Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την Τετάρτη ένα νέο πλαίσιο κανόνων που διευκολύνει τις επιχειρήσεις στην πρόσβασή τους σε κρατική χρηματοδότηση για την επίτευξη στόχων μείωσης των εκπομπών άνθρακα ή τη μετάβαση σε πράσινες τεχνολογίες. Οι νέες κατευθυντήριες γραμμές εντάσσονται στο πλαίσιο της στρατηγικής "Clean Industrial Deal" και θα ισχύουν έως τον Δεκέμβριο του 2030. Στόχος είναι η ενίσχυση της ευρωπαϊκής παραγωγικής βάσης, η ενδυνάμωση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ απέναντι στις ΗΠΑ και την Κίνα, καθώς και η αποτροπή μεταφοράς βιομηχανιών εκτός Ευρώπης.
Ένα από τα βασικά στοιχεία του νέου πλαισίου αφορά τη δυνατότητα προσωρινής μείωσης των τιμολογίων ηλεκτρικού ρεύματος για τις ενεργοβόρες βιομηχανίες, υπό την προϋπόθεση ότι θα επενδύσουν παράλληλα σε μέτρα απανθρακοποίησης. Η κίνηση αυτή επιχειρεί να στηρίξει τα ευρωπαϊκά εργοστάσια στην πορεία μετάβασής τους προς πιο βιώσιμα μοντέλα παραγωγής.
Παράλληλα, το σχέδιο περιλαμβάνει πρόβλεψη για τη μεγαλύτερη συμμετοχή ιδιωτικών κεφαλαίων, όπως ασφαλιστικών εταιρειών και ταμείων συντάξεων, σε έργα βιώσιμης ανάπτυξης. Σκοπός είναι να ενισχυθεί η χρηματοδότηση πράσινων πρωτοβουλιών μέσω ευρύτερων συνεργειών δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
Ωστόσο, δεν λείπουν και οι επικρίσεις. Η Eurometaux, η ένωση ευρωπαϊκών επιχειρήσεων του μεταλλευτικού και μεταλλουργικού κλάδου, εκφράζει επιφυλάξεις σχετικά με το κατά πόσο οι νέες οδηγίες απλοποιούν πραγματικά το υπάρχον κανονιστικό πλαίσιο. Σύμφωνα με τον James Watson, γενικό διευθυντή της Eurometaux, απαιτούνται περαιτέρω μέτρα για τη στήριξη των ευρωπαϊκών βιομηχανιών, οι οποίες αντιμετωπίζουν αυξημένες πιέσεις στο διεθνές περιβάλλον.
Όσον αφορά τη μορφή που μπορεί να έχει η δημόσια ενίσχυση, αυτή μπορεί να περιλαμβάνει άμεσες επιχορηγήσεις, φορολογικά κίνητρα όπως εκπτώσεις ή επιταχυνόμενες αποσβέσεις, επιδοτούμενα επιτόκια για νέα δάνεια ή κρατικές εγγυήσεις. Το ανώτατο ποσό ενίσχυσης μπορεί να φτάνει έως και τα 200 εκατομμύρια ευρώ ανά περίπτωση. Επιπλέον, χρηματοδοτήσεις μπορούν να δίνονται και μέσα από διαγωνιστικές διαδικασίες.
Οι τομείς που δύνανται να ωφεληθούν περιλαμβάνουν επενδυτικά προγράμματα για την αύξηση της παραγωγής ανανεώσιμων ή χαμηλών εκπομπών καυσίμων, μηχανισμούς άμεσων επιδοτήσεων τιμών καθώς και προγράμματα στήριξης παραγωγικής δυναμικότητας. Βιομηχανίες όπως η χημική και η τσιμεντοβιομηχανία, εφόσον κάνουν χρήση των προσωρινών εκπτώσεων στο κόστος ενέργειας, θα υποχρεούνται να προχωρήσουν σε παράλληλες επενδύσεις μείωσης των εκπομπών τους.
Η Αντιπρόεδρος της Επιτροπής, Teresa Ribera, σχολίασε ότι το νέο θεσμικό πλαίσιο όχι μόνο επιταχύνει και απλοποιεί τη στήριξη προς τις επιχειρήσεις, αλλά αναγνωρίζει τον ρόλο του κράτους ως στρατηγικού επενδυτή στο μέλλον της ευρωπαϊκής οικονομίας. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά, πρόκειται για ένα εργαλείο που ενισχύει τις κλιματικές φιλοδοξίες, τη βιομηχανική ανθεκτικότητα της ΕΕ και την παγκόσμια ανταγωνιστικότητά της.
Από την πλευρά του, ο James Watson διατηρεί πιο επιφυλακτική στάση. Αν και αναγνώρισε τη σημασία της κρατικής ενίσχυσης για επενδύσεις σε κρίσιμες πρώτες ύλες, εξέφρασε την απογοήτευσή του σχετικά με την απόσταση που –κατά την άποψή του– χωρίζει τις δεσμεύσεις της Επιτροπής για ανταγωνιστικότητα από τα πραγματικά μέτρα που προτείνονται. Υπογράμμισε, τέλος, την ανάγκη δημιουργίας των κατάλληλων προϋποθέσεων ώστε η ευρωπαϊκή μεταλλουργία να παραμείνει βιώσιμη και ισχυρή σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα.
[via]
