Η Microsoft υπόσχεται AI «υπερευφυΐα» που θα υπηρετεί και δεν θα αντικαθιστά τον άνθρωπο

Η Microsoft ανακοίνωσε ότι κάνει το επόμενο μεγάλο βήμα στην τεχνητή νοημοσύνη και θέλει να διαβεβαιώσει τον κόσμο πως το σχέδιό της για μια μελλοντική υπερευφυΐα δεν πρόκειται να εξελιχθεί σε κάτι επικίνδυνο για την ανθρωπότητα. Σε ένα εκτενές blog post που δημοσιεύτηκε την Πέμπτη, ο Mustafa Suleyman, επικεφαλής του τμήματος Microsoft AI, παρουσίασε τη δημιουργία μιας νέας ομάδας που έχει ως αποστολή την ανάπτυξη μιας «humanist superintelligence», μιας υπερευφυούς AI που, όπως λέει, “είναι σχεδιασμένη αποκλειστικά για να υπηρετεί τον άνθρωπο”.

Ο Suleyman, συνιδρυτής της DeepMind και ένα από τα πιο γνωστά πρόσωπα στον χώρο της τεχνητής νοημοσύνης, εντάχθηκε στη Microsoft πέρυσι για να αναλάβει τη στρατηγική ανάπτυξη των AI προϊόντων της εταιρείας. Στο νέο του όραμα, περιγράφει μια μορφή υπερευφυούς νοημοσύνης που δεν θα λειτουργεί ανεξάρτητα ή χωρίς περιορισμούς, αλλά θα είναι «προσεκτικά βαθμονομημένη, πλαισιωμένη και ελεγχόμενη». Με άλλα λόγια, δεν θα πρόκειται για την κλασική φαντασίωση μιας “ελεύθερης” AI που αποκτά συνείδηση και ξεπερνά τον άνθρωπο, αλλά για ένα εργαλείο που λειτουργεί πάντα μέσα σε σαφή ανθρώπινα όρια.

Η πρωτοβουλία έρχεται σε μια περίοδο που η συζήτηση γύρω από την AI έχει μετατοπιστεί από την απλή αυτοματοποίηση στη δυνατότητα δημιουργίας ενός συστήματος γενικής νοημοσύνης, της λεγόμενης AGI (Artificial General Intelligence). Παρότι ο Suleyman επιμένει πως η Microsoft «απορρίπτει τις αφηγήσεις περί αγώνα προς την AGI», η πραγματικότητα δείχνει πως ο ανταγωνισμός με την OpenAI, τον πιο στενό αλλά και πιο απαιτητικό συνεργάτη της, μπαίνει σε νέα φάση.

Η Microsoft έχει πλέον το δικαίωμα, βάσει μιας πρόσφατης συμφωνίας με την OpenAI, να αναπτύσσει ανεξάρτητα την δική της μορφή AGI ή να συνεργάζεται με τρίτους για αυτόν τον σκοπό. Με άλλα λόγια, ο τεχνολογικός κολοσσός μπορεί να χρησιμοποιήσει την τεχνογνωσία και την πνευματική ιδιοκτησία της OpenAI για να δημιουργήσει τη δική του εκδοχή υπερευφυΐας, κάτι που αλλάζει ριζικά τις ισορροπίες στον χώρο.

Ο Suleyman επιχειρεί να διαφοροποιήσει τη Microsoft AI με μια πιο «ανθρωποκεντρική» προσέγγιση, περιγράφοντας τρεις βασικές κατηγορίες εφαρμογών για τη νέα υπερευφυΐα. Η πρώτη αφορά τη δημιουργία ενός «AI συντρόφου», ενός βοηθού που θα ενισχύει την παραγωγικότητα, τη μάθηση και την ψυχική στήριξη του χρήστη. Η δεύτερη εστιάζει στην υγειονομική περίθαλψη, με την AI να λειτουργεί ως εργαλείο διάγνωσης και υποστήριξης γιατρών και ασθενών. Η τρίτη κατεύθυνση επικεντρώνεται στην επιστημονική καινοτομία, κυρίως στους τομείς της καθαρής ενέργειας και των βιώσιμων τεχνολογιών.

Στη Microsoft AI πιστεύουμε ότι οι άνθρωποι είναι πιο σημαντικοί από την τεχνητή νοημοσύνη. Η ανθρωπιστική υπερευφυΐα κρατά τους ανθρώπους στο επίκεντρο. Είναι μια AI που ανήκει στην ανθρώπινη ομάδα — υποτακτική, ελεγχόμενη και ανίκανη να ανοίξει το “κουτί της Πανδώρας”.

Η διατύπωση αυτή δεν είναι τυχαία. Αντανακλά την προσπάθεια της Microsoft να αποστασιοποιηθεί από τις ανησυχίες που συνοδεύουν την ταχύτατη εξέλιξη της AI, από τον φόβο απώλειας θέσεων εργασίας και παραπληροφόρησης, μέχρι τα δυστοπικά σενάρια όπου τα συστήματα ξεφεύγουν από τον ανθρώπινο έλεγχο. Με την επιλογή των όρων «υποκτακτική» και «ελεγχόμενη», ο Suleyman υπογραμμίζει την πρόθεση της εταιρείας να διατηρήσει αυστηρή εποπτεία πάνω στις πιο ισχυρές μορφές AI.

Ωστόσο, η ανακοίνωση δεν μπορεί να ιδωθεί αποκομμένη από το πλαίσιο ενός ανταγωνισμού που εντείνεται διαρκώς. Η OpenAI, που δημιούργησε το ChatGPT και αποτελεί στρατηγικό εταίρο της Microsoft, βρίσκεται και αυτή σε πορεία προς την ανάπτυξη πιο ισχυρών μοντέλων. Η Microsoft, από την πλευρά της, επιδιώκει να ελέγξει μεγαλύτερο μέρος αυτής της τεχνολογίας, τόσο για εμπορικούς όσο και για ηθικούς λόγους, να είναι εκείνη που θα ορίσει πώς θα μοιάζει η επόμενη εποχή της τεχνητής νοημοσύνης.

Η ιδέα μιας “ανθρωπιστικής υπερευφυΐας” είναι ελκυστική, αλλά και βαθιά φιλόδοξη. Προϋποθέτει ότι η Microsoft μπορεί να δημιουργήσει ένα σύστημα που να διαθέτει ικανότητες ανώτερες από τις ανθρώπινες σε διάφορα πεδία, αλλά ταυτόχρονα να παραμένει απόλυτα υποταγμένο στις ανθρώπινες αξίες και εντολές. Πρόκειται για μια ισορροπία δύσκολη, ίσως και επικίνδυνα λεπτή, αλλά αναγκαία, καθώς η ανθρωπότητα πλησιάζει σε ένα τεχνολογικό κατώφλι χωρίς επιστροφή.

Προς το παρόν, η Microsoft AI συνεχίζει να επεκτείνει το οικοσύστημά της, με νέα εργαλεία για δημιουργία κειμένου, εικόνας και φωνής, ενώ ταυτόχρονα χτίζει το αφήγημα μιας τεχνητής νοημοσύνης που “συνεργάζεται” με τον άνθρωπο αντί να τον αντικαθιστά.

[source]