Νέες προοπτικές για την αναζήτηση ζωής: Η NASA στρέφει το βλέμμα της στον Εγκέλαδο
Μια νέα σελίδα φαίνεται πως ανοίγει στην εξερεύνηση του Ηλιακού μας Συστήματος, καθώς η NASA εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να κατευθύνει ένα προηγμένο ρομποτικό σύστημα προς τον Εγκέλαδο, τον παγωμένο δορυφόρο του Κρόνου, σε μια προσπάθεια να εντοπίσει ίχνη εξωγήινης ζωής. Το ρομπότ αυτό αναπτύχθηκε αρχικά για την αποστολή Europa Clipper, με στόχο την προσεδάφιση στην επιφάνεια της Ευρώπης, δορυφόρου του Δία, ωστόσο οι νεότερες στρατηγικές εξερεύνησης φαίνεται να ευνοούν πλέον άλλες κατευθύνσεις.
Το εν λόγω πρωτότυπο έχει κατασκευαστεί με τεχνολογίες αιχμής, ώστε να ανταποκρίνεται σε ακραίες συνθήκες, όπως θερμοκρασίες που κυμαίνονται από -160 έως και -220 βαθμούς Κελσίου, έντονη ακτινοβολία και δυσκολίες επικοινωνίας με τη Γη. Διαθέτει αρθρωτά πόδια για ασφαλή προσεδάφιση σε ανώμαλο έδαφος, στερεοσκοπική κάμερα με δυνατότητα φωτισμού για οπτική πλοήγηση, καθώς και ρομποτικό βραχίονα με αισθητήρες, ικανό να συλλέγει δείγματα από βάθος έως 20 εκατοστά μέσω ενός εργαλείου που ονομάζεται ICEPICK.
Η λειτουργικότητα του ρομπότ έχει ήδη δοκιμαστεί επιτυχώς σε περιβάλλοντα με χαρακτηριστικά παρόμοια με εκείνα της Ευρώπης, όπως ο παγετώνας Matanuska στην Αλάσκα. Ωστόσο, η δεκαετής στρατηγική της NASA για την πλανητική εξερεύνηση, που δημοσιεύθηκε το 2023, απέκλεισε τελικά την αποστολή προσεδάφισης στην Ευρώπη. Η υψηλή ακτινοβολία στην επιφάνεια του δορυφόρου του Δία θεωρείται ότι καταστρέφει πιθανά βιολογικά ίχνη, υπονομεύοντας την πιθανότητα ουσιαστικών ευρημάτων.
Αντίθετα, ο Εγκέλαοδς προσφέρει ένα πολύ πιο φιλόξενο περιβάλλον για την αναζήτηση ζωής. Η μικρότερη έκθεση σε ακτινοβολία και η ύπαρξη πιδάκων νερού που εκτοξεύονται από το υπέδαφος μέσω ρωγμών στον παγετώδη φλοιό τον καθιστούν εξαιρετικά ελκυστικό στόχο. Οι επιστήμονες θεωρούν πως το περιβάλλον αυτό μπορεί να διατηρεί οργανικά μόρια για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες ανίχνευσης βιολογικών δεικτών.
Η NASA προγραμματίζει πλέον να επανασχεδιάσει την αποστολή, προσαρμόζοντας το υπάρχον ρομποτικό σύστημα στις συνθήκες του Εγκέλαδου. Το μεγάλο πλεονέκτημα του σχεδίου είναι η αρθρωτή του δομή: το μεγαλύτερο μέρος της τεχνολογίας μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί με ελάχιστες τροποποιήσεις, εξοικονομώντας χρόνο και πόρους. Επιπλέον, η απόσταση του Εγκέλαδου από τις τροχιές υποστήριξης είναι μικρότερη σε σχέση με εκείνη της Ευρώπης, διευκολύνοντας τη μετάδοση δεδομένων προς τη Γη και ενισχύοντας την επιχειρησιακή αποδοτικότητα της αποστολής.
Παρόλο που η φιλοδοξία για εξερεύνηση των ωκεανών κάτω από τον παγωμένο φλοιό της Ευρώπης μέσω αυτόνομων υποβρυχίων παραμένει ζωντανή σε θεωρητικό και εργαστηριακό επίπεδο, η NASA στρέφεται προσωρινά σε πιο προσβάσιμους στόχους. Ο Εγκέλαδος φαίνεται να συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες να φιλοξενεί έστω και απλές μορφές ζωής, προσφέροντας μια από τις πιο ρεαλιστικές ευκαιρίες για την απάντηση στο διαχρονικό ερώτημα περί ζωής πέρα από τη Γη.
[via]