Με μια εντυπωσιακή κίνηση που φέρνει το μέλλον πιο κοντά, η Κίνα προχώρησε στην εκτόξευση των πρώτων 12 δορυφόρων ενός φιλόδοξου προγράμματος κατασκευής υπερυπολογιστή σε τροχιά. Οι δορυφόροι αυτοί αποτελούν την αρχή ενός κολοσσιαίου δικτύου που θα αριθμεί συνολικά 2.800 δορυφόρους, δημιουργώντας έτσι έναν «διαστημικό υπερυπολογιστή» χωρίς προηγούμενο.
Το εγχείρημα υλοποιείται από την εταιρεία ADA Space, σε συνεργασία με το εργαστήριο Zhijiang και τη Ζώνη Υψηλής Τεχνολογίας του Neijang. Η καινοτομία του σχεδίου έγκειται στο γεγονός ότι οι δορυφόροι μπορούν να επεξεργάζονται οι ίδιοι τα δεδομένα που συλλέγουν, χωρίς την ανάγκη μεταφοράς τους σε επίγειους σταθμούς. Πρόκειται για ένα κρίσιμο βήμα που επιταχύνει τη διαχείριση των πληροφοριών και μειώνει τις καθυστερήσεις στη λήψη αποφάσεων.
Το συγκεκριμένο δίκτυο ανήκει στο πρόγραμμα «Star Compute» της ADA Space και πιο συγκεκριμένα αποτελεί το πρώτο στάδιο του επονομαζόμενου «Three-Body Computing Constellation». Κάθε ένας από τους 12 δορυφόρους που εκτοξεύτηκαν διαθέτει ένα ενσωματωμένο τεχνητό νευρωνικό δίκτυο 8 δισεκατομμυρίων παραμέτρων και υπολογιστική ισχύ 744 tera λειτουργιών ανά δευτερόλεπτο (TOPS). Συνολικά, οι δορυφόροι αυτοί μπορούν να επεξεργαστούν 5 peta λειτουργίες ανά δευτερόλεπτο (POPS), ισχύς πολλαπλάσια από τις ανάγκες, για παράδειγμα, ενός σύγχρονου υπολογιστή με τεχνολογία Copilot της Microsoft, που απαιτεί μόλις 40 TOPS.
Η Κίνα δεν σκοπεύει να σταματήσει εδώ. Ο απώτερος στόχος είναι η δημιουργία ενός πλήρους δικτύου χιλιάδων δορυφόρων που θα φτάσει τη συνολική επεξεργαστική ισχύ στο επίπεδο των 1.000 POPS. Πρόκειται για ένα σχέδιο-ορόσημο όχι μόνο για την Κίνα, αλλά και για την παγκόσμια διαστημική τεχνολογία και την επιστήμη των υπολογιστών.
Οι δορυφόροι επικοινωνούν μεταξύ τους μέσω laser, με ταχύτητες που φτάνουν τα 100Gbps, και μοιράζονται 30 terabytes αποθηκευτικού χώρου. Το τεχνολογικό αυτό πλέγμα υποστηρίζει μεταξύ άλλων επιστημονικές αποστολές, όπως η ανίχνευση κοσμικών φαινομένων υψηλής ενέργειας, όπως εκρήξεις ακτίνων γάμμα, μέσω ενός ανιχνευτή πόλωσης ακτίνων Χ. Παράλληλα, οι δορυφόροι είναι σε θέση να παράγουν δεδομένα ψηφιακού διδύμου 3D, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε τομείς όπως η διαχείριση κρίσεων, τα βιντεοπαιχνίδια και ο τουρισμός.
Το πλεονέκτημα ενός διαστημικού υπερυπολογιστή δεν περιορίζεται μόνο στην ταχύτητα της επεξεργασίας ή την αυτονομία του συστήματος. Όπως αναφέρει η South China Morning Post, μόνο ένα μικρό ποσοστό (λιγότερο από 10%) των δεδομένων που συλλέγονται από παραδοσιακούς δορυφόρους φτάνει τελικά στη Γη, λόγω περιορισμένου bandwidth και της διαθεσιμότητας επίγειων σταθμών. Η επεξεργασία των δεδομένων επί τόπου, απευθείας στο Διάστημα, καταργεί αυτό το εμπόδιο, προσφέροντας ταχύτερη και πιο αποδοτική διαχείριση πληροφοριών.
Ένα ακόμη πλεονέκτημα είναι η ενεργειακή απόδοση. Ο ιστορικός και αστρονόμος του Χάρβαρντ, Jonathan McDowell, σημειώνει ότι τα διαστημικά κέντρα δεδομένων μπορούν να χρησιμοποιούν ηλιακή ενέργεια και να ακτινοβολούν τη θερμότητα τους στο κενό του Διαστήματος, μειώνοντας έτσι τις ενεργειακές ανάγκες και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Κατά τον ίδιο, παρόμοια έργα ενδέχεται να υλοποιηθούν στο μέλλον και από τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Με αυτή την τεχνολογική υπέρβαση, η Κίνα φιλοδοξεί να ηγηθεί ενός νέου κεφαλαίου στην επεξεργασία δεδομένων και την αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης, μεταφέροντας τον υπολογιστικό φόρτο κυριολεκτικά στο Διάστημα. Το μέλλον της πληροφορικής ίσως τελικά να μην βρίσκεται σε επίγειες εγκαταστάσεις, αλλά σε τροχιακά σμήνη δορυφόρων που θα επεξεργάζονται και θα ανταλλάσσουν πληροφορίες με ασύλληπτη ταχύτητα, επαναπροσδιορίζοντας τη σχέση μας με την τεχνολογία.
[via]
