Μια απρόσμενη ανακάλυψη έρχεται να ταράξει τα δεδομένα για τη γεωλογική ιστορία του Άρη, καθώς επιστήμονες επιβεβαίωσαν πως ένας σχηματισμός που βρισκόταν «μπροστά στα μάτια μας» δίπλα στο ρόβερ Perseverance της NASA, είναι στην πραγματικότητα ένα ηφαίστειο. Ο λόγος για το Jezero Mons, μια ανύψωση στο χείλος του κρατήρα Jezero, το οποίο αποδείχθηκε πως έχει ηφαιστειακή προέλευση, και αυτό ανοίγει νέους ορίζοντες στην κατανόηση του πλανήτη.
Όπως εξηγεί ο James Wray, ερευνητές από το Georgia Institute of Technology, η ύπαρξη ηφαιστειότητας στον Άρη έχει βαθιές συνέπειες, από το κατά πόσο υπήρξαν ευνοϊκές συνθήκες για ζωή, έως τη χαρτογράφηση της γεωλογικής του εξέλιξης.
Το Jezero Crater είναι από τις πιο μελετημένες περιοχές στον Άρη. Αν μόλις τώρα εντοπίζουμε ηφαίστειο εκεί, φανταστείτε πόσα ακόμη μπορεί να υπάρχουν σε άλλες περιοχές. Ίσως η ηφαιστειότητα να είναι πολύ πιο διαδεδομένη στον Άρη απ’ όσο πιστεύαμε.
Η πρώτη υπόνοια ότι το Jezero Mons μπορεί να ήταν κάτι περισσότερο από ένας απλός γεωλογικός σχηματισμός ήρθε ήδη από το 2007, όταν ο ίδιος ο Wray εντόπισε το όρος στις δορυφορικές εικόνες. Όμως, εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν επαρκή στοιχεία για να επιβεβαιώσουν ότι επρόκειτο για ηφαίστειο. Αυτό άρχισε να αλλάζει όταν το ρόβερ Perseverance άρχισε να συλλέγει δεδομένα από το έδαφος του κρατήρα, αποκαλύπτοντας την παρουσία ηφαιστειακών πετρωμάτων.
Για να εξεταστεί σοβαρά το ενδεχόμενο, μια ομάδα με επικεφαλής την Sara Cuevas-Quiñones από το Georgia Tech ξεκίνησε μια ενδελεχή ανάλυση των χαρακτηριστικών του σχηματισμού, αναζητώντας γνωστά στοιχεία που συναντάμε σε ηφαίστεια της Γης. Χρησιμοποίησαν συνδυαστικά δεδομένα από τέσσερις διαφορετικές αποστολές: το Mars Odyssey Orbiter, το Mars Reconnaissance Orbiter, το ExoMars Trace Gas Orbiter και φυσικά το ίδιο το Perseverance. Μέσα από τη διασταύρωση αυτών των πηγών, κατάφεραν να δημιουργήσουν μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα της γεωλογίας του Jezero Mons.
Το συμπέρασμα ήταν σαφές: πρόκειται για ηφαίστειο. Διαθέτει ακόμη και ηφαιστειακό κρατήρα, χαρακτηριστικό που ενισχύει περαιτέρω την ηφαιστειακή του ταυτότητα. Αν και πλέον δεν είναι ενεργό και πιθανότατα έχει σιγήσει εδώ και εκατομμύρια χρόνια, η αναγνώριση του ηφαιστείου δίνει νέα ερμηνευτικά εργαλεία για τα ευρήματα του ρόβερ.
Η αποκάλυψη όμως δεν έχει σημασία μόνο για τη γεωλογική της διάσταση. Ο κρατήρας Jezero θεωρείται πως κάποτε φιλοξενούσε μια λίμνη. Αν τότε βρισκόταν δίπλα σε ένα ενεργό ηφαίστειο, οι γεωθερμικές συνθήκες ίσως δημιουργούσαν θερμό περιβάλλον μέσα στη λίμνη, μια συνθήκη που θα μπορούσε να είναι ευνοϊκή για την ανάπτυξη μικροβιακής ζωής.
Ο Wray υπογραμμίζει ότι η συνύπαρξη ιζηματογενών και πυριγενών σχηματισμών στο ίδιο περιβάλλον καθιστά το Jezero Crater ακόμα πιο συναρπαστικό.
Έχουμε στα χέρια μας δείγματα εξαιρετικών ιζηματογενών πετρωμάτων, τα οποία θα μπορούσαν να προέρχονται από ένα βιώσιμο περιβάλλον, ακριβώς δίπλα σε ηφαιστειακά πετρώματα με μεγάλη επιστημονική αξία.
Η ανακάλυψη του Jezero Mons ως ηφαιστείου αποτελεί μια σημαντική υπενθύμιση για το πόσα ακόμα μπορεί να κρύβει ο Κόκκινος Πλανήτης, ακόμη και σε περιοχές που θεωρούμε ήδη καλά γνωστές.
[via]
