Ο διαστημικός ανταγωνισμός δεν περιορίζεται πλέον σε πυραύλους και νέες τεχνολογίες πλοήγησης. Ένα από τα κρίσιμα ζητήματα για τις μελλοντικές αποστολές είναι η ενέργεια που θα τροφοδοτεί τα ρόβερ, τα σκάφη προσεδάφισης και τις υποδομές στη Σελήνη. Η λύση φαίνεται να έρχεται από εκεί που κάποτε θεωρούνταν μόνο πρόβλημα: τα πυρηνικά απόβλητα.
Η αμερικανική εταιρεία Zeno Power ανακοίνωσε ότι θα αξιοποιήσει το ισότοπο αμερίκιο-241, που προέρχεται από ανακύκλωση ραδιενεργών καταλοίπων, για την κατασκευή πυρηνικών μπαταριών ειδικά σχεδιασμένων για διαστημικές εφαρμογές. Το φιλόδοξο αυτό σχέδιο δεν μένει στη θεωρία· έχει ήδη βρει τον βασικό του συνεργάτη στη NASA, η οποία σχεδιάζει να ενσωματώσει τις νέες αυτές μπαταρίες σε αποστολές στη σεληνιακή επιφάνεια.
Η συμφωνία της Zeno Power με τη γαλλική Orano, έναν από τους μεγαλύτερους ομίλους παγκοσμίως στον κύκλο του πυρηνικού καυσίμου, αποτελεί καίριο βήμα για την εξασφάλιση μιας σταθερής πηγής αμερίκιου-241. Το πολύτιμο ισότοπο θα ανακτάται από ανακυκλωμένα καύσιμα στον σταθμό La Hague, στη Νορμανδία, μετατρέποντας έτσι μια μορφή επικίνδυνων αποβλήτων σε ενεργειακό θησαυρό για την εξερεύνηση του Διαστήματος.
Οι ραδιοϊσοτοπικές ηλεκτρογεννήτριες (Radioisotope Power Systems – RPS) δεν είναι καινούργια ιδέα. Χρησιμοποιούνται εδώ και δεκαετίες για να τροφοδοτούν με ενέργεια διαστημικές αποστολές που ταξίδεψαν πολύ πέρα από το Ηλιακό μας Σύστημα. Το πιο γνωστό «καύσιμο» τους μέχρι σήμερα ήταν το πλουτόνιο-238, το οποίο έδωσε ενέργεια σε αποστολές όπως οι Voyager και οι Curiosity και Perseverance στον Άρη. Ωστόσο, τα αποθέματα του πλουτονίου-238 είναι περιορισμένα και η ζήτηση διαρκώς αυξάνεται. Έτσι, η αναζήτηση εναλλακτικών καυσίμων οδήγησε στο αμερίκιο-241, που φαίνεται να συγκεντρώνει όλα τα απαραίτητα χαρακτηριστικά.
Το αμερίκιο-241 έχει ιδιαίτερη αντοχή στον χρόνο, με χρόνο ημιζωής που ξεπερνά τα 430 χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι μια μπαταρία που βασίζεται σε αυτό το ισότοπο μπορεί να παρέχει σταθερή και αξιόπιστη ενέργεια για δεκαετίες. Πρόκειται για κρίσιμο πλεονέκτημα στο σεληνιακό περιβάλλον, όπου η νύχτα διαρκεί περίπου 14 γήινες ημέρες και πολλές περιοχές παραμένουν μόνιμα στη σκιά. Χωρίς ένα τέτοιο αξιόπιστο ενεργειακό σύστημα, τα ρόβερ και οι σταθμοί θα κατέρρεαν μπροστά στις ακραίες συνθήκες ψύχους και σκοταδιού.
Για τον ιδρυτή της Zeno Power, Tyler Bernstein, η συμφωνία με την Orano δεν είναι απλώς ένας τρόπος εξασφάλισης πρώτης ύλης, αλλά κομμάτι μιας στρατηγικής που στοχεύει στη διαφοροποίηση των πυρηνικών καυσίμων. Όπως εξήγησε, η εταιρεία σκοπεύει να αξιοποιήσει το αμερίκιο για διαστημικές αποστολές, ενώ παράλληλα εξελίσσει συστήματα με στρόντιο-90 για εφαρμογές στη γη και τη θάλασσα. Ο στόχος είναι φιλόδοξος: να δημιουργηθεί μια τεχνολογία που θα καλύπτει ενεργειακές ανάγκες «από τα βάθη των ωκεανών μέχρι τα όρια του Διαστήματος».
Από την πλευρά της Orano, το project αντιπροσωπεύει μια ευκαιρία να αναδειχθεί η αξία των πυρηνικών αποβλήτων. Όπως σημείωσε η Corinne Spilios, επικεφαλής της Διεύθυνσης Ανακύκλωσης της εταιρείας, «η ανάκτηση ισοτόπων όπως το αμερίκιο-241 σημαίνει ότι μετατρέπουμε ένα πρόβλημα σε μια χρήσιμη πηγή για την ανθρωπότητα». Με αυτόν τον τρόπο, η Orano ενισχύει το προφίλ της όχι μόνο ως παρόχου πυρηνικών καυσίμων αλλά και ως φορέα κυκλικής αξιοποίησης των πόρων.
Εάν όλα προχωρήσουν σύμφωνα με τον σχεδιασμό, οι μπαταρίες που θα τροφοδοτούνται με αμερίκιο θα μπορούσαν να αποτελέσουν βασικό κομμάτι του προγράμματος Artemis και της μακροπρόθεσμης στρατηγικής Moon to Mars της NASA. Θα εξασφαλίσουν σταθερή και αδιάλειπτη ενέργεια σε οχήματα, εγκαταστάσεις και αποστολές μεγάλης διάρκειας, μειώνοντας την εξάρτηση από ηλιακούς συλλέκτες ή άλλες πιο ευάλωτες τεχνολογίες.
[via]
