Η πρόσφατη μελέτη για τη ζωή μιας γυναίκας που έζησε έως τα 117 χρόνια και 168 ημέρες προσφέρει σπάνιες γνώσεις για το πώς μπορούμε να μεγαλώνουμε με υγεία και ευεξία. Η Maria Branyas Morera, η οποία γεννήθηκε το 1907 στο Σαν Φρανσίσκο και πέρασε τη μεγαλύτερη ζωή της στην Ισπανία, έγινε διεθνώς γνωστή το 2024 ως η γηραιότερη καταγεγραμμένη άνθρωπος που έζησε χωρίς καρκίνο, καρδιαγγειακά νοσήματα ή άνοια. Οι επιστήμονες από το Josep Carreras Leukaemia Research Institute πραγματοποίησαν την πιο λεπτομερή βιολογική ανάλυση που έχει γίνει ποτέ σε ένα ανθρώπινο σώμα με τόσο μεγάλη μακροβιότητα.
Η έρευνα περιλάμβανε ανάλυση του DNA της, των επιγενετικών δεικτών, της δραστηριότητας των γονιδίων, των πρωτεϊνών, των μεταβολιτών στο αίμα, των μικροβίων του εντέρου και των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος. Τα αποτελέσματα αποκάλυψαν πώς η Branyas Morera κατάφερε να ζήσει τόσο πολλά χρόνια με εξαιρετική υγεία. Παρά την παρουσία πολλών μοριακών δεικτών που συνδέονται με τη γήρανση, η ίδια διέθετε κρίσιμους προστατευτικούς παράγοντες που την βοήθησαν να παραμείνει απαλλαγμένη από χρόνιες ασθένειες.
Ορισμένα από τα βιολογικά της χαρακτηριστικά έδειχναν γήρανση, όπως τα πολύ κοντά τελομερή στα χρωμοσώματά της και η παρουσία κλωνικής αιμοποιήσεως, όπου ένα βλαστοκύτταρο μυελού των οστών αποκτά μετάλλαξη και παράγει δυσανάλογα μεγάλο μέρος των αιμοσφαιρίων. Παράλληλα, είχε υψηλότερο ποσοστό κυττάρων B που σχετίζονται με τη γήρανση και εμφανίζουν μειωμένη αποτελεσματικότητα στην παραγωγή αντισωμάτων, γεγονός που συνήθως αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό. Παρ’ όλα αυτά, η Branyas Morera παρέμεινε υγιής, χωρίς καρδιαγγειακές παθήσεις ή καρκίνο.
Οι δείκτες που έδειχναν προστασία ήταν ιδιαίτερα εντυπωσιακοί. Το λιπιδικό της προφίλ ήταν εξαιρετικό, με χαμηλά επίπεδα κακής χοληστερόλης (VLDL) και τριγλυκεριδίων, υψηλή HDL και μοτίβο λιποπρωτεϊνών που συσχετίζεται με άριστη καρδιαγγειακή υγεία. Οι δείκτες φλεγμονής της ήταν επίσης χαμηλοί, προστατεύοντας το σώμα της από χρόνιες παθήσεις.
Η μικροβιολογία του εντέρου της ήταν εξίσου εντυπωσιακή, με ένα πλούσιο και «νεανικό» μικροβίωμα, κυρίως με υψηλά επίπεδα βιφιδοβακτηρίου, που συνδέεται με αντιφλεγμονώδη δράση και παραγωγή ωφέλιμων βραχείας αλύσου λιπαρών οξέων. Η καθημερινή κατανάλωση γιαουρτιού, καθώς και άλλων ζυμωμένων τροφών όπως kimchi και miso, φαίνεται ότι ενίσχυε αυτούς τους ευεργετικούς μικροοργανισμούς.
Ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες της μακροβιότητας της ήταν οι δείκτες της επιγενετικής της ηλικίας. Μέσα από τη μελέτη του DNA της σε αίμα, σάλιο και ούρα, φάνηκε ότι η βιολογική της ηλικία ήταν σημαντικά μικρότερη από τη χρονολογική, με ορισμένους δείκτες να υποδεικνύουν ότι ήταν περίπου 23 χρόνια «νεότερη». Η επιβράδυνση της επιγενετικής γήρανσης φαίνεται ότι συνέβαλε στην ανθεκτικότητά της στα χρόνια νοσήματα.
Γενετικοί παράγοντες έπαιξαν επίσης ρόλο. Η ανάλυση του γονιδιώματος της αποκάλυψε σπάνιες παραλλαγές που σχετίζονται με υγιές ανοσοποιητικό, καρδιοπροστασία, νευροπροστασία και υγεία των μιτοχονδρίων, ενώ απουσίαζαν επικίνδυνες μεταλλάξεις όπως αυτές της απολιποπρωτεΐνης Ε που συνδέονται με ασθένειες της ηλικίας. Η λειτουργία των μιτοχονδρίων της ήταν ισχυρή, διατηρώντας τα συστήματα του σώματός της σε άριστη κατάσταση.
Η Branyas Morera έφυγε από τη ζωή στον ύπνο της, στα 117 έτη και πέντε μήνες, αντιμετωπίζοντας μόνο μερικά προβλήματα ηλικίας, όπως χρόνια πνευμονοπάθεια, εκκολπωματώδη οισοφάγου και οστεοαρθρίτιδα, χωρίς όμως να έχει νοσήσει από καρκίνο ή να παρουσιάσει γνωστική εξασθένιση.
[via]
