Μια νέα αστρονομική μελέτη φέρνει ξανά στο προσκήνιο το μυστήριο του περίφημου «Πλανήτη Εννέα», ενός υποθετικού, αόρατου ακόμη, πλανήτη που ενδέχεται να κρύβεται στα απώτατα όρια του Ηλιακού μας Συστήματος. Σχεδόν είκοσι χρόνια μετά την «υποβάθμιση» του Πλούτωνα σε πλανήτη νάνο, η ιδέα ενός νέου, μακρινού πλανήτη κερδίζει εκ νέου έδαφος χάρη σε ένα συνδυασμό υπέρυθρων παρατηρήσεων που απέχουν μεταξύ τους 23 χρόνια.
Το επίκεντρο της νέας έρευνας είναι ένα ουράνιο σώμα που εντοπίστηκε σε απόσταση περίπου 105 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων από τον Ήλιο, πολύ πέρα από την τροχιά του Ποσειδώνα. Η πρώτη ένδειξη εντοπίστηκε το 1983 από τον δορυφόρο IRAS της NASA, ο οποίος κατέγραψε μια ανωμαλία στα υπέρυθρα δεδομένα του. Εκείνη την εποχή, το σήμα παρέμεινε ανεξήγητο και δεν συνδέθηκε με κάποιο γνωστό ουράνιο σώμα.
Η καμπή ήρθε όταν ο ερευνητής Patrick Phan και η ομάδα του συνέκριναν τις παλιές παρατηρήσεις του IRAS με δεδομένα του ιαπωνικού δορυφόρου AKARI από το 2006. Προς έκπληξή τους, ο AKARI είχε καταγράψει ένα αντικείμενο ελαφρώς μετατοπισμένο από το σημείο που είχε παρατηρήσει ο IRAS, μια μετατόπιση συμβατή με την αργή κίνηση ενός μακρινού πλανήτη που κινείται σε εξαιρετικά μεγάλη τροχιά.
Η γωνιακή διαφορά των δύο θέσεων, περίπου 47,4 πρώτα λεπτά της μοίρας (δηλαδή σχεδόν τρία τέταρτα της μοίρας), υποδεικνύει μια αργή αλλά σταθερή τροχιακή μετακίνηση. Οι ερευνητές εκτιμούν πως αυτό το σώμα μπορεί να έχει μάζα μεγαλύτερη από εκείνη του Ποσειδώνα, κάτι που αν επιβεβαιωθεί θα ενισχύσει σημαντικά την πιθανότητα να πρόκειται πράγματι για τον Πλανήτη Εννέα.
Σύμφωνα με τις επικρατούσες θεωρίες, ο Πλανήτης Εννέα θα κινείται σε μια εξαιρετικά ελλειπτική τροχιά, με την πλησιέστερη απόσταση από τον Ήλιο (περί τα 280 αστρονομικές μονάδες) και την πιο μακρινή να φθάνει τις 1.120 αστρονομικές μονάδες, δηλαδή πολύ πέρα από κάθε άλλο γνωστό πλανήτη. Για σύγκριση, ο Ποσειδώνας απέχει μόλις 30 AU από τον Ήλιο. Η φύση αυτής της τροχιάς υποδηλώνει πως το σώμα ενδέχεται να μην σχηματίστηκε μαζί με τους υπόλοιπους πλανήτες, αλλά να αιχμαλωτίστηκε από τη βαρύτητα του Ήλιου, ίσως κατά τη διασταύρωση του Ηλιακού Συστήματος με άλλο αστρικό σύστημα.
Ωστόσο, οι επιστήμονες παραμένουν επιφυλακτικοί. Το αντικείμενο δεν εντοπίστηκε από τα πιο πρόσφατα δεδομένα του διαστημικού τηλεσκοπίου WISE, γεγονός που αφήνει την ύπαρξη του ανοιχτή. Ο Phan τονίζει ότι πιθανόν το σώμα να έχει απλώς βγει εκτός του πεδίου όρασης του WISE, αλλά έως ότου υπάρξει νέα παρατήρηση, είτε απευθείας είτε μέσω των βαρυτικών του επιδράσεων σε άλλα σώματα, η ύπαρξή του παραμένει υποθετική.
Η μελέτη, που αναμένεται να δημοσιευθεί στο επιστημονικό περιοδικό Publications of the Astronomical Society of Australia, θεωρείται το ισχυρότερο στοιχείο μέχρι στιγμής για την ύπαρξη του Πλανήτη Εννέα. Αν και δεν αποτελεί ακόμη αδιάσειστη απόδειξη, ενισχύει την επιστημονική πεποίθηση ότι ένας μεγάλος πλανήτης ενδέχεται να παραμονεύει στις σκοτεινές παρυφές του Ηλιακού Συστήματος, ένα εύρημα που, αν επιβεβαιωθεί, θα ανατρέψει όσα γνωρίζουμε για τη δομή και την ιστορία του πλανητικού μας γείτονα.
[via]
