Η Κίνα παρουσίασε έναν από τους πιο φιλόδοξους υπερυπολογιστές που έχουν κατασκευαστεί ποτέ: τον Darwin Monkey ή «Wukong», μια μηχανή σχεδιασμένη με βάση την αρχιτεκτονική του εγκεφάλου ενός πιθήκου. Με πάνω από 2 δισεκατομμύρια τεχνητούς νευρώνες και περισσότερες από 100 δισεκατομμύρια συνάψεις, η υπολογιστική του δομή συγκρίνεται με εκείνη ενός μακάκου, καθιστώντας τον τον μεγαλύτερο νευρομορφικό υπερυπολογιστή στον κόσμο.
Οι ερευνητές που ανέπτυξαν το σύστημα θεωρούν ότι μπορεί να λειτουργήσει ως εργαλείο προσομοίωσης για νευροεπιστήμονες, αλλά και ως ένα βήμα πιο κοντά προς την τεχνητή γενική νοημοσύνη (AGI), δηλαδή μια μορφή τεχνητής νοημοσύνης που διαθέτει ικανότητες παρόμοιες με την ανθρώπινη σκέψη και λογική.
Μια διαφορετική προσέγγιση από τα κλασικά νευρωνικά δίκτυα
Σε αντίθεση με τα συμβατικά τεχνητά νευρωνικά δίκτυα που βασίζονται σε παραδοσιακές αρχές πληροφορικής και επεξεργάζονται δεδομένα μέσω συνεχώς μεταβαλλόμενων δυαδικών τιμών, ο Darwin Monkey αξιοποιεί spiking neural networks (SNNs). Πρόκειται για ένα σύστημα που μιμείται τον τρόπο με τον οποίο οι βιολογικοί νευρώνες στα θηλαστικά ανταλλάσσουν σήματα μέσω ηλεκτρικών παλμών.
Σε έναν ζωντανό οργανισμό, ο νευρώνας ενεργοποιείται μόνο όταν τα σήματα που λαμβάνει ξεπεράσουν ένα συγκεκριμένο κατώφλι. Αντίστοιχα, οι τεχνητοί νευρώνες σε ένα SNN «πυροδοτούνται» μόνο όταν συγκεντρώσουν επαρκή ηλεκτρική διέγερση. Αυτό τους επιτρέπει να μιμούνται πιο πιστά τον βιολογικό μηχανισμό της σκέψης.
Η διαφορά με τα παραδοσιακά μοντέλα λογισμικού είναι καθοριστική: τα SNNs δεν απλώς προσομοιώνουν μαθηματικά τον εγκέφαλο, αλλά αντιγράφουν τον τρόπο με τον οποίο τα νευρικά σήματα ρέουν από κύτταρο σε κύτταρο. Η φυσική αυτή ομοιότητα δίνει στο σύστημα τη δυνατότητα να επεξεργάζεται δεδομένα παράλληλα, κάτι που δυνητικά μπορεί να αποδειχθεί πιο ισχυρό από τις υπάρχουσες αρχιτεκτονικές υπερυπολογιστών.
Εντυπωσιακή ισχύς με χαμηλή κατανάλωση
Ένα από τα πιο αξιοσημείωτα χαρακτηριστικά του Darwin Monkey είναι η ενεργειακή του απόδοση. Παρά την τεράστια πολυπλοκότητά του, καταναλώνει μόλις 2.000 watt, περίπου όσο ένας ηλεκτρικός βραστήρας ή ένα σεσουάρ μαλλιών. Αυτό επιτυγχάνεται χάρη στο γεγονός ότι οι τεχνητοί νευρώνες περνούν σε μια «φάση ξεκούρασης» μετά από κάθε παλμό, κατά την οποία δεν ανταποκρίνονται σε νέα ερεθίσματα. Έτσι περιορίζεται η συχνότητα ενεργοποίησης και, συνεπώς, η συνολική κατανάλωση ενέργειας.
Η υπολογιστική ισχύς του στηρίζεται σε 960 νευρομορφικούς επεξεργαστές Darwin III, ο καθένας εκ των οποίων μπορεί να υποστηρίξει έως και 2,35 εκατομμύρια spiking neurons. Με αυτά τα χαρακτηριστικά, το κινεζικό εγχείρημα ανεβάζει τον πήχη στον τομέα της νευρομορφικής πληροφορικής.
Ο ανταγωνισμός με την Intel
Μέχρι πρόσφατα, το ρεκόρ στον χώρο των νευρομορφικών υπερυπολογιστών ανήκε στην Intel με το Hala Point. Το σύστημα αυτό αριθμεί 1,15 δισεκατομμύρια τεχνητούς νευρώνες και 128 δισεκατομμύρια συνάψεις κατανεμημένες σε περισσότερους από 140.000 πυρήνες επεξεργασίας. Η Intel υποστηρίζει ότι μπορεί να εκτελέσει 20 τετράκις εκατομμύρια πράξεις το δευτερόλεπτο (20 petaops).
Ωστόσο, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι οι άμεσες συγκρίσεις είναι δύσκολες, καθώς οι νευρομορφικοί υπολογιστές δεν λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο όπως οι παραδοσιακοί υπερυπολογιστές. Επεξεργάζονται την πληροφορία διαφορετικά, μιμούμενοι τη βιολογική λειτουργία, γεγονός που τους καθιστά σχεδόν κατηγορία από μόνοι τους.
Πρακτικές εφαρμογές και επιστημονικές προοπτικές
Η ομάδα που βρίσκεται πίσω από τον Darwin Monkey ανακοίνωσε ότι το σύστημα έχει ήδη αποδείξει τις δυνατότητές του σε γνωστικά καθήκοντα όπως η λογική σκέψη, η δημιουργία περιεχομένου και η επίλυση μαθηματικών προβλημάτων, χρησιμοποιώντας ένα μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης αναπτυγμένο από την DeepSeek.
Επιπλέον, ο υπερυπολογιστής αξιοποιείται για την προσομοίωση εγκεφάλων ζώων με διαφορετικά επίπεδα νευρικής πολυπλοκότητας, από ζέβρες και ψάρια μέχρι ποντίκια. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι τέτοιες προσομοιώσεις θα βοηθήσουν ουσιαστικά την πρόοδο των νευροεπιστημών.
Από τον Darwin Mouse στον Darwin Monkey
Ο Darwin Monkey είναι προϊόν συνεργασίας ερευνητών του Zhejiang University και του Zhejiang Lab, ενός ερευνητικού κέντρου που ιδρύθηκε από κοινού από την επαρχιακή κυβέρνηση του Zhejiang και τον τεχνολογικό κολοσσό Alibaba Group.
Δεν είναι, πάντως, η πρώτη προσπάθεια της ομάδας. Το 2020 είχε παρουσιαστεί ο Darwin Mouse ή «Mickey», με 120 εκατομμύρια τεχνητούς νευρώνες, αριθμός που προσομοιάζει με τον εγκέφαλο ενός ποντικιού. Ο νέος υπερυπολογιστής, όμως, ανεβάζει την πολυπλοκότητα σε εντελώς διαφορετικό επίπεδο, πλησιάζοντας την κλίμακα εγκεφάλου πρωτευόντων θηλαστικών.
Ένα βήμα προς την τεχνητή γενική νοημοσύνη
Αν και ο δρόμος προς την AGI παραμένει μακρύς, ο Darwin Monkey δείχνει την κατεύθυνση. Η δυνατότητα ενός συστήματος να επεξεργάζεται πληροφορίες με τρόπο όμοιο με τον εγκέφαλο αποτελεί ίσως την πιο υποσχόμενη εξέλιξη στην αναζήτηση μηχανών με ανθρώπινη ευφυΐα. Για την ώρα, ο υπερυπολογιστής λειτουργεί ως πολύτιμο εργαλείο για την επιστήμη. Αλλά η προοπτική που ανοίγει είναι σαφής: η μίμηση της φύσης μπορεί να είναι το κλειδί για την επόμενη μεγάλη επανάσταση στην τεχνητή νοημοσύνη.
[via]
