Ένα πρωτοποριακό σύστημα υπολογιστή που συνδυάζει παραδοσιακή τεχνολογία πυριτίου με ζωντανά ανθρώπινα νευρικά κύτταρα διατίθεται πλέον προς πώληση, ανοίγοντας νέους δρόμους στην έρευνα για ασθένειες του εγκεφάλου και την ανάπτυξη φαρμάκων. Ο CL1, που παρουσιάστηκε επίσημα στις 2 Μαρτίου από την αυστραλιανή Cortical Labs, χαρακτηρίζεται από την εταιρεία ως «ο πρώτος βιολογικός υπολογιστής στον κόσμο που δέχεται ανάπτυξη κώδικα» (code deployable biological computer).
Μια «ζωντανή» υπολογιστική μονάδα
Ο CL1 έχει το μέγεθος ενός κουτιού παπουτσιών και περιέχει έναν θρεπτικό ορό που διατηρεί ζωντανά ανθρώπινα νευρικά κύτταρα, τα οποία αναπτύσσονται πάνω σε ένα πυριτιούχο τσιπ. Το σύστημα στέλνει και λαμβάνει ηλεκτρικά σήματα από τα κύτταρα, εκπαιδεύοντάς τα να επιδεικνύουν συγκεκριμένες συμπεριφορές. Η τεχνολογία αυτή αποτελεί εξέλιξη της προηγούμενης πλατφόρμας της εταιρείας, του DishBrain, η οποία είχε εκπαιδευτεί να παίζει το βιντεοπαιχνίδι Pong.
«Το κύκλωμα αιμάτωσης λειτουργεί σαν μηχανισμός υποστήριξης ζωής για τα κύτταρα, καθώς διαθέτει φίλτρα για τα απόβλητα, τον έλεγχο της θερμοκρασίας, την ανάμειξη αερίων και αντλίες για τη διατήρηση της κυκλοφορίας», εξήγησε ο Brett Kagan, επικεφαλής επιστημονικός σύμβουλος της Cortical Labs.
Η υπολογιστική μονάδα καταναλώνει μόνο λίγα watts ενέργειας και μπορεί να διατηρεί τα νευρικά κύτταρα ζωντανά για έως και έξι μήνες, σύμφωνα με την εταιρεία.
Εφαρμογές στην ιατρική έρευνα
Η Cortical Labs στοχεύει στη χρήση του CL1 σε κρίσιμους τομείς, όπως η μοντελοποίηση νευρολογικών ασθενειών και η ανακάλυψη φαρμάκων. Ο στόχος είναι να μελετηθεί πώς το σύστημα μαθαίνει, επεξεργάζεται πληροφορίες και αντιδρά σε ερεθίσματα, δίνοντας πολύτιμες ενδείξεις για το πώς λειτουργεί ο ανθρώπινος εγκέφαλος.
Ο Kagan σημειώνει ότι ένα από τα βασικά προβλήματα στην ανάπτυξη φαρμάκων για νευρολογικές ή ψυχιατρικές παθήσεις είναι η πολυπλοκότητα του εγκεφάλου, την οποία τα κλασικά εργαστηριακά μοντέλα δεν αποτυπώνουν επαρκώς: «Η μεγάλη πλειοψηφία των φαρμάκων αποτυγχάνει στις κλινικές δοκιμές, γιατί δεν κατανοούμε πλήρως τη νευρική λειτουργία. Με εργαλεία όπως ο CL1 μπορούμε να διακρίνουμε αυτές τις λεπτές διαδικασίες».
Ηθικά ερωτήματα για τη «συνθετική βιολογική νοημοσύνη»
Η χρήση ανθρώπινων νευρώνων εγείρει, ωστόσο, ηθικά ζητήματα. Αν και οι επιστήμονες της Cortical Labs διαβεβαιώνουν ότι τα συστήματα αυτά είναι πολύ πιο απλά από έναν ανθρώπινο εγκέφαλο, ορισμένοι ειδικοί εκφράζουν ανησυχίες για τις επιπτώσεις της μελλοντικής ανάπτυξης συνθετικής βιολογικής νοημοσύνης (synthetic biological intelligence).
Η Silvia Velasco, ερευνήτρια βλαστοκυττάρων στο Murdoch Children’s Research Institute της Αυστραλίας, υπογραμμίζει τη σημασία της προσεκτικής προσέγγισης:
Αυτή τη στιγμή θεωρώ ότι η ανησυχία είναι υπερβολική. Θα ήταν χαμένη ευκαιρία να μην αξιοποιήσουμε ένα τέτοιο εργαλείο που έχει τη δυνατότητα να θεραπεύσει σοβαρές εγκεφαλικές ασθένειες. Παράλληλα, όμως, είναι σημαντικό να αξιολογούμε και να προλαμβάνουμε τις πιθανές επιπλοκές που μπορεί να προκύψουν.
Η ίδια επισημαίνει πως όσο περισσότερο πλησιάζουμε στην αναπαραγωγή σύνθετων μορφών νοημοσύνης, τόσο πιο επιτακτική γίνεται η ανάγκη για ηθική καθοδήγηση και κανονισμούς γύρω από τη χρήση τέτοιων μοντέλων.
Κόστος και διαθεσιμότητα
Κάθε μονάδα CL1 αναμένεται να διατίθεται στην αγορά με τιμή περίπου 35.000 δολάρια και η ευρεία κυκλοφορία του προϊόντος τοποθετείται στα τέλη του 2025. Η συσκευή απαιτεί ειδικές εργαστηριακές συνθήκες λειτουργίας, οπότε η Cortical Labs σκοπεύει να παρέχει και υπηρεσίες cloud computing, για ερευνητές που δεν διαθέτουν φυσική πρόσβαση σε μονάδα CL1.
Το μέλλον της νοημοσύνης... σε τσιπ και κύτταρα
Ο CL1 αντιπροσωπεύει μια νέα εποχή στη διασταύρωση τεχνολογίας, βιολογίας και τεχνητής νοημοσύνης. Αν και απέχει πολύ από την πολυπλοκότητα ενός ανθρώπινου εγκεφάλου, λειτουργεί ως απόδειξη ότι οι ζωντανοί βιολογικοί υπολογιστές δεν ανήκουν πια στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας.
Πέρα από την εντυπωσιακή τεχνική του πλευρά, το σύστημα θέτει επί τάπητος κρίσιμα ερωτήματα για το πώς ορίζουμε τη νοημοσύνη, τη συνείδηση και τα όρια της τεχνολογίας. Είτε ως εργαλείο για την ιατρική είτε ως προάγγελος για το μέλλον της πληροφορικής, ο CL1 φέρνει την ανθρωπότητα ένα βήμα πιο κοντά σε ένα νέο είδος υπολογιστικής αντίληψης, όπου ο πυρήνας της νοημοσύνης δεν είναι μόνο πυρίτιο, αλλά και ζωντανό κύτταρο.
[via]
