μια αλλαγή που ανακοίνωσε η Meta τον Οκτώβριο: νέοι όροι χρήσης για τις επιχειρήσεις που αξιοποιούν το WhatsApp API, οι οποίοι πλέον απαγορεύουν τη διανομή AI chatbots τρίτων μέσα από την πλατφόρμα. Με απλά λόγια, εταιρείες που είχαν χτίσει εμπειρίες, υποστήριξη πελατών ή αυτόματες υπηρεσίες επάνω στο WhatsApp καλούνται να τις αποσύρουν, εκτός εάν χρησιμοποιούν αποκλειστικά τη λύση Meta AI.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήταν σαφής: η αλλαγή αυτή ενδέχεται να μπλοκάρει ανταγωνιστές από το να φτάσουν στους χρήστες τους. Το αποτέλεσμα, λέει η ανακοίνωση, είναι μια αγορά όπου η Meta λειτουργεί σαν αποκλειστικός gatekeeper, επιτρέποντας τη δική της AI υπηρεσία να παραμείνει διαθέσιμη, ενώ αποκλείει τους υπόλοιπους. Για την ΕΕ, αυτό εγείρει σοβαρά ζητήματα κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης.
Η πολιτική των περιορισμών εφαρμόστηκε από τις 15 Οκτωβρίου για νέους AI παρόχους και επεκτείνεται σε ήδη υπάρχουσες υπηρεσίες από τις 15 Ιανουαρίου 2026. Η αντίδραση δεν άργησε: OpenAI και Microsoft ανακοίνωσαν πως αποσύρουν το ChatGPT και το Copilot από την πλατφόρμα, κίνηση που επιβεβαίωσε τους φόβους ότι οι νέοι όροι της Meta αναδιαμορφώνουν το τοπίο προς όφελος μίας και μόνο υπηρεσίας.
Η έρευνα της ΕΕ θα εξετάσει κατά πόσο η Meta παραβίασε τους κανόνες που απαγορεύουν σε μια εταιρεία με δεσπόζουσα θέση να δυσχεραίνει αδικαιολόγητα τον ανταγωνισμό. Το πλαίσιο είναι γνώριμο: οι ίδιες διατάξεις έχουν χρησιμοποιηθεί σε έρευνες κατά άλλων τεχνολογικών κολοσσών για την προώθηση δικών τους πλατφορμών έναντι ανεξάρτητων παικτών. Όμως στην περίπτωση του WhatsApp, το επίκεντρο είναι η ταχεία εκρηκτική ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης και η ανάγκη να διασφαλιστεί ότι η αγορά αυτή θα παραμείνει ανοιχτή.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει ορίσει χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωση της έρευνας, κάτι που συνήθως υποδηλώνει πολύπλοκες διαδικασίες συλλογής στοιχείων και αξιολόγησης. Αν παρ’ όλα αυτά κριθεί ότι η Meta παραβίασε τους κανόνες ανταγωνισμού, το πρόστιμο μπορεί να φτάσει έως και το 10% των παγκόσμιων ετήσιων εσόδων της εταιρείας – ποσό που, με βάση τα αποτελέσματα του 2024, μεταφράζεται σε 16,45 δισεκατομμύρια δολάρια.
