Mission Genesis: Το στοίχημα του Trump φέρνει την AI στο επίκεντρο της γεωπολιτικής

Οι ΗΠΑ μπαίνουν σε μια νέα τεχνολογική εποχή με την υπογραφή ενός νέου εκτελεστικού διατάγματος. Ο Donald Trump εγκαινιάζει τη Mission Genesis, μια εθνική πρωτοβουλία που η κυβέρνηση συγκρίνει ευθέως με το Project Manhattan ως προς την κλίμακα, την ταχύτητα και την αποφασιστικότητα. Ο στόχος; Η διασφάλιση της αμερικανικής υπεροχής στην τεχνητή νοημοσύνη, από την επιστημονική έρευνα μέχρι την εθνική ασφάλεια.

Αν και ο επαναπροσανατολισμός των ΗΠΑ στην AI ήταν αναμενόμενος ήδη από την επιστροφή του Trump στον Λευκό Οίκο, η Mission Genesis λειτουργεί ως η επίσημη, επιθετική σφραγίδα μιας στρατηγικής που φιλοδοξεί να μετασχηματίσει τα πάντα: από τα εργαστήρια του Υπουργείου Ενέργειας (DOE) μέχρι το αμερικανικό ηλεκτρικό δίκτυο.

Η κυβέρνηση την παρουσιάζει ως μια «επείγουσα και φιλόδοξη» εθνική αποστολή που θα αξιοποιήσει τις κορυφαίες υπολογιστικές υποδομές της χώρας για την εκπαίδευση μοντέλων και τη δημιουργία AI agents που θα λειτουργούν «προς όφελος του έθνους». Η υπόσχεση, όπως διατυπώνεται στο κείμενο του διατάγματος, είναι εντυπωσιακή: επιτάχυνση επιστημονικής ανακάλυψης, ενίσχυση της εθνικής ασφάλειας, παραγωγικότητα εργατικού δυναμικού, ενεργειακή υπεροχή και διεύρυνση της τεχνολογικής ηγεσίας των ΗΠΑ.

Πίσω από τις δηλώσεις, όμως, βρίσκεται μια πολύ συγκεκριμένη διοικητική αρχιτεκτονική. Τη Mission Genesis θα υλοποιεί ο Υπουργός Ενέργειας, ο οποίος αναλαμβάνει τον έλεγχο του υπερυπολογιστικού εξοπλισμού για την εκπαίδευση και προσομοίωση των μοντέλων, την παροχή εργαλείων ανάλυσης AI, καθώς και την πρόσβαση σε κρίσιμα datasets. Μέσα σε μόλις 90 ημέρες, καλείται να εντοπίσει όλες τις διαθέσιμες εθνικές και εξωτερικές υποδομές που μπορούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα.

Παράλληλα, ο βοηθός του προέδρου σε θέματα Τεχνολογίας και Επιστήμης (APST) θα λειτουργεί ως ο κεντρικός συντονιστής μεταξύ των ομοσπονδιακών υπηρεσιών, παρακολουθώντας τη διαχείριση των δεδομένων, την κατανομή χρηματοδοτήσεων και τις διεθνείς συνεργασίες. Κάθε χρόνο, όλοι οι εμπλεκόμενοι θεσμοί θα πρέπει να ενημερώνουν απευθείας τον Πρόεδρο για την πρόοδο της πλατφόρμας και τα επιτεύγματα του προγράμματος.

Η πρώτη φάση είναι ιδιαίτερα φιλόδοξη: ο Υπουργός Ενέργειας πρέπει σύντομα να καθορίσει το αρχικό πακέτο δεδομένων, να θέσει τις διαδικασίες ενσωμάτωσης δεδομένων από τρίτους –πανεπιστήμια, ομοσπονδιακές έρευνες, ιδιωτικούς παρόχους– και να αποδείξει ότι η πλατφόρμα μπορεί να λύσει τουλάχιστον μία από τις «κορυφαίες τεχνολογικές προκλήσεις» της χώρας. Οι προτεραιότητες περιλαμβάνουν προηγμένη παραγωγή, βιοτεχνολογία, κρίσιμα υλικά, τεχνολογίες πυρηνικής ενέργειας (φυσικά και σύντηξη), κβαντική επιστήμη, ημιαγωγούς και μικροηλεκτρονική.

Πίσω από το μεγαλεπήβολο αφήγημα της καινοτομίας, ωστόσο, βρίσκονται σοβαρές ανησυχίες για τις επιπτώσεις του προγράμματος. Η ανάπτυξη νέων data centers για AI αναμένεται να εκτοξεύσει την ενεργειακή ζήτηση, εντείνοντας τις πιέσεις στο ήδη καταπονημένο αμερικανικό ηλεκτρικό δίκτυο. Η προοπτική αυτή έχει προκαλέσει έντονη κριτική, ειδικά από όσους βλέπουν την τεχνητή νοημοσύνη ως μια ενεργοβόρα τεχνολογία που απαιτεί υποδομές πολλαπλών γιγαβάτ.

Ο Υπουργός Ενέργειας Chris Wright επιχειρεί να καθησυχάσει τους επικριτές, δηλώνοντας πως η Mission Genesis θα «προσφέρει περισσότερη ενέργεια, θα αυξήσει την αποδοτικότητα του δικτύου και θα αναστρέψει την άνοδο των τιμών που έχει εξοργίσει τους Αμερικανούς πολίτες». Παρόλα αυτά, η περιβαλλοντική διάσταση της πολιτικής εξακολουθεί να προκαλεί αντιδράσεις. Το διάταγμα του Απριλίου, που προβλέπει άνοιγμα νέων ορυχείων σε ομοσπονδιακή γη και προώθηση data centers τροφοδοτούμενων με «όμορφο καθαρό άνθρακα», θεωρείται από πολλούς ως σοβαρό βήμα πίσω στην ενεργειακή πολιτική των ΗΠΑ.

Η συζήτηση δεν περιορίζεται μόνο στο ενεργειακό αποτύπωμα. Η κυβέρνηση Trump έχει δείξει ξεκάθαρα την πρόθεσή της να απομακρυνθεί από το ρυθμιστικό πλαίσιο που εγκαθίδρυσε η προηγούμενη διοίκηση. Έχει ήδη εκφράσει τη βούληση να ακυρώσει το Framework for Artificial Intelligence Diffusion του Joe Biden, το οποίο καθόριζε περιορισμούς στις εξαγωγές προηγμένων AI chips. Η νέα προσέγγιση προτιμά ένα σύστημα διμερών αδειοδοτήσεων, δίνοντας μεγαλύτερη ευελιξία στην εγχώρια αγορά και λιγότερο έλεγχο στις παγκόσμιες ροές τεχνολογίας.

Τον Ιούλιο, η κυβέρνηση δημοσίευσε το AI Action Plan, ένα έγγραφο που χαράσσει μια ανοιχτά απορρυθμιστική στρατηγική για την ευρεία ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης στην οικονομία και την κοινωνία, προωθώντας παράλληλα την άρση των νομικών εμποδίων που θεωρεί πως καθυστερούν την ταχεία υιοθέτηση της τεχνολογίας.

Για τους υποστηρικτές του Trump, η Mission Genesis είναι το αναγκαίο άλμα που θα επαναφέρει τις ΗΠΑ στην κορυφή της τεχνολογικής κούρσας, ειδικά σε έναν κόσμο όπου η Κίνα και άλλοι αναδυόμενοι παίκτες επενδύουν αμείλικτα στην AI. Για τους επικριτές, όμως, πρόκειται για ένα πείραμα που ενέχει τεράστιο περιβαλλοντικό και κοινωνικό ρίσκο, ενώ καταργεί κρίσιμες δικλίδες ασφαλείας.