Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συγκεντρώθηκαν στην Κοπεγχάγη για μια ανεπίσημη σύνοδο που επικεντρώνεται στο εμπόριο, τον πόλεμο στην Ουκρανία και την ασφάλεια των 27 κρατών-μελών. Στο επίκεντρο των συζητήσεων βρίσκεται και η ιδέα μιας κοινής «drone wall», ενός συστήματος προστασίας απέναντι στις ολοένα και πιο ανησυχητικές εισβολές μη επανδρωμένων αεροσκαφών, που πολλοί στην Ευρώπη αποδίδουν στη Ρωσία.
Τις τελευταίες εβδομάδες, αρκετές ευρωπαϊκές χώρες έχουν αναφέρει περιστατικά με drones να εισέρχονται στον εναέριο χώρο τους. Στη Δανία, τα συμβάντα προκάλεσαν προσωρινό κλείσιμο αεροδρομίων και χαρακτηρίστηκαν από τις αρχές ως «υβριδική επίθεση», στην οποία συμπεριλαμβάνονταν και κυβερνοεπιθέσεις.
Αντίστοιχα, μαχητικά της NATO κατέρριψαν ρωσικά drones στην Πολωνία, σε μια κίνηση που ερμηνεύτηκε από αναλυτές ως δοκιμή των ορίων που θέτει η Μόσχα. Ο Vladimir Putin συνεχίζει να κλιμακώνει τις εντάσεις με χώρες που στηρίζουν την Ουκρανία, την ώρα που ο πόλεμος που ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2022 δεν δείχνει κανένα σημάδι λήξης.
Οι δραστηριότητες αυτές έχουν ανησυχήσει ιδιαίτερα τη Γερμανία, όπου την περασμένη εβδομάδα εντοπίστηκαν drones κοντά σε κρίσιμες υποδομές στο Schleswig-Holstein, από μονάδες ηλεκτροπαραγωγής και νοσοκομεία μέχρι κυβερνητικά κτίρια και διυλιστήρια πετρελαίου. Παρόμοια περιστατικά αναφέρθηκαν και κοντά σε στρατιωτική βάση στο Sanitz.
Η Ursula von der Leyen, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, είχε ήδη παρουσιάσει τον Σεπτέμβριο την πρόταση για τη δημιουργία ενός drone wall, τονίζοντας πως δεν πρόκειται για μια θεωρητική ιδέα αλλά για «θεμέλιο μιας αξιόπιστης άμυνας». Όπως υπογράμμισε, η ανατολική πτέρυγα της Ευρώπης – από τη Βαλτική έως τη Μαύρη Θάλασσα – αποτελεί κεντρικό παράγοντα για την ασφάλεια όλης της ηπείρου.
Τι θα είναι το Drone Wall
Δεν πρόκειται προφανώς για φυσικό εμπόδιο αλλά για ένα εξελιγμένο σύστημα ανίχνευσης και αντιμετώπισης μη επανδρωμένων αεροσκαφών. Θα περιλαμβάνει τεχνολογίες παρεμβολής, αλλά και πιο προχωρημένα μέσα, όπως λέιζερ για την εξουδετέρωση drones στον αέρα.
Ήδη η Γερμανία συζητά αλλαγές στη νομοθεσία της ώστε οι ένοπλες δυνάμεις να έχουν τη δυνατότητα να καταρρίπτουν drones, καθώς μέχρι σήμερα η σχετική εξουσία περιορίζεται στην αστυνομία, που διαθέτει μόνο συστήματα παρεμβολών ή ειδικά δίχτυα. Η πρόκληση είναι ότι η κατάρριψη με ακριβά όπλα, όπως πυραύλους κόστους εκατομμυρίων, δεν είναι βιώσιμη όταν οι ίδιες οι συσκευές κοστίζουν ελάχιστα. Για τον λόγο αυτό, οι συζητήσεις για χρήση λέιζερ επανέρχονται στο προσκήνιο, καθώς προσφέρουν χαμηλότερο κόστος ανά πλήγμα, έστω κι αν έχουν περιορισμούς σε απόσταση και καιρικές συνθήκες.
Η εμπειρία της Ουκρανίας θεωρείται πολύτιμη για την Ευρώπη. Η χώρα έχει αναπτύξει εκτεταμένη τεχνογνωσία στον εντοπισμό UAVs μέσα στον συνεχιζόμενο πόλεμο με τη Ρωσία. Σύμφωνα με το New York Times, οποιαδήποτε ευρωπαϊκή εκδοχή ενός drone wall θα βασιστεί σε μεγάλο βαθμό σε αυτή τη γνώση.
Ωστόσο, υπάρχουν φωνές που προειδοποιούν για υπερβολικές αντιδράσεις. Όπως επισήμανε ο Γερμανός Υπουργός Εσωτερικών Alexander Dobrindt, «δεν είναι κάθε drone που ελέγχεται από ξένες δυνάμεις αυτόματα απειλή». Το φαινόμενο μαζικής ανησυχίας μπορεί να έχει επικίνδυνες παρενέργειες, όπως έδειξε το περιστατικό στις ΗΠΑ το 2024 με drones πάνω από το Νιου Τζέρσεϊ που προκάλεσαν πανικό χωρίς ουσιαστικό λόγο.
Η Ρωσία, από την πλευρά της, αρνείται οποιαδήποτε εμπλοκή. Η πρεσβεία της στη Δανία χαρακτήρισε τις κατηγορίες «αβάσιμες» και υποστήριξε ότι τα περιστατικά πάνω από το αεροδρόμιο της Κοπεγχάγης αποτελούν «προσπάθεια πρόκλησης του NATO σε άμεση στρατιωτική αντιπαράθεση με τη Ρωσία».
Παρά τις διαψεύσεις της Μόσχας, η ανησυχία παραμένει έντονη, με την ΕΕ να εξετάζει όχι μόνο το Drone Wall αλλά και πιο δραστικά μέτρα. Στο τραπέζι βρίσκεται και η πρόταση για δέσμευση ρωσικών περιουσιακών στοιχείων στην Ευρώπη, ώστε να χρηματοδοτηθεί δάνειο περίπου 164 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την Ουκρανία. Ωστόσο, υπάρχουν φόβοι πως μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να οδηγήσει επενδυτές να αποσύρουν τα κεφάλαιά τους από τις ευρωπαϊκές αγορές.
Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει σαφές χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση ενός Drone Wall ούτε λεπτομέρειες για την τελική του μορφή. Αυτό που φαίνεται βέβαιο είναι πως οι πρόσφατες εξελίξεις έχουν ενισχύσει την αίσθηση επείγοντος στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
[via]
