Μια νέα μελέτη δείχνει ότι νερό σε υγρή μορφή κυλούσε στην επιφάνεια του αστεροειδούς Ryugu πολύ αργότερα από ό,τι πίστευαν έως σήμερα οι επιστήμονες. Η ανακάλυψη προέκυψε από τη μελέτη δειγμάτων βράχου που συλλέχθηκαν από τον Ryugu μεταξύ 2018 και 2019 από την ιαπωνική διαστημική αποστολή Hayabusa2 και επιστράφηκαν στη Γη στις 5 Δεκεμβρίου 2020.
Οι αστεροειδείς πλούσιοι σε άνθρακα, όπως ο Ryugu με το χαρακτηριστικό σχήμα σβούρας, σχηματίστηκαν από πάγο και σκόνη στα εξωτερικά όρια του Ηλιακού Συστήματος κατά τη διάρκεια σχηματισμού των πλανητών πριν από περίπου 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια. Αντικείμενα σαν τον Ryugu θεωρούνται ως «απολίθωμα» αλώβητου υλικού από την αρχή του Ηλιακού μας Συστήματος. Μέχρι σήμερα, οι επιστήμονες πίστευαν ότι η δραστηριότητα νερού στους αστεροειδείς περιοριζόταν στα πρώτα στάδια της ιστορίας του Ηλιακού Συστήματος.
Διαβάστε επίσης
Η νέα ανακάλυψη όμως αλλάζει αυτή την αντίληψη, δείχνοντας ότι υγρό νερό παρέμενε στον αστεροειδή πολύ περισσότερο από ό,τι αναμενόταν. «Βρήκαμε ότι ο Ryugu διατήρησε ένα ανέπαφο αρχείο δραστηριότητας νερού, με αποδείξεις ότι τα υγρά κινήθηκαν μέσα στους βράχους του πολύ αργότερα από ό,τι φανταζόμασταν», δήλωσε ο Tsuyoshi Iizuka, μέλος της ερευνητικής ομάδας του Πανεπιστημίου του Τόκιο. «Αυτό αλλάζει τον τρόπο που βλέπουμε τη μακροχρόνια πορεία του νερού στους αστεροειδείς. Το νερό παρέμεινε διαθέσιμο για μεγάλο χρονικό διάστημα και δεν εξαντλήθηκε τόσο γρήγορα όσο πιστεύαμε».
Η ομάδα χρησιμοποίησε ραδιενεργά ισότοπα των στοιχείων λουτετίου και χαλφίου που βρέθηκαν στα δείγματα του Ryugu. Η διάσπαση αυτών των ισοτόπων λειτουργεί ως φυσικό «ρολόι» για γεωλογικές διαδικασίες, επιτρέποντας τον υπολογισμό της ηλικίας και της χημικής ιστορίας του αστεροειδούς. Η αναλογία των ισοτόπων χαλφίου προς λουτέτιο ήταν μεγαλύτερη από την αναμενόμενη, υποδηλώνοντας ότι υγρό νερό διέσχιζε τους βράχους και «ξεπλένει» το λουτέτιο.
Η πιθανότερη αιτία για αυτήν τη μεταγενέστερη δραστηριότητα νερού φαίνεται να είναι μια σύγκρουση με μεγαλύτερο αστεροειδή – τον πρόγονο του Ryugu. Η σύγκρουση προκάλεσε ρωγμές στους βράχους και τήξη του θαμμένου πάγου, επιτρέποντας στο υγρό νερό να διαπεράσει το σώμα του αστεροειδούς. «Ήταν μια πραγματική έκπληξη!» δήλωσε ο Iizuka. Η ίδια πρόσκρουση ίσως προκάλεσε και τη διάσπαση του αρχικού αστεροειδούς που οδήγησε στη δημιουργία του Ryugu.
Αν ο πρόγονος του Ryugu περιείχε νερό για πάνω από ένα δισεκατομμύριο χρόνια, αυτό σημαίνει ότι οι αστεροειδείς πλούσιοι σε άνθρακα μπορεί να είχαν πολύ περισσότερη ποσότητα νερού από ό,τι θεωρούνταν. Κατά συνέπεια, όταν προσέκρουσαν στην πρωτογενή Γη, θα μπορούσαν να έχουν φέρει πολύ περισσότερο νερό στον πλανήτη μας από τις προηγούμενες εκτιμήσεις, επηρεάζοντας σημαντικά τους πρώτους ωκεανούς και την ατμόσφαιρα της Γης.
Η δυνατότητα να διατηρηθεί πάγος για τόσο μεγάλο διάστημα δείχνει ότι τα «δομικά υλικά» της Γης ήταν πολύ πιο υγρά από ό,τι πιστεύαμε. «Αυτό μας αναγκάζει να ξανασκεφτούμε τις αρχικές συνθήκες για το υδάτινο σύστημα του πλανήτη μας», είπε ο Iizuka. Παρά το γεγονός ότι είναι νωρίς για ασφαλή συμπεράσματα, η ομάδα ελπίζει ότι η μελέτη αυτή θα ανοίξει το δρόμο για περαιτέρω έρευνες σχετικά με το πότε και πώς η Γη έγινε κατοικήσιμη.
Το αξιοσημείωτο είναι ότι η μελέτη πραγματοποιήθηκε με δείγματα του Ryugu ισοδύναμα με ένα κλάσμα κόκκου ρυζιού. Για να το καταφέρουν, οι επιστήμονες ανέπτυξαν προηγμένες τεχνικές διαχωρισμού στοιχείων και μεθόδους ανάλυσης ισοτόπων με εξαιρετική ακρίβεια.
Το μικρό μέγεθος των δειγμάτων ήταν μεγάλη πρόκληση. Χρειαζόταν να σχεδιάσουμε νέες χημικές μεθόδους που θα μείωναν τις απώλειες στοιχείων, ενώ ταυτόχρονα θα απομονώναμε πολλά στοιχεία από το ίδιο κομμάτι.
Το επόμενο βήμα της ομάδας θα είναι η μελέτη φλεβών φωσφορικών αλάτων μέσα στα δείγματα, για να προσδιοριστεί με μεγαλύτερη ακρίβεια η ηλικία της ροής νερού στον αστεροειδή πρόγονο του Ryugu. Παράλληλα, οι επιστήμονες θα συγκρίνουν τα ευρήματά τους με δείγματα του αστεροειδούς Bennu, που επέστρεψε στη Γη από την αποστολή OSIRIS-REx της NASA το 2023. Αυτό μπορεί να αποκαλύψει αν η μεταγενέστερη δραστηριότητα νερού είναι μοναδική για τον Ryugu ή αν παρατηρείται και σε άλλους αστεροειδείς.
[via]
