PLATO: Το νέο τηλεσκόπιο του ESA υπόσχεται επανάσταση στην αναζήτηση κατοικήσιμων πλανητών

Το διαστημικό τηλεσκόπιο PLATO (PLAnetary Transits and Oscillations of stars), μία από τις πλέον φιλόδοξες αποστολές του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), πλησιάζει στην τελική του μορφή. Ο στόχος του είναι ξεκάθαρος και υψηλός: η αναζήτηση εξωπλανητών που μοιάζουν με τη Γη, πέρα από το Ηλιακό μας Σύστημα. Στο εργοστάσιο της γερμανικής εταιρείας OHB, το τηλεσκόπιο έχει ήδη εξοπλιστεί με 24 από τις 26 κάμερές του, σε μια από τις πιο κρίσιμες φάσεις της συναρμολόγησης.

Η αποστολή PLATO ξεχωρίζει από τις προηγούμενες, όπως το Kepler ή το TESS, καθώς θα παρατηρεί τεράστιες εκτάσεις του ουρανού και όχι μεμονωμένες περιοχές. Με τις 26 του κάμερες να συνεργάζονται συντονισμένα, το τηλεσκόπιο θα καταγράφει μικροσκοπικές μεταβολές στη φωτεινότητα άστρων παρόμοιων με τον Ήλιο μας, ενδείξεις ότι πλανήτες περνούν μπροστά τους (φαινόμενο διέλευσης). Παράλληλα, θα έχει τη δυνατότητα να ανιχνεύσει δακτυλίους ή εξωφέγγαρα (esolunes), διευρύνοντας την επιστημονική κατανόηση για τα πλανητικά συστήματα.

Οι κάμερες τοποθετούνται σε ειδικά σχεδιασμένη οπτική δομή, που εξασφαλίζει την τέλεια ευθυγράμμισή τους. Είναι οργανωμένες σε τέσσερις ομάδες των έξι, με μικρές αποκλίσεις στη γωνία θέασης, ώστε να καλύπτουν συνολικά πάνω από 2.000 τετραγωνικές μοίρες του ουρανού. Δύο ακόμη κάμερες υψηλής ταχύτητας θα εγκατασταθούν προσεχώς, ικανές να συλλαμβάνουν εικόνες ανά 2,5 δευτερόλεπτα, δέκα φορές πιο συχνά από τις υπόλοιπες.

Ο επικεφαλής του project από πλευράς ESA, Thomas Walloschek, χαρακτήρισε την εγκατάσταση των καμερών ως μία από τις πιο λεπτές και κρίσιμες διεργασίες. Κάθε κάμερα φέρει τέσσερις αισθητήρες CCD, παράγοντας εικόνες 81,4 megapixels, ενώ συνολικά το PLATO θα δημιουργεί εικόνες δύο δισεκατομμυρίων pixels, τις μεγαλύτερες που έχει καταγράψει ποτέ διαστημική αποστολή.

Η εκτόξευση του PLATO προγραμματίζεται για το 2026, με πύραυλο Ariane 6, από τις πλέον σημαντικές επιχειρήσεις για τον νέο ευρωπαϊκό εκτοξευτή. Ο δορυφόρος θα τοποθετηθεί στο σημείο L2 του συστήματος Ήλιου-Γης, περίπου 1,5 εκατομμύριο χιλιόμετρα από τη Γη. Από εκεί, θα έχει σταθερό οπτικό πεδίο για να ανιχνεύει τις ανεπαίσθητες διακυμάνσεις του φωτός των άστρων, το «κλειδί» για την ανακάλυψη δυνητικά κατοικήσιμων κόσμων.

Η αποστολή PLATO ενσωματώνει την τεχνολογική υπεροχή της Ευρώπης στην αστρονομία και τη διαστημική εξερεύνηση, ενώ αναμένεται να αποτελέσει σταθμό στην αναζήτηση ζωής πέρα από τη Γη. Παράλληλα, η επιτυχής χρήση του Ariane 6 θα εδραιώσει τη θέση της Ευρώπης ως αυτόνομης και προηγμένης διαστημικής δύναμης.

[via]