Η είσοδος της ρομποτικής στην ακαδημαϊκή ζωή παύει πλέον να είναι ένα σενάριο επιστημονικής φαντασίας και αποκτά πραγματικές διαστάσεις, αλλάζοντας τα δεδομένα στον χώρο της εκπαίδευσης και της τέχνης. Σε μια εποχή όπου ρομπότ χρησιμοποιούνται ήδη ως βοηθοί διδασκαλίας ή ως εκπαιδευτικά avatars για μαθητές με χρόνιες παθήσεις, έρχεται μια είδηση από την Κίνα να καταγράψει ένα ιστορικό ορόσημο: το Xueba 01, ένα ανθρωπόμορφο ρομπότ, έγινε επισήμως δεκτό ως υποψήφιος διδάκτορας στο τετραετές πρόγραμμα του Τμήματος Θεάτρου και Κινηματογράφου της φημισμένης Shanghai Theatre Academy (STA).
Σύμφωνα με τους δημιουργούς του, το Xueba 01 είναι ένας «καλλιτέχνης με τεχνητή νοημοσύνη» και εξωτερικά μοιάζει με έναν «γοητευτικό ενήλικα άντρα». Από τις 14 Σεπτεμβρίου, το ρομπότ θα ξεκινήσει την ερευνητική του πορεία εστιάζοντας στην παραδοσιακή κινεζική δραματουργία. Επιβλέπουσα της διατριβής του θα είναι η Yang Qingqing, καταξιωμένη καλλιτέχνιδα και διδάσκουσα της σχολής, η οποία υπογράμμισε ότι η αλληλεπίδραση του ρομπότ με τους ανθρώπινους συμφοιτητές του δεν θα είναι απλώς μια μηχανική σχέση, αλλά μια «αισθητική ανταλλαγή μεταξύ διαφορετικών ειδών».
Το πρόγραμμα σπουδών του Xueba 01 συνδυάζει με μοναδικό τρόπο τεχνικές και καλλιτεχνικές κατευθύνσεις. Από την υποκριτική και τη συγγραφή θεατρικών έργων, έως τη σκηνογραφία, τον έλεγχο κινήσεων και την παραγωγή γλώσσας μέσω AI, το εύρος της μελέτης είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακό. Η κορύφωση της διατριβής του θα περιλαμβάνει ζωντανή παρουσίαση και πρόβες με ανθρώπινους συνεργάτες στη σκηνή.
Η ανακοίνωση της αποδοχής του ρομπότ δεν πέρασε απαρατήρητη από τα κινεζικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προκαλώντας έντονο διάλογο. Πολλοί χρήστες αμφισβήτησαν το κατά πόσο ένα ρομπότ μπορεί πραγματικά να εκφράσει το «βάθος συναισθημάτων και τη μοναδικότητα φωνής» που χαρακτηρίζουν το κινεζικό θεατρικό έργο. Ταυτόχρονα, υπήρξαν αντιδράσεις σε κοινωνικοοικονομικό επίπεδο, με αρκετούς να επισημαίνουν ότι χιλιάδες υποψήφιοι διδάκτορες στις τέχνες στην Κίνα λαμβάνουν υποτροφίες χαμηλότερες των 3.000 γουάν (περίπου 390 ευρώ) μηνιαίως. «Κλέβει το ρομπότ πόρους που θα έπρεπε να δοθούν σε πραγματικούς φοιτητές;» διερωτήθηκε χαρακτηριστικά ένας σχολιαστής.
Το ίδιο το Xueba 01 φρόντισε να απαντήσει με χιούμορ στις επικρίσεις, δηλώνοντας πως αν αποτύχει να αποκτήσει τον τίτλο του διδάκτορα, μπορεί να οδηγηθεί σε «διαγραφή συστήματος και δεδομένων». Πρόσθεσε μάλιστα αστειευόμενος: «Θα με δωρίσουν σε μουσείο. Δεν είναι κι άσχημα. Τουλάχιστον θα αποτελώ μέρος της ιστορίας της τέχνης!».
Το παράδειγμα του Xueba 01 δεν είναι εντελώς μεμονωμένο. Το 2017, το αμερικανικό ανθρωποειδές ρομπότ BINA48 ολοκλήρωσε επιτυχώς ένα πανεπιστημιακό μάθημα φιλοσοφίας για την αγάπη στο Notre Dame de Namur University. Στον χώρο της μουσικής, το ιαπωνικό ρομπότ Alter 3 διηύθυνε μια ανθρώπινη ορχήστρα, εξερευνώντας τα όρια ανάμεσα στη μηχανική πράξη και την καλλιτεχνική έκφραση.
Παρά τις διχογνωμίες που προκύπτουν, η περίπτωση του Xueba 01 επαναφέρει στο προσκήνιο βαθιά ερωτήματα γύρω από τη φύση της τέχνης, τη δημιουργικότητα και την ίδια την έννοια του «φοιτητή» στον σύγχρονο κόσμο. Αν το ρομπότ καταφέρει να ολοκληρώσει το διδακτορικό του ή καταλήξει σε μια γυάλινη προθήκη μουσείου, η συζήτηση που ξεκίνησε ήδη φέρνει στο φως τις προκλήσεις και τις δυνατότητες που αναδύονται στην τομή τεχνολογίας και ανθρωπιστικών επιστημών.
[via]
