Σε μια περιοχή εξαιρετικής φυσικής ομορφιάς αλλά και γεωπολιτικής ευαισθησίας, η Κίνα έδωσε επίσημα το έναυσμα για την κατασκευή του μεγαλύτερου υδροηλεκτρικού έργου που έχει επιχειρηθεί ποτέ σε παγκόσμιο επίπεδο. Στις 19 Ιουλίου 2025, σε ειδική τελετή στην πόλη Nyingchi, κοντά στα σύνορα με την Ινδία, ο Κινέζος Πρωθυπουργός Li Qiang εγκαινίασε τις εργασίες για το φιλόδοξο έργο, το οποίο θα εκτείνεται κατά μήκος του ποταμού Yarlung Tsangpo, γνωστού νοτιότερα ως Brahmaputra.
Ο ποταμός αυτός, που πηγάζει από το οροπέδιο του Θιβέτ και διασχίζει Ινδία και Μπαγκλαντές, αποτελεί κρίσιμη πηγή ζωής για δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους. Η απόφαση του Πεκίνου να αξιοποιήσει τα ύδατά του για την κατασκευή ενός κολοσσιαίου υδροηλεκτρικού έργου έχει προκαλέσει εύλογες αντιδράσεις και ανησυχίες στις γειτονικές χώρες, κυρίως για τις περιβαλλοντικές και γεωπολιτικές επιπτώσεις.
Το μέγεθος του έργου προκαλεί δέος. Η νέα εγκατάσταση αναμένεται να παράγει ετησίως περίπου 300 δισεκατομμύρια κιλοβατώρες ηλεκτρικής ενέργειας, σχεδόν τριπλάσια ποσότητα από αυτήν που παράγει το ήδη εντυπωσιακό φράγμα Three Gorges στην Κίνα. Η συνολική επένδυση υπολογίζεται στα 155 δισεκατομμύρια ευρώ και αφορά την κατασκευή πέντε διαδοχικών υδροηλεκτρικών σταθμών.
Παρότι το Πεκίνο δηλώνει πως ένα μέρος της ενέργειας θα καλύψει τις ανάγκες του Θιβέτ, ο βασικός στόχος του έργου είναι ξεκάθαρα εξαγωγικός: η πώληση ηλεκτρικής ενέργειας σε ξένες αγορές εντάσσεται στη στρατηγική της Κίνας για οικονομική διείσδυση και τεχνολογική υπεροχή στην ευρύτερη περιοχή.
Η εξέλιξη αυτή δεν πέρασε απαρατήρητη από τις γειτονικές χώρες. Ινδία και Μπαγκλαντές έχουν εκφράσει ανοιχτά την ανησυχία τους για τις συνέπειες του έργου, φοβούμενες ότι η Κίνα θα αποκτήσει, ουσιαστικά, τη δυνατότητα να ελέγχει την παροχή ενός διασυνοριακού ποταμού. Το σενάριο αυτό εγείρει τον φόβο για μελλοντικούς εκβιασμούς μέσω της διαχείρισης των ροών του νερού, με ενδεχόμενες τεχνητές πλημμύρες ή ξηρασίες κατά βούληση.
Οι αντιδράσεις εστιάζονται και στις πιθανές περιβαλλοντικές συνέπειες για το ιδιαίτερα ευαίσθητο οικοσύστημα των Ιμαλαΐων. Ειδικοί προειδοποιούν για τις επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα και στις τοπικές κοινότητες που βασίζονται στον ποταμό για την άρδευση και τη διαβίωσή τους.
Η κινεζική κυβέρνηση έχει προσπαθήσει να μειώσει την ένταση, τονίζοντας πως το έργο έχει περάσει από εκτενείς επιστημονικές αξιολογήσεις και δεν θα επηρεάσει αρνητικά τα οικοσυστήματα ούτε τα υδάτινα δικαιώματα των γειτονικών χωρών. Το Υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας ανέφερε πως το έργο θα συνεισφέρει στην πρόληψη φυσικών καταστροφών και στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, αποκλείοντας κάθε χρήση του ως εργαλείο γεωπολιτικής πίεσης.
Ωστόσο, οι δηλώσεις αυτές δεν φαίνεται να πείθουν το Νέο Δελχί. Η Ινδία, η οποία ήδη διατηρεί πολυετή συνοριακή διαμάχη με την Κίνα για την περιοχή Arunachal Pradesh (που το Πεκίνο θεωρεί ως μέρος του νότιου Θιβέτ) βλέπει στο έργο μια στρατηγική απειλή. Σε απάντηση, η ινδική κυβέρνηση επιτάχυνε την ανάπτυξη δικών της υδροηλεκτρικών έργων στην περιοχή, επιχειρώντας να διασφαλίσει τον έλεγχο των δικών της υδάτινων πόρων.
Για την υλοποίηση του έργου, η Κίνα δημιούργησε έναν νέο κρατικό φορέα, την China Yajiang Group, που αναλαμβάνει την κατασκευή, διαχείριση και περιβαλλοντική επίβλεψη του σταθμού. Η δημιουργία ειδικής εταιρείας δείχνει το μέγεθος και τη στρατηγική σημασία του εγχειρήματος για το Πεκίνο, το οποίο βλέπει στην πράσινη ενέργεια έναν ακόμη μοχλό ισχύος.
[via]
