Για περισσότερες από έξι δεκαετίες, ένας μικρός ουράνιος βράχος ακολουθούσε την τροχιά της Γης χωρίς να τον αντιληφθούμε. Πρόκειται για τον 2025 PN7, ένα λεγόμενο quasi-moon, που αποκαλύφθηκε μόλις στις αρχές Αυγούστου από το παρατηρητήριο Pan-STARRS στη Χαβάη. Η ανακάλυψη, που δημοσιεύτηκε στο Research Notes of the American Astronomical Society, έφερε στο φως ότι το σώμα αυτό «συγκατοικεί» με τον πλανήτη μας γύρω από τον Ήλιο, παραμένοντας ωστόσο ανεξάρτητο από τη βαρυτική του έλξη.
Ο 2025 PN7 δεν είναι ακριβώς δορυφόρος της Γης. Σε αντίθεση με τη Σελήνη, που είναι δεμένη μόνιμα από τη βαρύτητά μας, το νέο ουράνιο αντικείμενο ακολουθεί απλώς παρόμοια τροχιά με τον πλανήτη μας γύρω από τον Ήλιο. Αυτό το ιδιαίτερο καθεστώς το καθιστά «quasi-moon», δηλαδή έναν προσωρινό συνοδοιπόρο που συμβαδίζει με τη Γη, χωρίς να περιστρέφεται πραγματικά γύρω της.
Αναδρομική ανάλυση δεδομένων αποκάλυψε ότι ο 2025 PN7 είχε καταγραφεί σε παλαιότερες εικόνες ήδη από το 2014. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι το διαστημικό σώμα κινείται σε σταθερή τροχιά εδώ και περίπου 60 χρόνια και ότι θα παραμείνει στην ίδια πορεία για άλλα τόσα, πριν απομακρυνθεί σιγά-σιγά και πάψει να «συγχρονίζεται» με τον πλανήτη μας.
Το αντικείμενο έχει διάμετρο περίπου 19 μέτρων, δηλαδή σχεδόν όσο ένα κτίριο έξι ορόφων. Η απόστασή του από τη Γη κυμαίνεται από 2,8 εκατομμύρια έως 37,2 εκατομμύρια μίλια, γεγονός που το καθιστά πλήρως ακίνδυνο για εμάς. Ανακαλύφθηκε στον αστερισμό Piscis Austrinus, ο οποίος είναι ορατός από το Νότιο Ημισφαίριο. Παρά το μικρό του μέγεθος, η σημασία του είναι μεγάλη, καθώς ανήκει σε μια σπάνια ομάδα αστεροειδών που ακολουθούν την τροχιά της Γης γύρω από τον Ήλιο.
Η περίπτωση του 2025 PN7 δεν πρέπει να συγχέεται με τα λεγόμενα mini-moons. Ενώ τα quasi-moons δεν αιχμαλωτίζονται ποτέ από τη βαρύτητα της Γης, τα mini-moons είναι μικροί αστεροειδείς που μπαίνουν προσωρινά σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη μας. Παραμένουν εκεί για εβδομάδες ή μήνες και τελικά απελευθερώνονται, συνεχίζοντας την πορεία τους στο ηλιακό σύστημα. Μόλις πέρυσι, ένας τέτοιος μικρός αστεροειδής «επισκέφθηκε» τη Γη, μένοντας για περίπου δύο μήνες σε τροχιά γύρω της πριν απομακρυνθεί.
Τα quasi-moons είναι πιο σπάνια, και για αυτό κάθε νέα ανακάλυψη προκαλεί ενθουσιασμό στην επιστημονική κοινότητα. Το πιο διάσημο από αυτά είναι ο Kamoʻoalewa, γνωστό επισήμως ως 2016 HO3. Ανακαλύφθηκε το 2016 και έχει διάμετρο που εκτιμάται μεταξύ 40 και 100 μέτρων. Η ιδιαιτερότητά του είναι τέτοια που η Κίνα έχει ήδη ξεκινήσει την αποστολή Tianwen-2, η οποία σκοπεύει να τον προσεγγίσει, να συλλέξει δείγματα και να τα επιστρέψει στη Γη το 2027. Μέσα από αυτά, οι επιστήμονες ελπίζουν να αντλήσουν στοιχεία για την προέλευση του Ηλιακού μας Συστήματος.
Η ύπαρξη του 2025 PN7 προσφέρει πολύτιμα δεδομένα για την κατανόηση των τροχιακών μηχανισμών που διαμορφώνουν τη σχέση της Γης με μικρά ουράνια σώματα. Τα quasi-moons αποτελούν φυσικά εργαστήρια για τη μελέτη της βαρυτικής ισορροπίας και της αλληλεπίδρασης πλανητών με αστεροειδείς. Επιπλέον, τέτοια αντικείμενα λειτουργούν ως υπενθύμιση ότι το ηλιακό μας σύστημα είναι γεμάτο «κρυμμένους» συνοδοιπόρους. Μπορεί να μην έχουν το μέγεθος ή τη λάμψη της Σελήνης, αλλά ο ρόλος τους στην κατανόηση της κοσμικής δυναμικής είναι καθοριστικός.
Για τον μέσο παρατηρητή ουρανού, ο 2025 PN7 παραμένει αόρατος, κρυμμένος μέσα στη φωτεινή απεραντοσύνη των αστερισμών. Όμως για τους επιστήμονες, η παρουσία του αποτελεί μια νέα ευκαιρία να παρατηρήσουν από κοντά πώς λειτουργεί το Ηλιακό Σύστημα σε μικρή κλίμακα.
[via]
