Μια απλή καινοτομία που μπορεί να αλλάξει για πάντα τη μέτρηση της αρτηριακής πίεσης

Επιστήμονες από το University of Exeter ανέπτυξαν μια νέα μέθοδο που θα μπορούσε να μεταμορφώσει τον τρόπο με τον οποίο μετράται η αρτηριακή πίεση, ειδικά για όσους δεν μπορούν να τη μετρήσουν από το χέρι. Η καινοτομία βασίζεται σε έναν αλγόριθμο που επιτρέπει στους γιατρούς να υπολογίζουν με ακρίβεια την πίεση του βραχίονα από μετρήσεις που λαμβάνονται στον αστράγαλο, μια φαινομενικά απλή αλλά καθοριστική αλλαγή που μπορεί να αποτρέψει χιλιάδες λανθασμένες διαγνώσεις παγκοσμίως.

Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο BMJ Open και χρηματοδοτήθηκε από το National Institute for Health and Care Research (NIHR), βασίστηκε σε δεδομένα από περισσότερους από 33.000 ανθρώπους. Οι ερευνητές ανέλυσαν τη σχέση ανάμεσα στις μετρήσεις πίεσης του χεριού και του αστραγάλου, αναπτύσσοντας ένα μοντέλο πρόβλεψης που μπορεί να προσαρμοστεί σε κάθε ασθενή. Το αποτέλεσμα είναι ένα εργαλείο που όχι μόνο βελτιώνει την ακρίβεια των μετρήσεων, αλλά προσφέρει και έναν εύχρηστο online υπολογιστή — διαθέσιμο στο ABLE-BP Tool — για γιατρούς και ασθενείς.

Περισσότερο από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι σε όλο τον κόσμο ζουν με υπέρταση, μια πάθηση που αυξάνει τον κίνδυνο για καρδιοπάθειες, εγκεφαλικό και νεφρικές βλάβες. Η ακριβής μέτρηση είναι το θεμέλιο για σωστή διάγνωση και θεραπεία. Όμως για κάποιους, η τυπική μέτρηση στο μπράτσο δεν είναι εφικτή. Άτομα με κινητικά προβλήματα, ακρωτηριασμούς ή επιπτώσεις από εγκεφαλικό δεν μπορούν πάντα να χρησιμοποιήσουν το χέρι τους για αυτή τη διαδικασία.

Σε αυτές τις περιπτώσεις, η πίεση μετριέται στον αστράγαλο. Ωστόσο, οι τιμές εκεί τείνουν να είναι υψηλότερες, οδηγώντας συχνά σε παραπλανητικά αποτελέσματα, αφού οι ιατρικές οδηγίες βασίζονται αποκλειστικά σε δεδομένα από το μπράτσο. Το αποτέλεσμα είναι ότι αρκετοί ασθενείς μπορεί να διαγνωστούν εσφαλμένα με υπέρταση ή, αντίθετα, να μην εντοπιστεί εγκαίρως το πρόβλημα.

Ο επικεφαλής της έρευνας, καθηγητής Chris Clark, εξηγεί ότι η νέα μέθοδος μπορεί να προσφέρει ακριβέστερη μέτρηση για περίπου 2% περισσότερους ανθρώπους. Αν και το ποσοστό φαίνεται μικρό, οι αριθμοί είναι αποκαλυπτικοί: το ένα τρίτο των ενηλίκων πάσχει από υπέρταση, και πάνω από τους μισούς άνω των 60 ετών έχουν αυξημένη πίεση. Στο NHS της Αγγλίας, το ετήσιο πρόγραμμα προληπτικών ελέγχων εντοπίζει περίπου 38.000 νέα περιστατικά υπέρτασης. Ένα 2% μεγαλύτερη ακρίβεια μεταφράζεται σε 750 λιγότερες λανθασμένες διαγνώσεις κάθε χρόνο — και δεκάδες χιλιάδες λιγότερες παγκοσμίως.

Η ερευνητική ομάδα ανέλυσε δεδομένα από 33.710 συμμετέχοντες (μέση ηλικία 58 ετών, 45% γυναίκες) προκειμένου να αναπτύξει ένα μαθηματικό μοντέλο που μπορεί να “μεταφράσει” μετρήσεις του αστραγάλου σε τιμές πίεσης του βραχίονα. Το αποτέλεσμα είναι μια νέα εξίσωση πρόβλεψης, η οποία επιτρέπει πιο αξιόπιστες εκτιμήσεις και, συνεπώς, καλύτερες ιατρικές αποφάσεις.

Η καινοτομία αυτή θα μπορούσε να κάνει πραγματική διαφορά για χιλιάδες ανθρώπους που μέχρι σήμερα μένουν στο περιθώριο της κλασικής ιατρικής πρακτικής. Υπολογίζεται ότι περίπου 10.000 ενήλικες στο Ηνωμένο Βασίλειο ζουν με ακρωτηριασμό άνω άκρου, ενώ το 75% των 1,3 εκατομμυρίων επιζώντων εγκεφαλικού έχουν δυσκολίες στην κίνηση του χεριού τους. Για αυτούς, η δυνατότητα αξιόπιστης μέτρησης στον αστράγαλο δεν είναι απλώς τεχνική λεπτομέρεια – είναι θέμα ασφάλειας και αξιοπρέπειας.

Η Juliet Bouverie, CEO του Stroke Association, δήλωσε πως «κάθε πέντε λεπτά κάποιος στο Ηνωμένο Βασίλειο παθαίνει εγκεφαλικό, με την υψηλή πίεση να ευθύνεται για περίπου τα μισά περιστατικά». Εξήγησε επίσης ότι πολλοί ασθενείς μένουν με παράλυση στο χέρι μετά από εγκεφαλικό, γεγονός που καθιστά δύσκολη τη μέτρηση πίεσης. «Η δυνατότητα να μετριέται αξιόπιστα η πίεση στον αστράγαλο μπορεί να σώσει ζωές αλλά και να προσφέρει ψυχική ανακούφιση σε ανθρώπους που ζουν με τον φόβο ενός νέου εγκεφαλικού».

Ανάλογη άποψη εξέφρασε και ο καθηγητής Kevin Munro, διευθυντής του προγράμματος Research for Patient Benefit του NIHR, τονίζοντας ότι πρόκειται για «μια έξυπνη λύση σε ένα πραγματικό πρόβλημα – το πώς μετράμε την πίεση σε άτομα που δεν μπορούν να τη μετρήσουν από το χέρι».

Το εργαλείο ABLE-BP είναι διαθέσιμο online στη διεύθυνση https://ablebp.research.exeter.ac.uk/, ανοίγοντας τον δρόμο για μια πιο δίκαιη, ακριβή και προσβάσιμη μέτρηση αρτηριακής πίεσης για όλους.

[source]